Phát triển vùng nguyên liệu sả ở Đakrông

(QT) - Sả là loại cây trồng truyền thống và phổ biến ở các địa phương trong tỉnh Quảng Trị. Từ trước đến nay, nông dân trồng sả chủ yếu cung cấp cho người tiêu dùng làm gia vị trong chế biến món ăn. Thời gian gần đây, cây sả được thị trường tiêu thụ khá mạnh để phục vụ nhu cầu chế biến dược phẩm. Nắm bắt được nhu cầu trên, sau nhiều năm trồng lúa, ngô, đậu kém hiệu quả và tận dụng diện tích đất vườn, người dân huyện Đakrông đã đầu tư trồng sả nguyên liệu, bước đầu cho thu nhập khá. Vốn là cây dễ trồng, dễ chăm sóc, thích nghi với điều kiện khô hạn nên sả thích hợp với nhiều loại đất, do đó sả được trồng khắp nơi, ngay cả trên vùng đất nghèo dinh dưỡng, cây sả cũng sinh trưởng và phát triển tốt. Trồng sả tốn ít công chăm sóc và chi phí đầu tư. Sả cũng là cây trồng ít cần nước nên trên vùng đất thiếu nước có thể trồng được sả mà không cần tưới nhiều. Cây sả ít khi bị dịch bệnh gây hại, người trồng không cần sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật nên sả được cho là sản phẩm sạch.

Cán bộ kỹ thuật hướng dẫn người dân ở xã Mò Ó, huyện Đakrông cách thu hoạch sả

Vùng đất bạc màu của các thôn Ba Rầu, Phú Thiềng ở xã Mò Ó, huyện Đakrông trước đây mỗi năm chỉ sử dụng để trồng một vụ màu, còn lại để hoang do thiếu nước sản xuất. Hai năm trở lại đây, người dân đã cải tạo đất để trồng sả nguyên liệu phục vụ nhu cầu chế biến tinh dầu sả. Đặc biệt từ khi được Công ty Đầu tư và hỗ trợ phát triển cộng đồng chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng sả nguyên liệu, hỗ trợ phân bón, giống, người dân nơi đây đã nhanh chóng tiếp nhận và ứng dụng hiệu quả các biện pháp kỹ thuật vào trồng và chăm sóc sả nên đưa lại hiệu quả cao. Bà Hồ Thị Rơn, thôn Phú Thiềng, xã Mò Ó trồng 4 sào sả mỗi năm 2 vụ đưa lại thu nhập đáng kể. Bà Rơn cho biết: “Đất này trước đây chỉ trồng một vụ màu thôi, còn lại không trồng gì cả, thu hoạch mỗi năm không được gì mấy. Từ khi được hướng dẫn trồng sả, tôi chuyển sang trồng sả cả 2 vụ cho thu nhập khá”. Trồng sả mang lại hiệu quả kinh tế cao nên hiện nay ở Mò Ó, người dân không chỉ trồng tập trung mà tận dụng diện tích nương rẫy, đất vườn để luân canh quanh năm. Theo cách thu mua nguyên liệu để chế biến tinh dầu của Công ty Đầu tư và hỗ trợ phát triển cộng đồng thì sả được thu hoạch toàn bộ lá và một phần của thân nên năng suất tương đối cao, bình quân khoảng 18 tấn/ha. Giá bán sả tươi để chế biến tinh dầu 5.000- 7.000 đồng/kg tùy thời điểm nên hiệu quả mang lại khá cao. Cách thu hoạch sả cũng được công ty hướng dẫn là chừa lại phần thân sát gốc cho sả tái sinh đưa lại nhiều lợi ích trong trồng sả là đỡ tốn công trồng lại, giảm chi phí sản xuất. Sau khi trừ chi phí, người trồng sả thu lợi hơn 4 triệu đồng/sào/ vụ. Sau mỗi vụ thu hoạch, nông dân chỉ cần bón phân thêm và làm vệ sinh vườn sả chờ vụ sau thu hoạch lại. Sau nhiều vụ thu hoạch, năng suất giảm đi mới nhổ sả để trồng mới. Điều quan trọng hơn là đầu ra của sản phẩm sả tươi khá ổn định nhờ Công ty Đầu tư và hỗ trợ phát triển cộng đồng trực tiếp thu mua. Do đó, nông dân yên tâm sản xuất. Anh Lê Thanh Huệ, phụ trách điều phối và phát triển thị trường của Công ty Đầu tư và hỗ trợ phát triển cộng đồng cho biết: Công ty đã phát triển vùng nguyên liệu tại đây 2,5 ha với các nhóm hộ tham gia trồng. Các nhóm hộ hỗ trợ cho nhau cùng phát triển sản xuất và được sự hỗ trợ của công ty nên việc trồng sả ở Mò Ó tiến hành rất thuận lợi. Mỗi năm công ty thu mua 2 lần, người dân nơi đây phấn khởi thu hoạch sả bán cho công ty được trả tiền ngay. Ngoài thu mua sả do công ty xây dựng vùng nguyên liệu, công ty còn thu mua sả của nông dân trồng sả ngoài vùng nguyên liệu. Hiện tại, nhu cầu tiêu thụ sả nguyên liệu của công ty còn lớn nên người dân có thể mở rộng vùng trồng sả”. Phát triển vùng nguyên liệu sả ở xã Mò Ó bước đầu mang lại hiệu quả rõ rệt. Trên cơ sở này, xã Mò Ó đang có kế hoạch nhân rộng mô hình trồng sả để tận dụng nguồn đất đai và lao động của địa phương. Ông Nguyễn Đức Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Mò Ó cho biết: Trồng sả phù hợp với tập quán canh tác của đồng bào vùng núi. Vùng nguyên liệu trồng sả bước đầu mang lại hiệu quả khá. Hiện quỹ đất của địa phương vẫn chưa khai thác hết. Thực hiện mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao hiệu quả sản xuất, trên cơ sở quy hoạch sản xuất nông nghiệp, xã sẽ vận động người dân mở rộng trồng sả làm nguyên liệu chế biến dược phẩm. Sả dễ trồng, ít chi phí đầu tư lại có đầu ra ổn định là những yếu tố thuận lợi để triển khai nhân rộng mô hình này ở vùng miền núi, nơi mà trình độ canh tác của đồng bào chưa cao. Phát triển sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm cũng là cách tốt nhất để người dân mở rộng và nâng cao hiệu quả sản xuất. Với những ưu thế về điều kiện tự nhiên và thị trường tiêu thụ, cây sả đã mở ra hướng đi đúng và phù hợp với tình hình sản xuất nông nghiệp tại địa phương, góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống cho đồng bào vùng núi Đakrông. Bài, ảnh: VÕ THÁI HÒA