Những “cột mốc sống” trên dặm dài biên giới

(QT) - Tỉnh Quảng Trị có đoạn biên giới trên đất liền dài 206 km, với 17 xã, 1 thị trấn thuộc 2 huyện Hướng Hóa và Đakrông, dân số khoảng 13.959 hộ/63.316 khẩu với 3 dân tộc Kinh, Vân Kiều, Pa Kô cùng sinh sống, trong đó đồng bào Vân Kiều, Pa Kô chiếm hơn 60%, phân bổ trên địa bàn của 166 thôn, bản với 69 thôn, bản giáp biên giới. Tuyến bờ biển dài 75 km, có 10 xã, 2 thị trấn với 80 thôn, khu phố thuộc 4 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong, Hải Lăng và 1 huyện đảo Cồn Cỏ, dân số khoảng 13.322 hộ/54.462 khẩu.

Các già làng, người có uy tín cùng BĐBP tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện nghiêm Nghị định 34 của Chính phủ về Quy chế biên giới đất liền

Trong những năm qua tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội (ANCT - TTATXH) trên địa bàn hai tuyến biên giới của tỉnh cơ bản ổn định, tuy nhiên, tình hình an ninh nông thôn như khiếu kiện vượt cấp liên quan đến tranh chấp đất đai, giải phóng mặt bằng; kiến nghị, khiếu nại về đền bù thiệt hại sau ô nhiễm môi trường biển; tình hình hoạt động của các tổ chức tôn giáo, các thế lực thù địch, phản động núp bóng dưới hình thức cứu trợ, từ thiện, nhân đạo, tăng cường các hoạt động vào địa bàn khu vực biên giới (KVBG) để tuyên truyền, phát triển đạo trái pháp luật, móc nối, cài cắm, xây dựng cơ sở, kích động gây rối, chống đối chính quyền, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc; tình hình xâm canh, xâm cư, kết hôn hai bên biên giới; tình hình lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền để kích động gây rối an ninh trật tự (ANTT); hoạt động mua bán vận chuyển trái phép chất ma túy, vật liệu nổ, lâm khoáng sản; hoạt động vi phạm chủ quyền vùng biển nước ta của tàu cá nước ngoài... vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp.

Để giải quyết tốt tình hình trên, trong những năm qua ngoài sự vào cuộc tích cực của các lực lượng chức năng thì các già làng, trưởng thôn, bản, các tổ trưởng tự quản bến bãi tàu thuyền an toàn trên hai tuyến biên giới đã có những đóng góp hết sức quan trọng, trong tuyên truyền, vận động, huy động, tập hợp nhân dân tham gia các phong trào như: “Quần chúng tham gia tự quản đường biên, cột mốc; giữ gìn an ninh trật tự thôn, bản ở khu vực biên giới”; “Quần chúng tham gia tự quản bến bãi tàu thuyền an toàn; giữ gìn an ninh trật tự thôn, xóm” và phong trào “Kết nghĩa cư dân các bản đối diện hai bên biên giới”.

Đến nay, với sự tham mưu tích cực của Bộ đội Biên phòng, các thôn, bản đã xây dựng được 229 tổ tự quản an ninh trật tự, tổ bến bãi tàu thuyền với 1.337 thành viên; trong đó có 1.092 hộ gia đình tham gia tự quản đường biên, mốc quốc giới và 34 tổ tàu thuyền an toàn tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trên biển với 954 tàu thuyền/2.384 thuyền viên đăng ký tham gia. Các tổ tự quản đã phối hợp cùng BĐBP tỉnh tổ chức 747 đợt/3.851 lượt người tham gia tuần tra bảo vệ biên giới, vùng biển.

