Vai trò của ngành Kế hoạch trong quá trình xây dựng và phát triển tỉnh Quảng Trị

* NGUYỄN ĐỨC CHÍNH, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị

Trong suốt 70 năm xây dựng và phát triển, ngành Kế hoạch và Đầu tư của cả nước đã có những đóng góp rất quan trọng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Sự cống hiến to lớn của đội ngũ các thế hệ những người làm công tác kế hoạch và đầu tư qua các thời kỳ đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận và đánh giá cao. Ngành Kế hoạch và Đầu tư đã vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương Sao Vàng và hai Huân chương Hồ Chí Minh. Hòa trong dòng chảy của ngành Kế hoạch và Đầu tư cả nước, ngành Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Trị cũng đã có nhiều đóng góp quan trọng vào công cuộc kháng chiến, kiến quốc, đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, nhất là sau ngày tỉnh Quảng Trị được lập lại. Trong hơn một phần tư thế kỷ qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân toàn tỉnh đã nỗ lực phấn đấu, vượt qua nhiều khó khăn, thử thách và đạt được những thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh; trong đó có sự đóng góp quan trọng của ngành Kế hoạch và Đầu tư. Vai trò và vị thế của ngành ngày càng được khẳng định. Chức năng quản lý nhà nước về quy hoạch, kế hoạch, cân đối nguồn lực cũng như tham mưu cho UBND tỉnh trong quản lý và điều hành phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh ngày càng có hiệu quả. Toàn ngành đã nỗ lực vươn lên và đã đạt được rất nhiều kết quả nổi bật trên các lĩnh vực được phân công rất đáng được ghi nhận và biểu dương. Thứ nhất là đã phát huy tốt vai tham mưu giúp UBND tỉnh trong xây dựng, triển khai và theo dõi, đánh giá việc thực hiện các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án phát triển kinh tế - xã hội; nhất là việc chuẩn bị văn kiện của các kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và các chương trình hành động thực hiện nghị quyết, các chủ trương lớn của Đảng, Chính phủ và của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh. Kịp thời tham mưu, đề xuất với lãnh đạo tỉnh các cơ chế, chính sách phát triển phù hợp với khả năng và điều kiện thực tiễn nhằm khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế của tỉnh. Xây dựng khung chính sách của tỉnh về ưu đãi đầu tư; vận động và xúc tiến đầu tư; cải thiện môi trường đầu tư; nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; khai thác tiềm năng, thế mạnh Hành lang kinh tế Đông - Tây; đổi mới công tác kế hoạch hóa; thực hiện tái cơ cấu đầu tư công và tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước... Các đề án quy hoạch, kế hoạch, chương trình do Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu đã phát huy được hiệu quả cao trong định hướng phát triển, đồng thời làm cơ sở để đẩy mạnh thu hút các nguồn lực đầu tư xã hội.

