Sống chung với dòng sông...rác

Nằm về phía Nam của huyện Hải Lăng, xã Hải Tân được ví như một hòn đảo được bao bọc xung quanh bởi hai con sông Ô Lâu và Ô Giang. Hai con sông này đều bắt nguồn từ sông Thác Ma đổ về và sông Bồ thuộc huyện Phong Điền, Thừa Thiên Huế đổ ra. Nhờ có các dòng sông bao bọc đã tạo ra nguồn nước tưới tiêu dồi dào cho ruộng đồng Hải Tân, cây trồng ở đây luôn phát triển tốt tươi, đã trở thành vựa lúa trọng điểm của huyện Hải Lăng. Song cả vùng đất ở Hải Tân nguồn nước ngầm lại bị nhiễm phèn, nước đục ngầu, dù có khoan sâu đến mấy cũng không thể dùng để sinh hoạt được. Bởi vậy, nhiều vùng dân cư ở Hải Tân chỉ dùng nguồn nước sinh hoạt duy nhất là lấy từ sông. Nhưng các con sông này chứa đựng rác thải đủ loại, làm cho nguồn nước bị ô nhiễm trầm trọng.

Phát triển làng nghề phải đi đôi với quy hoạch, quản lý, bảo vệ môi trường. Ảnh: Cao Văn Tỉnh

Ông Hoàng Tấn Long, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Tân khẳng định: "Nguồn nước trên các con sông thuộc xã đã bị ô nhiễm từ nhiều năm nay và ngày càng ô nhiễm nặng hơn. Sự ô nhiễm đó là do rác thải từ trên bờ đổ xuống, cùng với các hoạt động của con người trên dòng sông". Chợ Mỹ Chánh (xã Hải Chánh) nằm phía bờ Nam của sông Thác Ma, đây là chợ cụm khá lớn phục vụ nhu cầu cho các xã Hải Sơn, Hải Trường, Hải Chánh, Hải Hoà (Hải Lăng) và xã Phong Hoà (huyện Phong Điền), chợ họp suốt ngày, nên đã có hàng mét khối rác thải ra cạnh bờ sông mỗi ngày, lâu ngày trở thành những đống rác khổng lồ. Về mùa mưa những đống rác thải này theo nước đổ ra sông Thác Ma rồi trôi về sông Ô Giang và sông Ô Lâu. Nhiều khu vực dân cư sống dọc các bờ sông cũng vô ý thức vứt rác bừa bãi ra sông. Những bao rác trôi lềnh bềnh trên mặt nước, dọc trên bờ nhiều đống rác phơi bày ngổn ngang, chỉ chờ một trận mưa lớn là sẽ đổ xuống sông. Bờ sông ở phía đầu thôn Văn Trị là cả một vùng nuôi cá lồng. Trên các con sông này còn có hàng chục lồng cá các loại được thả nuôi tuỳ tiện, dùng các thức ăn hoá học, hay loại cá nhỏ tươi sống. Thêm vào đó là hàng chục thuyền đánh cá ngư dân sinh hoạt trên thuyền đã thải ra một lượng rác thải không nhỏ. Dọc trên các bờ sông có nhiều điểm diễn ra các sinh hoạt như tắm, giặt.. .Từ những yếu tố này đã làm cho nguồn nước trên các dòng sông bị ô nhiễm. Dẫu biết nước trên các dòng sông bị ô nhiễm, nhưng người dân ở đây không còn cách nào khác là phải sống chung với một thực tế đầy lo ngại này. Toàn xã Hải Tân có 4 thôn là Văn Quỹ, Văn Trị, Câu Nhi, Hà Lỗ và một xóm Càng với 1140 hộ, trên 5400 nhân khẩu, trong đó chỉ có thôn Câu Nhi là có công trình xử lý nước được xây dựng từ năm 2001 bằng nguồn vốn hỗ trợ của Chương trình phát triển nông thôn cùng với nguồn vốn góp của nhân dân trong thôn. Các thôn còn lại hơn 1/2 dân số trong toàn xã dùng nước sinh hoạt lấy từ các con sông. Do dùng nguồn nước sông bị ô nhiễm nên hàng năm đã có hàng trăm người bị bệnh ngoài da, bệnh mắt, phụ nữ bị mắc bệnh phụ khoa, hàng chục trường hợp bị mắc bệnh đường ruột. Nguồn nước sinh hoạt đảm bảo chất lượng cho các vùng dân cư của xã Hải Tân trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Tuy nhiên để có một công trình xử lý nước tập trung đòi hỏi phải cần đến một lượng kinh phí không nhỏ đối với người dân nơi đây. Với phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm, mong rằng các cấp chính quyền và các cơ quan chức năng có những giải pháp hỗ trợ kịp thời để Hải Tân sớm có nguồn nước sinh hoạt đạt chất lượng. Võ Việt Hà