Phát huy truyền thống vẻ vang, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao

* PHẠM VĂN CẦN, Bí thư Ban cán sự Đảng, Viện trưởng Viện KSND tỉnh Quảng Trị

Ngày 26/7/1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh công bố Luật tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân, đánh dấu sự ra đời của hệ thống Viện Kiểm sát nhân dân trong bộ máy nhà nước ta. Ngày 26/7 hàng năm đã trở thành ngày truyền thống của ngành Kiểm sát nhân dân (KSND). Kế thừa và phát huy những thành quả, kinh nghiệm hoạt động của Viện Công tố trong cách mạng dân tộc, dân chủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm phối hợp của các ngành, các cấp và sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, 55 năm qua ngành KSND đã không ngừng phấn đấu và trưởng thành, thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật, thực hành quyền công tố nhằm đảm bảo cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất; góp phần vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà và giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, nước ta tạm thời bị chia cắt thành hai miền Nam, Bắc. Tỉnh Quảng Trị nằm trong ranh giới quân sự tạm thời, chia làm hai khu vực: Khu vực Vĩnh Linh ở bờ Bắc sông Bến Hải trên vĩ tuyến 17 được hoàn toàn giải phóng cùng với các tỉnh, thành phố ở miền Bắc quá độ lên Chủ nghĩa xã hội. Khu vực Quảng Trị ở bờ Nam sông Bến Hải cùng với các tỉnh, thành phố ở phía Nam vĩ tuyến 17 trở thành thuộc địa kiểu mới của Mỹ, tiếp tục làm cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Ngày 16/6/1955, Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ban hành Nghị định số 551-TTg thành lập đặc khu Vĩnh Linh. Sau gần 20 năm bị chia cắt, ngày 1/5/1972, tỉnh Quảng Trị được hoàn toàn giải phóng. Tháng 7/1974, Viện Công tố của tỉnh được thành lập và đi vào hoạt động, đây là tổ chức tiền thân của Viện KSND tỉnh Quảng Trị ngày nay. Thực hiện chủ trương của Trung ương về việc hợp nhất ba tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên -Huế thành tỉnh Bình Trị Thiên, tháng 4/1976, Viện KSND tỉnh Bình Trị Thiên được thành lập, Viện Công tố các huyện, thị xã trong tỉnh Quảng Trị cũ đều được chuyển thành Viện KSND các huyện, thị xã. Ngày 8/5/1989, Bộ Chính trị ra Quyết định số 87-QĐ/TƯ về việc chia tách tỉnh Bình Trị Thiên. Ngày 30/6/1989, tại kỳ họp khóa V, Quốc hội khóa VIII đã thông qua Nghị quyết chia địa giới hành chính một số tỉnh trong đó có tỉnh Bình Trị Thiên được chia tách thành ba tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên -Huế. Ngày 4/7/1989, Viện trưởng Viện KSND tối cao quyết định thành lập Viện KSND tỉnh Quảng Trị và bước vào giai đoạn phát triển mới.

