Xoa dịu những trái tim lầm lỡ

(QT) - 6 năm làm tuyên truyền viên phụ trách nhóm đồng đẳng tại thị xã Quảng Trị, chị Nguyễn Thị Tâm đã từng đi qua không biết bao nhiêu con đường, trung tâm vui chơi, giải trí, khách sạn, nhà trọ, tiếp cận các đối tượng là gái mại dâm để tuyên truyền về cách phòng, chống HIV/AIDS. Thông qua những việc làm đầy ý nghĩa đó, chị đã giúp nhiều người thay đổi nhận thức, hành vi, tìm lại được chính mình. Trong số đó có nhiều người dừng bước “giang hồ”, quay trở về cuộc sống đời thường với công việc chân chính và sống có ích cho xã hội. Vượt hàng chục cây số trong cơn mưa như trút nước, chúng tôi đến nhà chị Nguyễn Thị Tâm ở khu phố 4, Phường I, thị xã Quảng Trị. Một thoáng trầm ngâm, chị chậm rãi ngược dòng thời gian kể cho chúng tôi nghe về cuộc đời và mối lương duyên giữa chị với công việc của một tuyên truyền viên phụ trách nhóm đồng đẳng tại thị xã Quảng Trị. Chị Tâm sinh ra ở vùng quê nghèo Hải Phú (Hải Lăng). 11 tuổi chị làm giao liên, rồi tham gia du kích xã, trực tiếp cấm súng chống giặc, bảo vệ quê hương. 15 tuổi, chị được cử đi học lớp y tá trung cấp ở miền Bắc. Sau khi tốt nghiệp, chị về công tác tại Bệnh viện Hải Lăng. Năm 1979, chị lấy chồng. Cuộc sống của chị sẽ mãi hạnh phúc, nếu như không có cái ngày định mệnh ấy…

Chị Tâm ghi chép lại công việc sau chuyến đi tuyên truyền.

