
{title}
{publish}
{head}
TP - Dù nhiều món ăn lạ và sang trọng của giới thượng lưu và vua chúa Chăm ngày xưa đã thất truyền, nhưng nay, ở mọi cộng đồng Chăm đều vẫn còn truyền lưu và ưa thích một số món ngon, trong đó đặc biệt là Ia tanut pabaiy (Nước lèo thịt dê). Biết người Chăm có tục ngữ: “Ia tanut palei Padra, Ia bai nhjơm bwa palei Hamu Tanran” (Nước lèo làng Như Ngọc, canh rau môn làng Hữu Đức), mùa hè vừa qua tôi có đưa hai sinh viên Nhật về làng Như Ngọc (làng Chăm Ba-la-môn).
Ở đây dường như do nguồn nước, lại do cách pha chế mẹ truyền con nối nữa, nên món nước lèo có mùi vị đặc biệt. Tiếc là đây không phải mùa cùng (cuối năm), nên khách mất dịp thưởng thức đặc sản Chăm. Tìm đến các tay đầu bếp sành sỏi trong làng như cô Thiên Thị Nai, Quảng Thị Toán… thì các cô cũng bảo: phải đến sau lễ Rija Nưgar cháu à.
Chúng tôi đến làng Phước Nhơn (làng Chăm Bà-ni), món Ia tanut pabaiy được truyền tụng trong dân gian đến thành đặc sản vùng miền. Gia đình Chăm nào cũng có thể làm được món ăn khoái khẩu này. Nhưng người làng nói, bà Thị Dảnh được xem là cao thủ.
Để làm Ia tanut pabaiy, bà dùng nước lèo thịt dê luộc, tùy lượng khách mà lấy nhiều ít; vài trái cà chua, gạo rang, lá me non cùng gia vị gồm muối, ớt, một ít mắm nêm với bột ngọt.
Cách chế biến Ia tanut pabaiy khá đơn giản - bà vừa làm vừa giảng giải. Nước súp lấy từ nước thịt luộc được bắc lên nồi để sôi; sau đó cho vào nồi gạo rang đã giã thành bột khuấy đều độ dăm phút.
Ở đây, khác với cách nấu nước lèo gà hay trâu, người ta thường bỏ nguyên hạt gạo để nấu chung, còn ở món Ia tanut pabaiy thì những hạt gạo sẽ được rang và giã thành bột (tiếng Chăm là apriơng) để nấu.
Tiếp đến cho vào nồi cà chua cắt thái sẵn. Khi tất cả vừa đủ chín, người ta nêm gia vị: ớt, hành, muối và một ít mắm nêm. Cuối cùng, sau khi bắc nồi xuống thì cho số lá me non băm nhỏ.
Người Chăm thường ăn kèm Ia tanut pabaiy với loại rau quen thuộc như thân cây chuối non thái mỏng. Các loại rau rừng như đọt lim, đọt dừng, rau lá lốt trộn lại với nhau ăn kèm với nước lèo, cũng rất thích hợp.
Trong các cuộc lễ của đồng bào Chăm ở hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận không thể thiếu Ia tanut pabaiy, bởi đây là những món ngon chế biến từ thịt con vật được hiến tế thần Yang. Xưa, chỉ trong các cuộc lễ bái, người Chăm giết dê cúng tế thần. Ở đó có hai món chính: thịt luộc và nước lèo thịt dê.
Sau này, khi không phải kiêng kị nữa, người dân vẫn có thể làm thịt dê đãi khách. Và dĩ nhiên không thể không có Ia tanut pabaiy. Món ăn đặc trưng này của dân tộc chưa đi vào thị trường, chỉ du khách ghé thăm làng Chăm mới có thể thưởng thức nó.
