Phát huy giá trị văn hóa Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn

(QT) - Hơn 40 năm trước, ngôi nhà của Tổng Bí thư Lê Duẩn được Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Triệu Phong góp sức dựng lại trên nền đất cũ sau khi bị bom đạn chiến tranh tàn phá. Từ đó đến nay, công trình sâu nặng nghĩa tình này không ngừng được bảo vệ, trùng tu, tôn tạo và sớm trở thành một di tích mang giá trị văn hoá, lịch sử, thu hút đông đảo khách thập phương đến tham quan.

Thuyết minh viên giới thiệu về các hiện vật trong Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn cho khách tham quan. Ảnh: Q.H

Hầu như sáng nào thuyết minh viên Lê Thị Tuyết Phượng cũng thức dậy lúc hai con nhỏ đang ngủ say để đi làm. Vượt gần 10 km, chị đến Di tích Khu Lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn lúc trời chưa sáng. Tại đây, bốn đồng nghiệp của chị đã có mặt đông đủ. Sau ít phút nghe anh Phan Thanh Nhật, Trưởng Ban Quản lý Di tích phân công nhiệm vụ, mọi người tất bật bắt tay dọn dẹp, làm vệ sinh trong khuôn viên. Sau khi hoàn thành mọi công việc, đúng 7 giờ sáng, anh Nhật, chị Phượng và đồng nghiệp đã quần áo chỉnh tề sẵn sàng đón khách.

Chị Phượng chia sẻ: “Trường hợp có những đoàn khách đột xuất, chúng tôi phải dậy sớm và làm việc cật lực. Đôi khi khách vào tham quan đúng giờ ăn trưa, anh em lại đặt vội bát cơm xuống, vui vẻ ra đón. Đối với chúng tôi, công việc này không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm vinh dự, tự hào. Từ ngày nhận nhiệm vụ, anh em chúng tôi luôn cố gắng hết sức với quyết tâm để lại trong lòng du khách hình ảnh đẹp nhất về Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn”. Gắn bó với công việc, các cán bộ, viên chức Ban Quản lý Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn rất phấn khởi khi thấy diện mạo di tích ngày càng trang nghiêm, đẹp đẽ. Xưa kia, nơi đồng chí Lê Duẩn gắn bó suốt thời tuổi trẻ trước khi giác ngộ đi theo con đường cách mạng là một ngôi nhà ba gian hai chái làm bằng tre, lợp tranh...

Ngôi nhà do cụ Lê Văn Hiệp, thân sinh đồng chí Lê Duẩn dựng vào khoảng năm 1910 – 1911, khi gia đình chuyển từ làng Bích La Đông (xã Triệu Đông) sang làng Hậu Kiên (xã Triệu Thành) để sinh sống. Trải qua chiến tranh, ngôi nhà của Tổng Bí thư Lê Duẩn đã bị cháy nhiều lần. Sau ngày đất nước thống nhất, căn nhà chỉ còn lại nền đất cũ. Năm 1976, để ghi nhớ công lao to lớn của Tổng Bí thư Lê Duẩn và chuẩn bị đón đồng chí về thăm quê sau gần 40 năm ra đi hoạt động cách mạng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Triệu Phong đã dựng lại ngôi nhà. Theo đó, ngôi nhà mới dựng có kết cấu dạng nhà băng xưa gồm 3 gian 2 chái, rộng 4,5 m, dài 9 m, lợp tranh, vách đan tre và gỗ. Bên trong nhà các đồ dùng như: giường nằm, sập, bàn, tủ thờ... được phục chế y như cũ.

Cuối năm 1977, chính quyền địa phương đã lợp ngói thay mái tranh. Điều đặc biệt là ngôi nhà được dựng lại từ tất cả tình yêu thương, sự quý trọng này đã bốn lần đón đồng chí Lê Duẩn về thăm quê, đó là vào các năm 1978, 1981, 1983, 1985. Chính tại đây, đồng chí đã có những buổi trò chuyện thân tình với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa Phát huy giá trị văn hóa Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn Thuyết minh viên giới thiệu về các hiện vật trong Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn cho khách tham qua. Hơn 40 năm trước, ngôi nhà của Tổng Bí thư Lê Duẩn được Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Triệu Phong góp sức dựng lại trên nền đất cũ sau khi bị bom đạn chiến tranh tàn phá. Từ đó đến nay, công trình sâu nặng nghĩa tình này không ngừng được bảo vệ, trùng tu, tôn tạo và sớm trở thành một di tích mang giá trị văn hoá, lịch sử, thu hút đông đảo khách thập phương đến tham quan.