Lễ ký kết Quy chế phối hợp công tác liên ngành - Ảnh: TL

Sau 26 năm kể từ ngày tái lập, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Viện KSND tối cao, của Tỉnh ủy, sự giám sát của Hội đồng nhân dân, sự quan tâm tạo điều kiện thuận lợi của Uỷ ban nhân dân, sự phối hợp chặt chẽ của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc, chính quyền các cấp, các ngành hữu quan và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, Viện KSND tỉnh Quảng Trị liên tục phấn đấu và từng bước trưởng thành, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trong công tác kiểm sát việc tuân theo pháp luật về quản lý chính trị kinh tế-xã hội và kiểm sát các văn bản quy phạm pháp luật, từ năm 1990 đến năm 2002, bám sát các nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và yêu cầu của ngành, Viện KSND tỉnh đã kiểm sát các lĩnh vực mà ngành cần tập trung kiểm sát. Năm 1990, kiểm sát hoạt động quản lý kinh doanh xuất nhập khẩu; năm 1991, kiểm sát hoạt động quản lý, sử dụng ngoại tệ; năm 1992, kiểm sát hoạt động kinh doanh của các ngành thuốc lá, rượu, bia và giao thông, bưu điện; năm 1993, kiểm sát lĩnh vực xây dựng cơ bản; năm 1994 và 1995, kiểm sát hoạt động quản lý, sử dụng đất đai; năm 1996 và 1997, kiểm sát việc chấp hành Luật thuế, Luật ngân sách, quản lý thu và chi ngân sách phục vụ chương trình giáo dục, đào tạo và xóa đói giảm nghèo; năm 1998 và 1999 kiểm sát việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư xây dựng thuộc lĩnh vực công nghiệp, giao thông vận tải, nông nghiệp và phát triển nông thôn, thực hiện Luật Công ty và năm 2000 đến 2002 đi vào kiểm sát việc quản lý nhà nước về kinh doanh xuất nhập khẩu. Thông qua công tác này đã kháng nghị yêu cầu sửa đổi, bãi bỏ hàng trăm văn bản có vi phạm của cơ quan nhà nước ở địa phương; kháng nghị, kiến nghị thu hồi cho nhà nước nhiều tỷ đồng, xử lý bằng biện pháp hình sự nhiều cá nhân phạm tội, góp phần lập lại trật tự pháp luật trên các lĩnh vực quản lý hành chính, kinh tế- xã hội ở địa phương. Trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, Viện Kiểm sát hai cấp đã chủ động, thường xuyên tăng cường quan hệ, phối hợp với các cơ quan hữu quan, nhất là Công an, Tòa án trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm; kiểm sát chặt chẽ việc khởi tố, điều tra và xét xử; đề cao trách nhiệm pháp lý của Viện Kiểm sát trong việc phê chuẩn các quyết định tố tụng của cơ quan điều tra, nhất là việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn hạn chế quyền tự do của công dân như bắt, tạm giữ, tạm giam, phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng đưa ra truy tố, xét xử kịp thời nhiều vụ án lớn, phức tạp, dư luận quan tâm, đáp ứng yêu cầu của cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm trong tình hình mới. Chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử của kiểm sát viên tại phiên tòa nâng lên đáng kể được thể hiện qua việc chủ động và tích cực tham gia xét hỏi, tranh luận với những người tham gia tố tụng, nhất là người bào chữa và xác định đây là khâu đột phá trong cải cách hoạt động thực hành quyền công tố. Công tác kiểm sát việc tạm giam, tạm giữ, quản lý và giáo dục người chấp hành án phạt tù đã được tăng cường, góp phần đảm bảo việc quản lý và thực hiện các chế độ với người bị tạm giam, giữ và thi hành án phạt tù đúng theo quy định của pháp luật. Viện KSND tỉnh đã tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc xét đặc xá và giảm án tha tù trước thời hạn. Công tác kiểm sát giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh doanh, thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật có những chuyển biến tích cực; công tác kiểm sát thi hành án được củng cố và đẩy mạnh; công tác giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân được Viện Kiểm sát hai cấp quan tâm thực hiện tốt. Tập trung giải quyết dứt điểm các khiếu nại, tố cáo do các cơ quan Trung ương, MTTQVN và các cơ quan thông tấn, báo chí chuyển đến. Hoạt động hợp tác quốc tế và tương trợ tư pháp ngày càng được tăng cường. Công tác xây dựng ngành đã có những tiến bộ. Tổ chức bộ máy và cán bộ của Viện Kiểm sát hai cấp ngày càng được củng cố và kiện toàn. Toàn ngành có trên 80% cán bộ, công chức là đảng viên; 90% cán bộ, công chức có trình độ đại học; 60% cán bộ, công chức đã và đang học cử nhân, cao cấp và trung cấp lý luận chính trị. Để thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong thời gian tới, toàn ngành KSND tỉnh xác định tập trung làm tốt các công tác sau đây: Một là, tiếp tục triển khai những nội dung cơ bản của Luật Tổ chức Viện KSND năm 2014; các