Âu tàu đảo Cồn Cỏ - Ảnh: PV

Thứ hai là đã tích cực, chủ động tham mưu cho lãnh đạo tỉnh trong huy động nguồn vốn đầu tư phát triển toàn xã hội, nhất là trong lĩnh vực vận động, xúc tiến đầu tư; thu hút nguồn vốn ODA, vận động các dự án đầu tư theo hình thức hợp tác công - tư (PPP), thực hiện chủ trương xã hội hóa đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng. Tính đến quý IV năm 2015, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và quyết định chủ trương đầu tư cho 155 dự án đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn đăng ký đầu tư là 41.600 tỷ đồng. Thông qua việc đẩy mạnh thu hút các nguồn vốn đầu tư, tỉnh đã từng bước xây dựng và phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp, các trọng điểm phát triển, tạo tiền đề quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong dài hạn. Đã có những đề xuất về cơ chế lồng ghép các nguồn vốn đầu tư thực hiện các chương trình mục tiêu, chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình phát triển kinh tế - xã hội theo các đề án của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh bước đầu đạt kết quả. Trong điều kiện nguồn lực phát triển còn gặp nhiều khó khăn nhưng tỉnh đã thực hiện việc bố trí đầu tư có định hướng, cân đối và phân bổ bảo đảm sự phát triển hài hòa giữa các lĩnh vực. Vì vậy, mặc dù các chỉ tiêu kinh tế đạt được còn thấp nhưng so với các tỉnh trong vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung cũng như so với bình quân chung của cả nước, kết quả thực hiện các chỉ tiêu xã hội của tỉnh luôn ở nhóm trung bình khá, trong đó có một số chỉ tiêu thuộc nhóm dẫn đầu của toàn vùng. Thứ ba, UBND tỉnh đánh giá cao nỗ lực của ngành Kế hoạch và Đầu tư trong việc tham mưu cho tỉnh tranh thủ sự hỗ trợ, giúp đỡ có hiệu quả từ nguồn vốn đầu tư từ ngân sách Trung ương cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Riêng 5 năm 2011-2015, tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội ước đạt 41.258 tỷ đồng, gấp 2,35 lần so với 5 năm 2006-2010; trong đó vốn ngân sách nhà nước 12.835 tỷ đồng, chiếm 31,1% tổng vốn đầu tư xã hội. Công tác quản lý đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước được tăng cường, nhất là việc kiểm soát chặt chẽ quy mô và tổng mức đầu tư của các dự án nhằm đảm bảo khả năng cân đối, bố trí vốn thực hiện hoàn thành đúng thời gian quy định. Thứ tư, hoạt động xúc tiến đầu tư do Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu cũng đạt nhiều kết quả quan trọng; đặc biệt là đã tham mưu UBND tỉnh tổ chức thành công Hội nghị giữa kỳ nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam (CG) tại tỉnh Quảng Trị. Quan hệ kinh tế đối ngoại của tỉnh với các đối tác được mở rộng, đến nay, tỉnh đã tiếp nhận và thực hiện nhiều dự án ODA của 22 nhà tài trợ quốc tế; 30 tổ chức NGO và 12 doanh nghiệp đầu tư FDI của 9 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đã vận động và ký hiệp định tài trợ cho 28 chương trình, dự án ODA với tổng mức đầu tư là 250,43 triệu USD, đạt 72,5% so với kế hoạch đề ra trong Đề án vận động, thu hút ODA tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2012-2015 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Tổng vốn ODA thực hiện trong giai đoạn này khoảng 207,86 triệu USD. Số lượng dự án ODA thực hiện trong giai đoạn 2011 - 2015 gấp 1,17 lần so với giai đoạn 2006 - 2010. Thứ năm, đã có nhiều cố gắng trong việc tham mưu thực hiện các giải pháp nhằm cải thiện và nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; xây dựng môi trường đầu tư thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư đến tìm kiếm cơ hội và triển khai thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh. Tham mưu thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗtrợ phát triển doanh nghiệp và kế hoạch cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước theo đúng lộ trình được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Nhờ vậy, các loại hình doanh nghiệp phát triển cả về quy mô, số lượng, góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh (đóng góp gần 40% GRDP). Thứ sáu, trong năm 2015 tỉnh đã có nhiều thành công trong công tác vận động chính sách mà Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan có nhiều đóng góp, đặc biệt là vận động để Thủ tướng Chính phủ có quyết định thành lập Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị và phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực Cửa khẩu quốc tế La Lay”. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đã nêu rõ quyết tâm phấn đấu đến năm 2020, Quảng Trị đạt trình độ phát triển trung bình của cả nước. Đây là mục tiêu thiết thực và hết sức bức thiết, đòi hỏi Đảng bộ, chính quyền và nhân dân toàn tỉnh phải có quyết tâm rất cao mới thực hiện được. Đối với ngành Kế hoạch và Đầu tư, với trách nhiệm là cơ quan tham mưu tổng hợp của UBND tỉnh, cần phát huy tốt hơn nữa vai trò tham mưu xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020; nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách phát triển phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh; khai thác và phát huy có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của tỉnh thông qua việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch và kế hoạch; đề xuất các giải pháp huy động các nguồn lực đầu tư xã hội, nhất là nguồn lực đầu tư ngoài nhà nước gắn với đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác vận động và xúc tiến đầu tư; thực hiện có hiệu quả kế hoạch đầu tư công trung hạn. Giai đoạn 2015 - 2020, Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) đi vào thực thi đầy đủ theo lộ trình, Cộng đồng kinh tế ASEAN được hình thành và một số hiệp định thương mại tự do, trong đó có Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam - EU được ký kết... sẽ mở ra nhiều cơ hội mới nhưng cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức, nhất là đối với nền kinh tế có quy mô nhỏ, sức cạnh tranh chưa cao như tỉnh Quảng Trị. Trách nhiệm của ngành Kế hoạch và Đầu tư phải tham mưu cho lãnh đạo tỉnh trong việc đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu kinh tế, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Xây dựng môi trường đầu tư thông thoáng, cải thiện và nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp. Ưu tiên tập trung nguồn lực hợp lý để thực hiện các chương trình, đề án, lĩnh vực mang tính đột phá đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI. Đây cũng là giai đoạn triển khai thực hiện nhiều luật mới liên quan đến nhiệm vụ của ngành Kế hoạch và Đầu tư như Luật Đầu tư công, Luật Xây dựng, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Ngân sách nhà nước... do đó cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các văn bản pháp luật quan trọng này. Bên cạnh đó, cần chú trọng nâng cao chất lượng công tác dự báo; đổi mới nội dung và phương pháp kế hoạch hóa. Thực hiện tốt chủ trương của Chính phủ về đổi mới và hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phù hợp yêu cầu thực tiễn, làm định hướng phát triển cho các lĩnh vực kinh tế - xã hội và các thành phần kinh tế theo yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá đầu tư và thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội… Nhân kỷ niệm 70 năm ngày thành lập ngành, tôi xin chúc ngành Kế hoạch và Đầu tư luôn phát huy tốt truyền thống, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, tiếp tục có nhiều đóng góp quan trọng và xứng đáng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.