Xung quanh vấn đề trả lương cho cán bộ, giáo viên

Trong thời gian qua, việc trả lương cho cán bộ, giáo viên, công nhân viên ngành Giáo dục đã có nhiều thay đổi, song tình trạng trả lương ở các trường học không đồng đều. Không ít trường ở miền núi mà chúng tôi có dịp tìm hiểu như Trường THCS xã Hướng Phùng (huyện Hướng Hoá), Trường Tiểu học xã Hướng Hiệp, Trường Mầm non xã Triệu Nguyên (huyện Đakrông)... cán bộ, giáo viên (CBGV) được nhận lương trước ngày 5 hoặc chậm nhất là ngày 10 hàng tháng, trong lúc đó vẫn còn nhiều trường ở vùng thị xã, thị trấn việc trả lương luôn chậm trễ, gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, sinh hoạt của nhiều người. Gặp chúng tôi, cô Hà- giáo viên một trường THPT của thị xã Đông Hà than thở: “Đã đến ngày 20 rồi mà chưa có lương, mấy hôm nay phải mượn tiền chị hàng xóm, không biết mấy ngày tới 3 mẹ con phải sống như thế nào? “. Thầy Quang, cán bộ quản lý ở một trường Tiểu học cũng “kêu trời”: “Không biết mấy người làm ăn răng mà đến ngày 15 không thấy lương lá chi, lấy tiền mô mà gửi cho con đang học Cao đẳng, Đại học, rồi tiền đám cưới, đám hỏi và các khoản chi khác lấy mô ra...” Đối với nhiều CBGV trong ngành Giáo dục thì tiền lương luôn là nguồn thu nhập chính, quan trọng. Tất cả cuộc sống của gia đình cũng như các khoản chi tiêu của bản thân họ đều dựa vào nguồn thu nhập này vì thế hàng tháng ai cũng trông chờ vào lương và mong muốn được nhận từ đầu tháng để chủ động các khoản chi. Hiện tại, ngành Giáo dục tỉnh Quảng Trị có hơn 10.000 CBGV nhận lương từ ngân sách nhà nước, chưa kể 1.700 giáo viên Mầm non hợp đồng). Mỗi năm, riêng việc chi trả tiền lương cho CBGV hơn 370 tỉ đồng (trung bình mỗi tháng khoảng 31 tỉ đồng). Những năm trước đây, khối các trường, đơn vị trực thuộc Sở GD-ĐT hàng tháng lập danh sách gửi lên Sở để được xét duyệt nhận tiền, còn các đơn vị thuộc Phòng Giáo dục các huyện, thị xã thì việc nhận lương phải thông qua Phòng Tài chính các huyện, thị. Hiện nay, việc trả lương cũng đã có nhiều thay đổi.

Mầm xanh đất nước. Ảnh: Đình Cảnh

Bà Nguyễn Thị Đảm, Trưởng phòng Kế hoạch- Tài chính của Sở GD-ĐT cho biết: Thực hiện Nghị định 43/2006 của Chính phủ, hàng năm sau khi HĐND tỉnh thông qua Nghị quyết về KT-XH, phân bổ ngân sách thì Sở cũng giao hạn mức cho các đơn vị, trường học trực thuộc. Trên cơ sở hạn mức được giao, các đơn vị, trường học xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ trong năm để chủ động chi phí và trực tiếp thanh toán qua Kho bạc Nhà nước mà không qua trung gian là Phòng Giáo dục hay Phòng Tài chính. Thực hiện chủ trương của Chính phủ từ tháng 6/2008 nhiều CBGV công tác ở vùng thị xã, thị trấn, hàng tháng được nhận lương qua thẻ ATM. Toàn ngành Giáo dục tỉnh Quảng Trị đã có hơn 3.000 CBGV nhận lương qua thẻ ATM, còn vùng đồng bằng, miền biển, miền núi vẫn nhận lương theo hình thức cũ- giáo viên ký nhận tiền qua thủ quỹ của trường. Đã có nhiều đổi mới trong cách trả lương, đặc biệt là việc thực hiện Nghị định 43 của Chính phủ - giao quyền chủ động cho các đơn vị, vậy tại sao một số trường trả lương cho CBGV chậm trễ ? Trả lời câu hỏi này, bà Nguyễn Thị Đảm cho rằng: Việc trả lương chậm là do trách nhiệm của hiệu trưởng, kế toán nhà trường, vướng mắc là do năng lực của một số kế toán còn yếu về mặt nghiệp vụ, nên làm thủ tục kéo dài. Bên cạnh đó là sự phối hợp với Kho bạc Nhà nước thiếu chặt chẽ. Việc thanh toán theo quy trình một cửa, một tuần (từ khi nhập chứng từ đến khi giải ngân là một tuần) mà Kho bạc đang thực hiện cũng là một nguyên nhân gây chậm trễ. Nguyên nhân khác là một số địa phương do ngân sách- nguồn thu cân đối chậm cũng ảnh hưởng đến việc trả lương giáo viên. Bà Năm, Hiệu trưởng Trường Tiểu học xã Hướng Hiệp (huyện Đakrông) nêu lên tình trạng một số trường do giáo viên nghỉ đau ốm, vì thế kế toán để cuối tháng mới tính toán số ngày nghỉ, từ đó làm thủ tục xem những ai đau ốm phải nhận lương qua Bảo hiểm xã hội nên đã dẫn đến tình trạng chậm trễ (cách làm này tuy có diễn ra ở một số trường nhưng tỉ lệ không nhiều). Thiết nghĩ tiền lương là nguồn thu nhập chính, quan trọng đối với nhiều cán bộ, giáo viên ngành Giáo dục, vì thế cần nâng cao ý thức trách nhiệm của lãnh đạo nhà trường, năng lực của kế toán và cải cách các thủ tục có liên quan theo hướng nhanh gọn, đơn giản để CBGV ngành Giáo dục được nhận lương sớm từ đầu tháng nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng của người lao động. Phước An