nhiệm vụ cải cách tư pháp được xác định tại Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị khóa IX; Kết luận số 79-KL/TW ngày 28/7/2010 và Kết luận số 92-KL/TW ngày 12/3/2014 của Bộ Chính trị và chương trình, kế hoạch thực hiện của Ban chỉ đạo cải cách tư pháp các cấp để đến năm 2020, tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 49-NQ/TW; tham mưu, đề xuất các biện pháp, giải pháp thực hiện nhiệm vụ tư pháp đạt hiệu quả cao nhất theo đúng tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, nhiệm vụ do Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao cho ngành KSND. Hai là, nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả công tác thực hiện chức năng, bám sát các yêu cầu cải cách tư pháp và nhiệm vụ chính trị của địa phương để xác định nhiệm vụ trọng tâm và triển khai thực hiện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo đảm môi trường lành mạnh để phục vụ tốt nhất cho nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Viện Kiểm sát hai cấp phải tập trung thực hiện tốt hơn nữa chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp theo quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức Viện KSND năm 2014; tăng cường công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra để góp phần cùng với các cơ quan tiến hành tố tụng phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các loại tội phạm, không để xảy ra việc bắt, giam, giữ, khởi tố, điều tra, truy tố xét xử oan, sai, không bỏ lọt tội phạm và người phạm tội. Tăng cường công tác tham mưu cho cấp ủy đảng và chính quyền đề ra các biện pháp tích cực đấu tranh phòng chống tội phạm có kết quả. Ba là, tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm sát trong sạch vững mạnh, trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, có trình độ năng lực, có bản lĩnh nghề nghiệp để dũng cảm đấu tranh bảo vệ công lý và pháp luật, có tinh thần trách nhiệm và lương tâm nghề nghiệp, có trình độ chuyên sâu về nghiệp vụ, có hiểu biết sâu sắc về pháp luật, trong sáng về phẩm chất đạo đức, là yếu tố thành công của hoạt động kiểm sát. Trước yêu cầu của cải cách tư pháp, Viện Kiểm sát hai cấp phải coi nhiệm vụ xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm sát theo 5 đức tính mà Bác Hồ đã dạy: “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn” là vấn đề cốt lõi của công tác cán bộ. Đồng thời với phong trào xây dựng đội ngũ cán bộ, kiểm sát viên “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm”, cần nêu cao tự hào nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ, kiểm sát viên vừa hồng, vừa chuyên. Bốn là, tăng cường và đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đối với Viện KSND. Viện Kiểm sát các cấp phải quán triệt đầy đủ các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng để xác định phương hướng, nhiệm vụ chính trị của mình. Đổi mới tổ chức và hoạt động của Viện Kiểm sát phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Không ngừng củng cố, kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban cán sự, các tổ chức đảng ở hai cấp kiểm sát phải đảm bảo trong sạch, vững mạnh, thực sự là trụ cột của Đảng, của chính quyền các cấp. Năm là, phối hợp chặt chẽ, kịp thời với các cơ quan nhà nước, trước hết là cơ quan bảo vệ pháp luật và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trên cơ sở quy định của pháp luật và các quy chế phối hợp công tác. Sáu là, tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân, quán triệt đầy đủ tính nhân dân trong hoạt động kiểm sát. Cùng với quá trình xây dựng và trưởng thành của ngành KSND, sau 26 năm tái lập Viện KSND tỉnh Quảng Trị đã không ngừng phấn đấu vượt qua khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc trọng trách mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Là cơ quan thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp ở địa phương, công tác của Viện KSND tỉnh đã góp phần tích cực vào công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật, xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm, tội phạm, đồng thời bảo đảm cho hoạt động của các cơ quan bảo vệ pháp luật tuân thủ đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Với sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm của Nhà nước, sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, các đoàn thể và sự ủng hộ của nhân dân, với kinh nghiệm và truyền thống vẻ vang 55 năm xây dựng và trưởng thành của ngành KSND, toàn thể cán bộ, công chức Viện KSND tỉnh Quảng Trị tiếp tục phấn đấu vượt qua khó khăn, thử thách, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.