Đặc biệt, đã tích cực phối hợp với các Đồn Biên phòng tuyên truyền, vận động ngư dân ra khơi bám biển vừa đánh bắt hải sản vừa tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo, trong đó đã vận động được 24 tàu/173 thuyền viên trên các tàu thuyền đánh bắt xa bờ đăng ký tham gia đấu tranh trên biển; 12 tàu/113 thuyền viên đăng ký sẵn sàng làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn... Trong năm 2016 các tổ tàu thuyền tự quản đã phối hợp với BĐBP tỉnh cứu nạn thành công 16 vụ/14 tàu/148 người bị nạn trên biển và cứu sống 11 người ra khỏi vùng lũ nguy hiểm.

Bằng uy tín và sự gương mẫu của mình, trong những năm qua các già làng, trưởng bản, người uy tín đã chủ động nắm, cung cấp cho lực lượng Biên phòng 1.357 nguồn tin liên quan đến công tác chủ quyền lãnh thổ, vùng biển, đảo, an ninh trật tự, về tội phạm ma túy, chất nổ, buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán người qua biên giới, trộm cắp tài sản… Đồng thời phối hợp với các đoàn thể địa phương hòa giải được 261 vụ việc, cảm hóa thành công 157 người lầm lỗi tái hòa nhập cộng đồng, vận động nhân dân không tham gia khai thác lâm, thổ sản trái phép, không vượt biên, xâm canh, xâm cư, không buôn bán tàng trữ các chất ma túy, không tham gia và tiếp tay cho buôn lậu.

Ngoài ra, các già làng, trưởng bản, người uy tín đã tích cực phối hợp với các tổ chức, đoàn thể xây dựng các hương ước, quy ước của làng, bản mình, thực hiện nếp sống văn minh, lành mạnh, làng, bản không có tội phạm, tệ nạn xã hội, thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Đến nay đến nay trên KVBG của tỉnh đã xây dựng được 174 làng, bản văn hóa với 17.283 gia đình văn hóa. Không chỉ tham gia tích cực trong bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới, các già làng, trưởng thôn bản, người uy tín, các chủ tàu thuyền tiêu biểu, tổ tự quản là những mô hình, tấm gương tận tụy, tích cực trên các lĩnh vực từ định canh, định cư, hòa giải, giải quyết các mâu thuẫn, xung đột lợi ích trong cộng đồng dân cư; tích cực động viên, hướng dẫn con cháu, vận động bà con thôn bản tham gia phát triển kinh tế; xóa bỏ tập tục canh tác lạc hậu, áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, trồng trọt để nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo ra hàng hóa có giá trị kinh tế cao, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Trong phong trào xây dựng nông thôn mới, nhiều người đã tự nguyện hiến đất làm đường giao thông, giải phóng mặt bằng, xây dựng các công trình phúc lợi công cộng, nhà văn hóa thôn, trường học... phục vụ lợi ích cộng đồng, được cộng đồng cư dân ghi nhận và làm theo. Thông qua các hoạt động, các phong trào đã xuất hiện nhiều tấm gương già làng, trưởng thôn bản, người có uy tín, các chủ tàu thuyền và tổ trưởng tự quản tiêu biểu như: Ông Hồ Văn Lương, Hồ Rê ở xã Hướng Việt; Hồ Liếp, Hồ Sắp ở xã Hướng Phùng; Bí thư chi bộ Hoàng Sau ở xã Triệu An; Bí thư chi bộ Nguyễn Xuân Thiết ở xã Triệu Lăng; chủ tàu Bùi Đình Thủy ở xã Gio Hải; người có uy tín Lê Văn Quý ở thị trấn Cửa Việt; bà Hoàng Thị Lài ở xã Trung Giang; ông Bùi Đình Bòn ở thị trấn Cửa Tùng; ông Dương Văn Thuận ở xã Vĩnh Kim...

Với vai trò, trách nhiệm và sự gương mẫu của mình, các già làng, trưởng thôn bản, người uy tín, các chủ tàu thuyền tiêu biểu, tổ tự quản thực sự đã trở thành hạt nhân trong xây dựng thế trận lòng dân và nền biên phòng toàn dân vững mạnh trên hai tuyến biên giới. Đây cũng là cơ sở và động lực để đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị 01 ngày 9/1/2015 của Thủ tướng Chính phủ “về tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”.

Xuân Thế