Tính bền vững của một dự án

(QT) - Năm 2012, dự án nước sạch và vệ sinh môi trường khu vực Mê Kông (MEK-WATSAN) do tổ chức Định cư con người của Liên Hiệp Quốc (UN-HABITAT) tài trợ kết thúc. Tuy nhiên, tính bền vững của dự án vẫn được duy trì, nhân rộng và có ý nghĩa xã hội lớn đối với những người nghèo đô thị và vùng ven trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Người dân phấn khởi khi được hưởng lợi từ dự án nước sạch và vệ sinh môi trường khu vực Mê Kông

Tại Quảng Trị, dự án được triển khai thực hiện ở 4 khu vực đô thị gồm thành phố Đông Hà, thị xã Quảng Trị, thị trấn Cửa Việt, thị trấn Lao Bảo và các vùng phụ cận. Dự án có tổng nguồn vốn đầu tư là 2.721.050 USD, trong đó vốn tài trợ của UN- HABITA trên 2.176.000 USD, còn lại là nguồn vốn đối ứng, bao gồm vốn của ngân sách tỉnh, vốn của Công ty TNHH MTV Cấp nước và Xây dựng Quảng Trị, sự đóng góp của người dân. Tiêu chí của dự án là đấu nối cấp nước cho 6.326 hộ gia đình bằng nguồn vốn hỗ trợ trực tiếp và thông qua quỹ quay vòng vốn; hỗ trợ xây dựng 17.000 nhà vệ sinh hộ gia đình của 4 đô thị và vùng phụ cận. Qua đó nhằm giúp người dân, nhất là dân nghèo đô thị, đối tượng chịu nhiều ảnh hưởng của các dịch bệnh liên quan đến điều kiện vệ sinh không đảm bảo và nguồn nước không an toàn nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế. Dự án thực hiện cũng nhằm nâng cao tỷ lệ hộ gia đình đấu nối cấp nước và xây dựng nhà vệ sinh, nâng cao nhận thức của cộng đồng nhằm hướng đến mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ về nước sạch và vệ sinh môi trường. Được sự ủng hộ nhiệt tình của chính quyền địa phương, người dân, việc đấu nối cấp nước hộ gia đình hoàn thành vượt chỉ tiêu cam kết. Sau khi dự án được triển khai, tại 4 đô thị và vùng phụ cận đã có 8.127 hộ gia đình được đấu nối cấp nước và 17.030 hộ được hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh. Ngoài ra, sử dụng nguồn tiền kết dư do chênh lệch giá tại thời điểm phê duyệt dự án, công ty đã nâng cấp và cải tạo một số tuyến ống trên địa bàn tỉnh nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu dùng nước của người dân, giảm thiểu thấp nhất việc thất thoát nước, nhờ vậy ước tỷ lệ thất thoát nước giảm bình quân 1,5% sau khi cải tạo các tuyến ống. Đồng thời cung cấp thêm các loại xô, chậu đựng nước cho tất cả các hộ xây dựng nhà vệ sinh, giúp cho việc vệ sinh hộ gia đình tốt hơn. Trên cơ sở những kết quả đạt được từ dự án, Công ty TNHH MTV Cấp nước và Xây dựng Quảng Trị đã mở rộng mạng lưới cấp nước, hướng tới người dân nghèo, những đối tượng chưa có điều kiện để tiếp cận với nguồn nước sạch. Nhờ vậy, sản lượng nước hàng hóa đã tăng thêm khoảng 135.000 m 3 /tháng, góp phần đáng kể vào việc tăng thu nhập, giải quyết việc làm cho người lao động. Phát huy kết quả đạt được trong quá trình thực hiện dự án, Hội Liên hiệp phụ nữ các vùng được hưởng lợi trực tiếp từ dự án đã sử dụng hiệu quả nguồn vốn quay vòng để xây dựng nhà vệ sinh cho người dân, nhân rộng đối tượng hưởng lợi từ dự án. Kết quả, từ năm 2013 đến tháng 10/2015, đã có thêm 6.602 hộ dân vùng dự án sử dụng nguồn quỹ quay vòng để xây dựng nhà vệ sinh. Quỹ quay vòng phát triển cấp nước cũng phát huy hiệu quả rõ nét trong đời sống người dân. Hiện nay quỹ đang tiếp tục được triển khai nhân rộng trên khu vực dự án nhằm nhân rộng đối tượng người dân hưởng lợi. Hàng năm, Công ty TNHH MTV Cấp nước và Xây dựng Quảng Trị chủ động làm việc với Ban quản lý dự án trên địa bàn, Trung tâm nước sạch nông thôn để khuyến khích người dân tham gia vay vốn lắp đặt hệ thống nước sinh hoạt. Từ năm 2013 đến nay, đã có thêm 1.833 hộ trong vùng dự án được vay vốn quay vòng để đấu nối nước sạch. Dự án nước sạch và vệ sinh môi trường khu vực Mê Kông được triển khai đã mang lại hiệu quả về kinh tế- xã hội cho cộng đồng, chính quyền địa phương được hưởng lợi trong việc giải quyết khó khăn về nước sạch phục vụ sinh hoạt, sản xuất và vệ sinh môi trường. Sau khi dự án nước sạch và vệ sinh môi trường khu vực Mê Kông kết thúc, 100% hộ dân được đầu nối cấp nước và hỗ trợ nhà vệ sinh đã sử dụng có hiệu quả trong đời sống và sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, dự án có ý nghĩa xã hội rất lớn đối với vùng dự án nói riêng và toàn tỉnh nói chung. Nhận thức của người dân trong vùng dự án về sử dụng nước sạch và việc tham gia bảo vệ môi trường được nâng lên đáng kể, đường làng, ngõ xóm đến cửa ngõ từng nhà sạch sẽ, vệ sinh hơn. Dự án cũng đã tạo ra một phong trào xây dựng nhà vệ sinh trong cộng đồng, nhất là các vùng ven. Đồng chí Nguyễn Quân Chính, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, tuy tổng mức đầu tư của Dự án nước sạch và vệ sinh môi trường khu vực Mê Kông không lớn nhưng dự án có ý nghĩa rất lớn đối với người dân trên địa bàn tỉnh, nhất là các vùng trực tiếp hưởng lợi từ dự án. Dự án đã góp phần nâng cao nhận thức của các hộ gia đình trong việc sử dụng nước sạch và vấn đề vệ sinh môi trường. Từ đó tạo điều kiện cho các địa phương hoàn thành tốt các mục tiêu Thiên niên kỷ về nước sạch và vệ sinh môi trường và các tiêu chí trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Bài, ảnh: THANH LÊ