Nhằm ghi nhớ những cống hiến to lớn của đồng chí Lê Duẩn, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Trị đã chung tay, góp sức bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn. Năm 1995, Bảo tàng tỉnh tu sửa, nâng cấp ngôi nhà, đồng thời trưng bày một số ảnh tư liệu, hiện vật liên quan đến gia đình và bản thân đồng chí Lê Duẩn. Khuôn viên khu nhà rộng khoảng 1.200 m2 , hàng rào được trồng bằng chè tàu cắt tỉa thẳng tắp… Đến năm 1997, đoạn bờ sông phía trước nhà lưu niệm được tỉnh đầu tư xây dựng hệ thống kè kiên cố để chống sạt lở. Sau đó, Thường vụ Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Văn hoá- Thông tin (cũ) lập dự án trùng tu, tôn tạo, quy hoạch Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn ngay tại quê nhà. Ngày 11/12/2001, UBND tỉnh có Quyết định số 3074/QĐ-UB về việc phê duyệt Dự án đầu tư, tôn tạo Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn với tổng kinh phí hơn 8 tỷ đồng.

Trong quy hoạch lần này, khuôn viên được mở rộng lên 7.500 m2 . Trong đó, nhà tưởng niệm ở phía Nam đặt tượng chân dung đồng chí Lê Duẩn, là nơi các đoàn khách đến thăm, dâng hương, dâng hoa. Nhà trưng bày lưu niệm nằm ở trung tâm di tích, có hai tầng với tổng diện tích sử dụng 800 m2 , tạo ra không gian khoáng đạt để tái hiện về cuộc đời, sự nghiệp của Tổng Bí thư qua các hình ảnh, hiện vật quý giá. Ngôi nhà được xây dựng trên nền đất cũ được bố trí làm nơi thờ cúng tổ tiên, gia đình và đồng chí Lê Duẩn nằm phía Bắc di tích. Ngoài ra, khuôn viên được quy hoạch mở rộng, đường nội bộ, bãi đậu xe, quầy hàng lưu niệm... tạo nên một tổng thể hài hòa, tôn nghiêm. Toàn bộ khu di tích quay mặt về hướng Tây, phía trước là dòng sông Thạch Hãn. Công trình được khánh thành vào đúng dịp kỷ niệm 65 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Chân dung Tổng Bí thư Lê Duẩn được thờ nơi trang nghiêm tại Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn. Ảnh: P.V

Trong những đợt kỷ niệm năm chẵn, cùng với việc tổ chức lễ viếng trọng thể, Đảng bộ và nhân dân địa phương còn tổ chức lễ hội đua thuyền ngay trên bến sông Thạch Hãn thuộc khuôn viên di tích. Vào ngày giỗ hàng năm của Tổng Bí thư, thân quyến ở làng Bích La, Đảng bộ, chính quyền địa phương, Ban Quản lý Di tích và bà con lối xóm thường tổ chức nghi lễ để tưởng niệm. Ngày nay, Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn còn là địa điểm tổ chức các buổi kết nạp Đảng, Đoàn, Đội long trọng, mang ý nghĩa sâu sắc trong việc giáo dục cho thế hệ trẻ. Ông Nguyễn Quang Chức, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích và danh thắng tỉnh cho biết: “ Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn là một di tích lịch sử lưu niệm danh nhân tiêu biểu của tỉnh. Nhận thức rõ ý nghĩa, tầm vóc của di tích, chúng tôi luôn nỗ lực làm tốt công tác bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị truyền thống.

Thời gian tới, ngoài việc tiếp tục tăng cường bồi dưỡng trình độ, kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ thuyết minh hướng dẫn đang làm việc tại Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn, chúng tôi sẽ tập trung sưu tầm, bổ sung ảnh tư liệu, hiện vật có giá trị để làm nổi bật thân thế, cuộc đời và sự nghiệp hoạt động cách mạng của Tổng Bí thư. Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ kết hợp với chính quyền địa phương tổ chức tốt các hoạt động lễ hội mang tính truyền thống tại di tích vào các dịp kỷ niệm và kết nối, tạo điều kiện cho các trường học, cơ quan, đoàn thể thường xuyên đến với di tích. Một nhiệm vụ vô cùng quan trọng nữa là tiếp tục hoàn thiện các thủ tục đầu tư để triển khai xây dựng các hạng mục thiết yếu trong Dự án Bảo tồn, tôn tạo Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn giai đoạn II nhằm phát huy giá trị di tích một cách bền vững, tương xứng với tầm vóc, cuộc đời và sự nghiệp của Tổng Bí thư Lê Duẩn”.

Tây Long

*Từ khi được trùng tu, tôn tạo và mở rộng đến nay, Di tích Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn ngày càng phát huy hiệu quả. Đây không chỉ là nơi thờ đồng chí Lê Duẩn và hai cụ thân sinh mà còn là điểm sinh hoạt văn hoá, tham quan du lịch. Hàng năm, cứ đến các ngày lễ lớn của quê hương, đất nước và kỷ niệm ngày sinh, ngày mất của Tổng Bí thư, đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Quảng Trị đều tổ chức trọng thể lễ dâng hương, dâng hoa tại khu lưu niệm.