Hai bạn trẻ sinh viên Nhật vừa ăn vừa xuýt xoa về món ăn lạ, đơn giản mà ngon. Kiều Maily
Ghé thăm Cam Lộ, hỏi về một món ăn dân dã của vùng đất này thì có lẽ bánh ướt Ba Thung được nhiều người nhắc đến nhất.
Quảng Trị - một tỉnh miền Trung nhiều nắng và gió. Đến với Quảng Trị ngoài thưởng ngoạn cảnh đẹp chứa đựng lịch sử thì còn thưởng thức những món ngon nữa. Dưới ...
Người Quảng Trị dù có đi đâu, về đâu, mỗi khi nhắc đến ẩm thực quê nhà đều cảm thấy bồi hồi, thương nhớ. Những món ăn bình dị, gắn liền với từng tên làng, tên ...
Khi thuỷ triều xuống cũng là lúc nhiều ngư dân ở các làng biển vùng cửa lạch Cửa Việt, Cửa Tùng bám theo thân tàu đắm hoặc lội dọc bờ kè chắn sóng biển để bắt ...
Những món ngon ngày Tết là một phần không thể thiếu trong khung cảnh sum họp của nhiều gia đình. Bên cạnh yếu tố tâm linh thể hiện ở sự hiện diện đủ màu sắc ...
“Hò ơi/Vượt rú rậm Cu Hoan mà ăn mắm đam Trà Trì/Lội qua sông Vĩnh Định mà ăn canh ám làng Lam/Ăn chi cũng nỏ lấy làm sang/Chỉ ăn canh ám, mắm đam mới ...
Sản phẩm dưa muối Vĩnh Tú còn có tên gọi thú vị “thịt bò làng Trạng”. Đây là món ăn truyền thống dân dã, qua sự kết nối sản xuất, hỗ trợ xây dựng thương hiệu ...
Má hay nói nhà mình quy tụ cả ba miền về đây. Anh rể miền Bắc, chị dâu miền Trung, tụ về làm con của bà già Nam Bộ. Mấy bận giỗ quảy, lễ, Tết thì căn bếp của ...
QTO - Cùng với thi đấu thể thao, tại Giải bóng đá báo chí miền Trung lần thứ 11, 8 đội bóng còn chung tay thực hiện công trình cộng đồng hướng tới người...
(VTC News) - Bàn thắng đẹp mắt của Chu Ngọc Nguyễn Lực giúp U16 Việt Nam thắng U16 Ả Rập Xê Út tại giải giao hữu CFA Team China 2025.
(TTXVN) - Ngày Xuân, bên cạnh những nét đẹp truyền thống như Hội vật làng Thủ lễ, múa Náp Tân Mỹ, người dân các xã Quảng Phước và Quảng Phú (huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên -...
(TNO) - Một "tay anh chị" người Serbia vừa tiết lộ một thông tin gây chấn động làng bóng đá thế giới, khi thừa nhận đã từng đứng ra dàn xếp tỷ số trận đấu giữa M.U và...
(TNO) - Ngay trong đêm giao thừa chuẩn bị đón Tết Quý Tỵ 2013 (9.2 - giờ Việt Nam), đội tuyển nữ quần vợt Việt Nam đã có trận thắng tưng bừng 3-0 trước Malaysia để giành vị trí...
(TNO) - “Ông vua sân đất nện” Rafael Nadal đang hướng sự tập trung sang lĩnh vực kinh doanh khi quyết định mở công ty quản lý vận động viên và tổ chức sự kiện cùng với người...
(TNO) - Trong hai trận đấu sớm nhất vòng 24 Serie A diễn ra rạng sáng qua (10.2, giờ VN), đội đầu bảng Juventus đã giành chiến thắng 2-0 trước Fiorentina, trong khi Lazio...
(NLĐ) - Tết nào câu thơ này cũng trở về trong trí nhớ của mọi người. Với tôi, ông đồ già ấy là thầy Phước Thành, một danh thủ về thư pháp ở Huế. Trụ trì một ngôi chùa lớn ở cố...