13 năm cắm bản trồng người

(QT) - Là một người con của núi rừng, hiểu được khát khao con chữ của thế hệ con em đi sau, thầy đã không ngại khó ngại khổ, âm thầm gieo chữ ở nơi đầu nguồn con suối suốt 13 năm qua. Đó là thầy giáo Hồ Văn Vân, người dân tộc Pa Kô, hiện công tác tại điểm trường Tiểu học thôn A Sau, xã A Vao, huyện Đakrông (Quảng Trị). Thầy Vân sinh trưởng trong một gia đình có 4 anh chị em ở xã Tà Rụt, huyện Đakrông. Một may mắn đối với thầy Vân là gia đình ý thức được tầm quan trọng của con chữ nên đã động viên thầy ăn học. Lên THCS, thầy Vân được gia đình gửi lên huyện Hướng Hoá để theo đuổi việc học. Hết THCS, do điều kiện gia đình khó khăn và muốn nhường cho các em ăn học, thầy tạm ngừng học tập rồi trở về làm công tác văn hóa và công an viên ở xã Tà Rụt. Đến năm 1996, khi Nhà nước có chủ trương tuyển người địa phương đã học hết THCS để đào tạo thành giáo viên, thầy Vân đã đăng ký nhập học. Trải qua 3 năm đào tạo tại Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Trị, thầy Vân ra trường và trở về công tác tại Trường Tiểu học và Trung học cơ sở A Vao, xã A Vao.

Thầy Hồ Văn Vân đo chân cho học sinh trong một dự án tài trợ giày cho học sinh tại điểm trường thôn A Sau

Là người bản địa, hiểu được nỗi khát khao con chữ của con em, nên thầy Vân đã xung phong đến những điểm trường xa nhất của xã A Vao. Điểm trường đầu tiên là Tân Đi 2. Đường vào Tân Đi 2 không có, các thầy phải men theo suối để đến với học sinh. Bây giờ kể lại, thầy Vân cũng không thể hình dung hết được gian khổ mà các thầy cô ở điểm trường lẻ đã trải qua. “Các thầy phải đi bộ, băng rừng lội suối, chia nhau gùi gạo, mắm muối để ăn. Những ngày mưa gió không ra được trung tâm xã, hết gạo ăn thì chúng tôi phải xin bắp, sắn của bà con dân bản”, thầy Vân kể. Phương tiện dạy và học đều thiếu thốn, phòng học dựng bằng tranh tre, mưa gió lùa vào lồng lộng. Không đường, không điện, không nước, không phương tiện liên lạc, không cả sự chăm sóc y tế… chỉ có tình yêu học trò mới níu chân người thầy ở lại nơi hoang sơ này. Hết 1 năm luân chuyển tại điểm trường Tân Đi 2, lưu luyến với những học trò ở thôn nghèo, thầy Vân tiếp tục xin ở lại đây thêm 4 năm nữa. Sau Tân Đi 2, thầy Vân tiếp tục xung phong đến các điểm trường ở thôn Ro Ró, Ba Lin và hiện tại là điểm trường Tiểu học thôn A Sau. Các điểm trường này đều là những điểm trường xa xôi cách trở, đường sá, sóng điện thoại, điện thắp sáng, công tác y tế đều không có, hoàn toàn cách biệt và cô lập. Mãi đến năm 2011, điểm trường A Sau mới có đường đi vào đến thôn, cách trung tâm xã 22 km. Tuy vậy, việc đi lại vẫn vô cùng gian khổ, đường đi một bên núi cao, một bên vực sâu. Một điều đáng quý là dù không đi được xe máy do tâm lý sau một lần tai nạn, nhưng thầy Vân vẫn không xin chuyển về điểm trường gần hơn mà tình nguyện ở lại với học trò tại thôn A Sau. Mỗi lần về điểm trường chính, thầy Vân lại nhờ các thầy cùng dạy chở về và chở lên. Khi có việc gấp trong gia đình, không nhờ được ai đưa về, thầy Vân phải thuê xe để về. Không có sóng điện thoại, thầy Vân phải đi ra đỉnh đồi cách điểm trường 5 km mới có thể liên lạc với gia đình. Thầy Vân cho biết, điểm trường A Sau có 36 học sinh tiểu học. Tại đây, đa phần phụ huynh ít quan tâm đến việc học của con em. Nhiều người coi trọng sức lao động, nhân lực để làm nương rẫy hơn là cho con em đến trường. Năm học nào cũng vậy, các thầy cô phải mượn sách từ thư viện nhà trường, mua vở và dụng cụ học tập để phát cho các em. “Mình là người bản địa, nói được tiếng địa phương nên thuận lợi hơn trong việc dạy học. Có gì các em không hiểu thì dùng tiếng địa phương giải thích. Việc gặp gỡ phụ huynh để vận động các em đến lớp cũng dễ dàng hơn”, thầy Vân tâm sự. Niềm vui lớn nhất của thầy Vân là hàng ngày được thấy các em cắp sách đến trường, ê a con chữ. Đến nay, nhiều học trò của thầy tiếp tục theo học cao hơn ở trung tâm xã và huyện. Thầy giáo Nguyễn Văn Vinh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học và Trung học cơ sở A Vao chia sẻ: “Theo quy định thì hàng năm, nhà trường luân chuyển giáo viên giữa các điểm trường xa xôi. Tuy nhiên, việc thầy Vân tình nguyện ở lại cắm bản rất đáng hoan nghênh, ghi nhận”. Năm nay đã là năm thứ 13 thầy Vân cắm bản xa, gieo chữ cho học sinh vùng cao. Chuẩn bị cho năm học mới, thầy Vân cùng các giáo viên khác sớm có mặt điểm trường A Sau để đắp lại nền lớp học. Một điều thầy vẫn trăn trở, đó là điểm trường A Sau vẫn chưa được kiên cố hoá, lớp học bằng gỗ dựng đã lâu nên mối mọt, ảnh hưởng đến việc dạy và học mỗi mùa mưa bão. Mong muốn đau đáu của thầy Vân và học sinh nơi đây là có một mái trường kiên cố để an tâm dạy và học. Bài, ảnh: HOÀNG TÁO