Những bông hoa trên cát trắng

(ND) - Trong cái nắng như đổ lửa của những ngày đầu tháng 7, chúng tôi có mặt ở miền đất cát trắng Quảng Trị để tìm gặp ba "bông hoa" đại diện cho tỉnh cùng với 279 đại biểu của cả nước tham dự Hội nghị biểu dương người có công tiêu biểu toàn quốc năm 2009 do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Quốc phòng và Báo Nhân Dân phối hợp UBND tỉnh Bến Tre tổ chức.

Chủ tịch Câu lạc bộ thương binh nặng

Về thị trấn Gio Linh không mất nhiều thời gian để tìm nhà anh Trương Khắc Bình, thương binh hạng 1/4. Chỉ cần hỏi người dân nơi đây, anh thương binh bán ruốc nước mắm thì họ vui lòng đưa đến tận nhà. Lúc chúng tôi có mặt trong căn nhà hai tầng khang trang ở trung tâm thị trấn, vợ anh Bình vừa ngồi bóp tay cho chồng, vừa bàn tính kế hoạch thu mua hàng hải sản. Theo anh nói, có được cơ ngơi như ngày hôm nay là nhờ sự bươn chải làm ăn đủ nghề từ buôn bán, thu mua hàng hải sản như cá khô, cá hấp đến làm ruốc, chế biến nước mắm... Anh Trương Khắc Bình sinh ra và lớn lên ở vùng biển Cửa Việt, tham gia hoạt động du kích năm 18 tuổi ở Phú Lộc, Thừa Thiên-Huế, sau về Cồn Tiên-Dốc Miếu hoạt động. Trong một lần đi thực địa anh vướng phải hàng rào điện tử Mc Na-ma-ra bị mất một nửa cánh tay phải và bị thương nặng ở vùng ngực. Anh Bình kể lại: Lúc đó bị ngất không biết gì nữa, được anh em đưa về chạy chữa một thời gian rồi chuyển ra miền bắc điều trị ba năm, mới được chuyển về Trại điều dưỡng thương binh nặng Bình Trị Thiên. Sức khỏe giảm sút, mọi hoạt động, sinh hoạt gặp rất nhiều khó khăn như ăn cơm thì phải tập ăn tay trái, ăn bằng thìa. Nhưng khó nhất đó là để viết được thư về cho gia đình thì phải tập viết chữ bằng tay trái với chiếc bút chì... Năm 1980, anh Bình xây dựng gia đình với chị Nguyễn Thị Thương, cán bộ tỉnh đội Thừa Thiên. Do hoàn cảnh gia đình gặp nhiều khó khăn, chị xin nghỉ mất sức để bươn chải, kiếm sống chăm lo gia đình. Chị Thương chia sẻ: "Thời gian đó lập gia đình với anh Bình bị bố mẹ, anh chị phản đối kích liệt. Họ bảo, lấy người bình thường còn vất vả, huống hồ là lấy người cụt tay, làm gì mà ăn. Nhưng lúc đó đã xác định và quyết tâm lấy anh, khổ hay sướng thì do mình mà thôi". Từ hai bàn tay trắng, vợ chồng anh chị gom góp mua một chiếc thuyền nhỏ đi thả lưới ở Cửa Việt và làm thêm đủ thứ nghề từ làm thuê, đến đưa cá ra chợ bán. Bước ngoặt của gia đình anh thương binh Trương Khắc Bình là khi anh chị quyết định chuyển lên thị trấn Gio Linh mua đất làm nhà vào đầu năm 1992. Vốn là người nhạy cảm trong kinh doanh, nhận thấy thị trường tiềm năng ở nơi đây và nguồn hải sản dồi dào ở Cửa Việt, anh quyết định vay 20 triệu đồng của Ngân hàng Nông nghiệp mua cá, đầu tư xây dựng một khu chế biến khoảng 15 tấn nước mắm/năm. Ngoài nghề làm nước mắm, anh chị còn buôn bán cá khô, ruốc chua... Sau hai năm làm ăn anh đã