Tăng tỷ lệ nữ đại biểu tham gia Quốc hội, HĐND các cấp

(QT) - Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật để tạo điều kiện thuận lợi nhằm nâng cao tỷ lệ phụ nữ tham gia hoạt động chính trị nói chung, Quốc hội và HĐND các cấp nói riêng. Tuy tỷ lệ phụ nữ tham gia chính trị đã tăng lên so với trước nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của phụ nữ. Tại hội thảo nâng cao năng lực cho nữ đại biểu HĐND vừa được tổ chức ở cấp tỉnh mới đây, nhiều giải pháp tích cực đã được chính các đại biểu nữ đề xuất để tìm ra phương hướng nâng cao chất lượng và số lượng nữ đại biểu tham gia HĐND các cấp, đặc biệt để chuẩn bị tốt cho bầu cử HĐND nhiệm kỳ 2016 -2020. Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 – 2020 đặt chỉ tiêu ít nhất 35% đại biểu Quốc hội và HĐND là nữ trong cuộc bầu cử năm 2016. Tuy nhiên, nữ chỉ chiếm 24% tổng số đại biểu Quốc hội trong nhiệm kỳ 2011 – 2016, giảm gần 3% kể từ năm 2002. Ngay ở các cấp thấp hơn, tỷ lệ nữ tham gia cũng cách chỉ tiêu khá xa. Cụ thể là, tỷ lệ nữ trong số những người được bầu cử tại cấp tỉnh và huyện là 25%, và tỷ lệ này ở cấp xã là 21%.

Các đồng chí đại biểu Quốc hội Phạm Đức Châu, Ly Kiều Vân trò chuyện thân mật với cử tri - Ảnh: LÊ MINH

