Thuốc tim mạch: không được dùng bừa bãi

(TT) - Thuốc chữa các bệnh tim mạch, gọi tắt là thuốc tim mạch, không thể uống một sớm một chiều trong thời gian ngắn để khỏi bệnh mà cần quá trình điều trị lâu dài, công phu với sự thận trọng đúng mực.

Thậm chí nhiều bệnh lý tim mạch đòi hỏi bạn phải dùng thuốc suốt đời như bệnh tăng huyết áp (THA), bệnh suy tim...

Thuốc tim mạch được chia ra thành các nhóm sau: thuốc trị suy tim, thuốc trị THA, thuốc trị loạn nhịp tim, thuốc trị cơn đau thắt ngực, thuốc trị rối loạn lipid huyết... Với mỗi nhóm, thuốc được dùng với sự cân nhắc tối đa và thận trọng đúng mực.

Với thuốc tim mạch, cần lưu ý:

Không tự ý mua thuốc

Nhiều người thấy mình có vẻ có bệnh tim mạch giống với ai đó nên tự ý mua thuốc giống họ để uống mà không đi khám bệnh. Điều này hết sức nguy hiểm. Nếu bệnh nhân tự ý mua thuốc uống mà không có sự đánh giá, theo dõi của bác sĩ, có thể xảy ra một số điều không hay gọi là bị tai biến do thuốc. Ví dụ:

* Một số thuốc lợi tiểu, nếu sử dụng tùy tiện có thể làm rối loạn điện giải gây vọp bẻ, mỏi cơ, thậm chí gây rối loạn chuyển hóa mỡ.

* Thuốc trợ tim tự ý dùng mà không có sự đánh giá, chỉnh liều của bác sĩ có thể dẫn đến ngộ độc, loạn nhịp tim.

* Thuốc hạ áp nếu dùng không đúng cách, quá liều có thể gây tụt huyết áp dẫn đến nhiều hậu quả rất bất lợi.

Dùng thuốc tim mạch phải có sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ

Chỉ có bác sĩ nắm vững tính năng các thuốc, khám bệnh trực tiếp sẽ lựa chọn thuốc thích hợp và hướng dẫn các nguyên tắc dùng thuốc cho người bệnh.

Ví dụ với bệnh THA, sự lựa chọn thuốc trị THA tùy thuộc vào: yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch, có sự tổn thương các cơ quan (như suy thận, suy tim, dày thất trái...), có kèm bệnh đái tháo đường...

Đặc biệt với việc dùng thuốc trị THA, bác sĩ sẽ có các nguyên tắc sau: dùng liều thấp ban đầu và tăng liều dần dần với chỉ một loại thuốc. Nếu không hiệu quả mới kết hợp hai thuốc. Nếu thuốc được chọn đầu tiên có hiệu quả kém và nhiều tác dụng phụ thì đổi nhóm thuốc khác, không cần tăng liều hoặc kết hợp thêm thuốc thứ hai.

Không tự ý ngưng thuốc

Nhiều người bị bệnh THA, sau thời gian điều trị huyết áp trở về bình thường. Họ cho rằng mình đã khỏi bệnh và tự ý ngưng thuốc.

Đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Khi huyết áp của bạn về bình thường - nghĩa là huyết áp đang được kiểm soát tốt bởi chế độ dùng thuốc. Nếu cần, bạn nên tái khám để bác sĩ điều chỉnh chế độ dùng thuốc của bạn.

Không tự ý đổi thuốc khi đang dùng đơn thuốc trị bệnh tim mạch

Lấy trường hợp một bệnh tim mạch phổ biến là THA.

Thuốc trị THA có nhiều loại (hiện có bảy nhóm thuốc và mỗi nhóm có cả chục loại thuốc), nên vấn đề sử dụng thuốc trị THA khá phức tạp.

Chỉ có bác sĩ điều trị mới là người có thẩm quyền chỉ định, hướng dẫn dùng thuốc an toàn và hiệu quả. Đặc biệt, bác sĩ sẽ là người đưa ra quyết định có nên thay thuốc điều trị bấy lâu nay bằng một thuốc mới hay không.

Song song với chế độ điều trị dùng thuốc, hầu hết bệnh nhân bệnh tim mạch cần thay đổi, điều chỉnh lối sống, nên tập thể dục với cường độ thích hợp, ngưng hút thuốc lá, chế độ ăn giảm muối, giảm chất béo...

Nếu bạn ỷ lại vào thuốc tim mạch mà ăn uống thoải mái, không kiêng cữ (có chế độ ăn quá mặn đối với bệnh THA) thuốc sẽ không đạt hiệu quả như mong muốn.

PGS.TS NGUYỄN HỮU ĐỨC