Trong một lần đi làm về, chồng chị bị tai nạn giao thông rồi ra đi vĩnh viễn. Chị Tâm chỉ biết ôm ba đứa con nheo nhóc mà khóc… Đó là năm 1995. Nhưng rồi chị đứng dậy với quyết tâm thay chồng nuôi con ăn học nên người. Không có công việc gì là chị không làm (chị xin về hưu năm 1993), từ đi tiêm thuốc, khám bệnh cho người dân, đến bán bánh lọc ở chợ, bến xe… để kiếm những đồng tiền bằng mồ hôi nước mắt của chính mình. Bao nhiêu khó khăn, vất vả cứ thế đè nặng lên đôi vai nhỏ bé của người góa phụ… Năm 2004, chị Tâm tham gia chương trình phòng chống HIV/AIDS và tuyên truyền viên phụ trách nhóm đồng đẳng thị xã Quảng Trị. “Lúc đồng ý làm công việc này, tôi cảm thấy hơi lo lắng, bởi đây là một công việc không dễ dàng chút nào. Tôi luôn tự hỏi chính mình liệu có đảm đương nổi công việc đó không?”. Chị nhớ lại. Thế nhưng, khi bắt tay vào công việc, chị lại hết sức sôi nổi, năng nổ, đi khắp mọi con đường, ngõ hẻm của thị xã, tiếp cận với các nhà hàng, khách sạn, trung tâm giải trí, các đối tượng gái mại dâm trên địa bàn để tuyên truyền về cách phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS, các biện pháp quan hệ tình dục an toàn, động viên các đối tượng nên thay đổi công việc hiện tại để có một cuộc sống yên ấm hơn. Chị Tâm cho biết. “Lúc bắt tay vào công việc, tôi mới cảm nhận hết khó khăn, vất vả mà không thể nào kể hết bằng lời. Chủ các trung tâm giải trí, nhà hàng, khách sạn từ chối ra mặt, đuổi thẳng tôi ra khỏi nhà. Còn những người mại dâm không ai muốn gặp tôi với nhiều lý do hết sức tế nhị, như sợ tôi đi tố giác với công an”. Khó khăn đâu chỉ dừng lại ở đó, khi nhìn thấy chị thường xuyên có mặt tại các khách sạn, nhà hàng, tỏ ra thân mật với gái mại dâm, nhiều người xung quanh nhìn chị với ánh mắt khinh bỉ, vì nghĩ chị làm cái nghề mà xã hội đang lên án kịch liệt. Thế là một đồn mười, mười đồn đến trăm về chị với nhiều lời thiêu dệt khó nghe. Người ngoài không ai hiểu chị đã đành, nhưng ngay cả các con chị cũng phản đối, dù chúng luôn tin mẹ mình không phải như lời đồn đại ác khẩu của thiên hạ. Những lúc đó, chị buồn ghê gớm, muốn buông xuôi tất cả. Nhưng ý đã quyết, lòng đã định với mong muốn xoa dịu những trái tim lầm lỡ, chị tự lên dây cót tinh thần cho mình: “Bây giờ mọi người chưa hiểu rõ về tôi, nhưng một ngày không xa, tôi tin mọi người sẽ thấy công việc tôi đang làm có ý nghĩa cho xã hội, cho bạn, cho tôi và tất cả chúng ta”. Thế là chị tiếp tục với công việc của mình với quyết tâm cao hơn. Với phương châm, “mưa dầm thấm đất”, chị lại khoác túi xách lên vai, cùng chiếc xe đạp cà tàng tiếp tục đến gặp các chủ nhà nghỉ, khách sạn, trung tâm giải trí để trao đổi, trình bày về mục đích công việc của mình. Lần một không được thì lần hai, lần ba, thậm chí nhiều hơn nữa, đến khi họ chịu tiếp mới thôi. Khi cơ hội đến, bằng cái tâm, cái tình của mình, chị đã thuyết phục được các ông chủ, bà chủ cùng hợp tác. Đối với gái mại dâm, chị cũng dùng phương pháp đó và đạt hiệu quả cao. Những cô gái “giang hồ” từ chỗ không muốn gặp chị dần xem chị như người bạn, người chị, người mẹ để trút bầu tâm sự. Hơn ai hết, chị hiểu rõ mỗi người có một cảnh đời bất hạnh khác nhau như lấy chồng rượu chè, cờ bạc, hoàn cảnh kinh tế khó khăn… đã đẩy những cô gái lương thiện vào con đường tệ nạn xã hội. Khi xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp với những cô gái đó, chị thuyết phục họ cùng chị đi tuyên truyền cho những chị em khác cùng tham gia vào nhóm để giúp mọi người tránh xa các tệ nạn xã hội, phòng ngừa lây nhiễm căn bệnh thế kỷ HIV/ AIDS. Nhóm đồng đẳng do chị Tâm làm trưởng nhóm có mười người tham gia, định kỳ hàng tháng tổ chức sinh hoạt một lần. Trong những buổi sinh hoạt đó, chị Tâm luôn cung cấp cho mọi người kiến thức về cách phòng, chống HIV/AIDS và thuyết phục, định hướng mọi người nên tìm một công việc phù hợp, hướng đến một tương lai tươi đẹp. Hiện nay, chị Tâm quản lý hơn 220 đối tượng có nguy cơ cao ở các khách sạn, nhà hàng, quán karaoke…Năm 2009, chị tổ chức gặp mặt họp nhóm các đối tượng được 48 lần, phát hơn 1,7 nghìn bao cao su, 150 tờ rơi, gần 200 cuốn sách và áp phích, tổ chức khám lấy máu xét nghiệm cho 42 em trong nhóm có nguy cơ cao… Nhiều người được chị giúp đỡ đã có một cuộc sống yên ấm, bình dị bên chồng, con sau giông tố cuộc đời, vẫn luôn liên lạc với chị để chia sẻ những vui buồn trong cuộc sống. Như trường hợp cô gái N.T.T., quê ở Quảng Bình, làm nghề mại dâm nhiều năm ở Quảng Trị, nhờ chị tuyên truyền, vận động đã hiểu rõ giá trị đích thực của cuộc sống, quay về quê tìm một công việc chân chính, rồi lấy chồng và sinh được hai đứa con kháu khỉnh. Mỗi dịp lễ, tết, có người còn dẫn cả gia đình về nhà chị chơi, tỏ lòng biết ơn về sự giúp đỡ vô cùng thầm lặng của chị. Phần thưởng lớn nhất trong cuộc đời chị đó là nhìn thấy những con người lầm đường lạc lối có được cuộc sống tốt đẹp, đó cũng là động lực to lớn giúp chị gắn bó hơn với công vệc này. Với những cống hiến hết mình trong công tác phòng, chống HIV/AIDS, chị Tâm nhận được nhiều Giấy khen, Bằng khen của các cấp, đặc biệt là được Bộ trưởng Bộ y tế tặng Bằng khen vì đã có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống HIV/AIDS giai đoạn 2005-2009. Khi được hỏi bao giờ chị nghĩ đến chuyện về hưu, chị nhìn tôi, rồi cười tươi: “Tôi bây giờ đã hơn 60 tuổi rồi, tôi sẽ nghỉ hưu khi sức khỏe không cho phép. Còn bây giờ, ngày mai, ngày kia… còn sức khỏe là tôi vẫn còn gắn bó với công việc này và luôn cố gắng hết mình để làm tốt công tác phòng chống HIV/AIDS với mong muốn xoa dịu những trái tim lầm lỡ, mang hạnh phúc đến cho mọi người”. Bài, ảnh: NGUYỄN MINH ĐỨC