Sáng tạo và tiểu xảo

(TTO) - Khi trên thảm đỏ Liên hoan phim quốc tế VN, các diễn viên Việt được chào đón gần giống với cách bày tỏ sự ngưỡng mộ của người hâm mộ với các siêu sao Hollywood thì có lẽ cũng là lúc nghĩ rằng trong phim ảnh, khoảng cách giữa VN và thế giới không còn quá xa lạ nữa.

Một cảnh trong phim Giao lộ định mệnh - Ảnh do đoàn phim cung cấp

Các hãng phim tư nhân xác định mục đích phim của họ phải đảm bảo vốn sản xuất ngay từ khi phim chưa làm tiền kỳ, vì thế nên sự an toàn thường được cố gắng đặt lên hàng đầu.

Điển hình có thể thấy Galaxy với dự án phim 2 trong 1 trước đây đã được công khai cho biết lấy cảm hứng từ bộ phim hài danh tiếng của Marilyn Monroe là Some like it hot . Galaxy xem đó là chuyện thường nhưng trên thế giới thì chắc chắn là không thế. Nếu đã làm lại thì phải nói rõ hoặc mua bản quyền.

Tiền lệ đó đã cho thấy một số phim sau này của các đạo diễn trẻ làm phim giải trí cũng công khai lấy những mảng miếng của danh hài Châu Tinh Trì cho phim của mình. Có lẽ họ nghĩ Châu Tinh Trì chẳng có thời gian mà xem những phim “mùa vụ” như thế, nhất là lại từ một nước mà nền điện ảnh còn chưa mạnh ngay cả trong khu vực.

Giới làm nghề còn chưa quên một chuyện tưởng như rất nhỏ, đó là khi đạo diễn Đặng Nhật Minh làm phim Thương nhớ đồng quê mà kênh truyền hình NHK đã tài trợ chính kinh phí làm phim.

Trong phim có cảnh quay chiếc tivi đang phát một bản nhạc ngoại. Nhà sản xuất NHK rất lo lắng, họ phải kiểm tra dữ liệu của NHK xem họ đã mua quyền sử dụng bản nhạc đó hay chưa? Sau khi thấy NHK đã mua rồi, họ mới yên tâm giữ bản nhạc đó lại. Một chi tiết nhỏ để thấy mọi hình thức xâm phạm bản quyền sở hữu trí tuệ đều rất nghiêm trọng với thế giới.

Nghi án Giao lộ định mệnh - một phim Việt ăn khách được làm bởi một đạo diễn sống và học tại một nơi có nền điện ảnh phát triển nhất thế giới là Mỹ - đang bị coi là giống khá hoàn hảo với câu chuyện của Shattered (có lẽ chỉ thiếu một nhân vật thám tử theo dõi cô vợ như Shattered nữa là trọn vẹn) lại là một bài học mới.

Tuổi Trẻ đã cố liên lạc với đạo diễn bộ phim nhưng không thành.

Nếu quả thật đạo diễn đã sao chép nội dung của Shattered thì có lẽ các nhà làm phim Giao lộ định mệnh đã tự động đóng cánh cửa để phim của họ ra nước ngoài. Và nếu vậy, họ đã làm một việc thiếu công bằng nếu không muốn nói là rất có lỗi với khán giả ở sự không trung thực của mình.

Phải chăng các nhà làm phim Việt sẵn sàng “đạo” phim ngoại vì nghĩ phim mình không đi xa hơn thị trường trong nước? Phải chăng các nhà làm phim Việt cũng chưa nổi danh đến độ phải đối mặt với các vụ kiện bản quyền kiểu như phim Avatar hay Harry Porter đang đối mặt?

Trong sáng tạo, phải sòng phẳng và trung thực thì mới có thể đi xa được. Nếu đến với nghệ thuật bằng những tính toán vụn vặt kiểu mình nhỏ nên chắc không bị kiện thì không biết bao giờ phim ảnh Việt mới hội nhập thật sự với thế giới.

Và dẫu không bị kiện, đồng nghiệp điện ảnh làm việc nghiêm túc và chuyên nghiệp cũng không thể coi trọng những người thích đến nhanh với khán giả bằng các tiểu xảo kiểu như vậy.

CÁT KHUÊ