Đối với tỉnh Quảng Trị, những năm qua, công tác cán bộ nữ luôn được Ban Thường vụ Tỉnh ủy quan tâm chỉ đạo sâu sát, chất lượng, số lượng đội ngũ từng bước được nâng lên. Chương trình hành động số 43/CTHĐ- TU ngày 26/10/2007 của BTV Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết số 11 của Bộ Chính trị, trong đó xây dựng các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhằm tăng cường công tác phụ nữ đến năm 2020 và triển khai đến các cấp, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố và các sở, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh nhằm mục đích tiếp tục nâng cao nhận thức về công tác phụ nữ và bình đẳng giới, nâng cao trách nhiệm của cấp ủy đảng và chính quyền các cấp trong việc thực hiện chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bình đẳng giới, nâng cao tỷ lệ phụ nữ tham gia hoạt động chính trị nói chung, Quốc hội và HĐND các cấp nói riêng. Qua 5 năm thực hiện Chương trình hành động số 43/CTHĐ- TU của BTV Tỉnh ủy và Nghị quyết 11 của Bộ Chính trị cho thấy, đội ngũ cán bộ nữ lãnh đạo quản lý từ tỉnh đến cơ sở, tỷ lệ nữ đại biểu tham gia HĐND các cấp đã có chuyển biến về số lượng và chất lượng. Trong nhiệm kỳ 2011-2016, tỷ lệ nữ đại biểu HĐND cấp tỉnh chiếm 26%, cấp huyện chiếm 13,3%, cấp xã chiếm 16,04%. Tuy vậy, nếu so với quy định, về cơ cấu đại biểu nữ tham gia HĐND các cấp phấn đấu đạt tỷ lệ chung không dưới 25% thì kết quả bầu cử cho thấy ở cấp huyện và cấp xã khoảng cách giữa tỷ lệ đạt được so với tỷ lệ yêu cầu còn khá xa. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nói trên, trong đó rõ rệt nhất là định kiến giới vẫn tồn tại trong xã hội. Quan niệm cho rằng nam giới độc lập, mạnh mẽ, có năng lực và ra quyết định tốt hơn, khả năng thu thập thông tin, phân tích xử lý, chất vấn, trả lời chất vấn, chịu áp lực tốt hơn nữ giới trong vai trò đại biểu HĐND; trong khi phụ nữ gắn với việc sinh đẻ, chăm sóc con cái, gia đình, ít có thời gian cho công việc và khả năng xử lý tình huống công việc sẽ kém hơn nam giới. Định kiến giới cũng ảnh hưởng đến cách nhìn của những người ra quyết định đối với việc bổ nhiệm phụ nữ vào các vị trí quan trọng trong cơ quan, dẫn đến việc cán bộ nữ ít nằm trong quy hoạch đội ngũ lãnh đạo kế cận. Nữ giới chịu áp lực phải làm việc nhà, do vậy, họ không có thời gian để mở rộng các quan hệ xã hội để làm tốt vai trò lãnh đạo cũng như đại biểu HĐND. Bên cạnh đó, một số quy định khác biệt giữa nam và nữ như độ tuổi nghỉ hưu, tuổi đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch đã hạn chế sự tham gia của phụ nữ vào các lĩnh vực của đời sống xã hội. Từ những nguyên nhân khách quan và chủ quan, các giải pháp để cải thiện, nâng cao chất lượng và số lượng đội ngũ đại biểu nữ tham gia HĐND các cấp đã được đề xuất. Đó là chính quyền các cấp, ngành, đơn vị, địa phương cần thực hiện đúng, nghiêm túc các chủ trương của Đảng, quy định của Nhà nước về công tác cán bộ nữ; quy định cụ thể tỷ lệ nữ trong số đại biểu HĐND các cấp; tập trung phát triển kinh tế -xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ cán bộ nữ; tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức về công tác cán bộ nữ, tạo điều kiện cho phụ nữ tham gia các diễn đàn lớn; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực cho cán bộ nữ, bố trí người ứng cử và chức danh đơn vị bầu cử phải khách quan, công bằng, quan tâm tạo nguồn cán bộ nữ. Đối với đội ngũ nữ đại biểu dự nguồn HĐND nhiệm kỳ 2016- 2021, cần tăng cường tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, các kỹ năng cơ bản phục vụ hoạt động của đại biểu, nhất là kỹ năng giám sát, (giám sát thường xuyên và giám sát tại kỳ họp), kỹ năng tiếp xúc cử tri, chất vấn, phản biện… thông qua các hình thức như tổ chức hội thảo, tập huấn theo chuyên đề, tham quan học hỏi kinh nghiệm. Hội Phụ nữ các cấp cần tổ chức tuyên truyền rộng rãi trong tầng lớp phụ nữ để ủng hộ các nữ ứng cử viên. Tổ chức gặp mặt, trao đổi, trang bị cho các nữ ứng cử viên kiến thức về tình hình kinh tế - xã hội; tình hình phụ nữ; những nguyện vọng chính đáng của phụ nữ tại địa phương; kỹ năng xây dựng chương trình hành động, tiếp xúc cử tri...Cử cán bộ lãnh đạo các cấp hội tham dự các cuộc tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử của ứng cử viên, giúp các nữ ứng cử viên có đủ tự tin trong các cuộc tiếp xúc, vận động bầu cử. Động viên cử tri nữ đi bầu cử đầy đủ, đúng luật, sáng suốt lựa chọn những đại biểu nam và nữ đủ đức, đủ tài bầu vào Quốc hội và HĐND các cấp. Ngoài ra, vấn đề quan trọng hơn cả chính là đội ngũ cán bộ nữ phải tự ý thức vai trò, trách nhiệm của mình, không ngừng rèn luyện, tích cực học tập nâng cao trình độ, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, nâng cao uy tín của bản thân, xứng đáng để được lựa chọn là đại biểu HĐND. Việc quan tâm tới phụ nữ, ủng hộ cho phụ nữ tham gia Quốc hội và HĐND các cấp là thiết thực góp phần thúc đẩy bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ, vì hạnh phúc gia đình và sự phát triển của đất nước. BẢO BÌNH