trả hết cả vốn lẫn lãi. Ở tuổi 54, Chủ tịch CLB thương binh nặng huyện Gio Linh, Trương Khắc Bình vẫn hằng ngày cùng vợ chạy hàng chục cây số mua bán hải sản, đưa về chế biến rồi lại đưa ra chợ bán, đem lại thu nhập bình quân mỗi năm trừ chi phí khoảng 25 đến 30 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho năm lao động với mức thu nhập hơn một triệu đồng/tháng. Ðồng cảm với người cùng cảnh ngộ Chúng tôi có đến thăm anh thương binh 1/4 Trương Hữu Hoàng (sinh năm 1960 ở tổ 9 khu phố 6, phường 5, thị xã Ðông Hà) đúng vào ngày anh đang trả tiền cho các đối tượng chính sách. Ðến nay anh đã qua hơn 20 năm làm công tác, chi trả hơn hai tỷ đồng hằng tháng cho 1.540 đối tượng chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) và thương binh xã hội (TBXH) của phường. Với phương châm anh Hoàng đặt ra cho cá nhân mình đối với công việc là nhanh chóng, an toàn, chính xác, đầy đủ cho các đối tượng. Năm 1978, Trương Hữu Hoàng tình nguyện nhập ngũ. Sau thời gian huấn luyện, anh được điều về Trung đoàn 9, Sư đoàn 339, Quân khu 9 và tham gia chiến đấu trên chiến trường Cam-pu-chia. "Vào khoảng 16 giờ một ngày đầu tháng 2-1979, trong khi đội hình chúng tôi đang di chuyển thì địch mai phục, đạn pháo tăng bắn xối xả, tôi bị thương cụt cánh tay phải... Sau hơn bốn tiếng sơ cứu, tôi được đưa về Cần Thơ chăm sóc, điều trị. Tôi bị thương tật 81% (hạng 1/4) và phải ngồi trên xe lăn. Sau nhiều tháng điều trị tại Trại thương binh Lộc Ninh, tôi bắt đầu tập hoạt động, sinh hoạt và làm quen với bàn tay trái cùng cây bút chì tập luyện dần dần để chuyển sang bút mực viết thư về cho gia đình". Anh Hoàng kể lại.Tặng Nhà tình nghĩa cho các gia đình có công với cách mạng ở các huyện Bình Sơn, Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi. Sau thời gian điều trị, tập viết, năm 1981 Trương Hữu Hoàng xin vào học ở trường Trung cấp Bưu điện Ðà Nẵng. Ra trường trở về Nông trường Quyết thắng ở Vĩnh Linh làm việc, nhưng do sức khỏe yếu, anh xin về gia đình nghỉ dưỡng. Sau hai năm, UBND phường 5 giao anh phụ trách công tác TBXH của địa phương và được nhân dân tín nhiệm bầu làm tổ trưởng dân phố gồm 40 hộ. Ðịa bàn rộng, đối tượng chính sách đông, Hoàng đạp xe đến từng nhà tìm hiểu, thăm hỏi, động viên mọi người cùng hoàn cảnh. Không chỉ làm tốt công việc chi trả chế độ, chính sách, anh Hoàng còn tích cực tham gia các phong trào tập luyện TDTT, vận động người khuyết tật của địa phương rèn luyện sức khỏe và tham gia thi đấu đạt các giải của thị xã, tỉnh, quốc gia. Năm 2003, Trương Hữu Hoàng đại diện cho địa phương dự thi môn điền kinh giải tiền Paragames II tại Hà Nội, đạt một Huy chương vàng và nhiều huy chương vàng, bạc, đồng các giải TDTT của địa phương. Vượt nghèo trên vùng đất cát "Sau khi được chữa trị, trở về quê không thể hình dung được những khó khăn mà mình phải đối mặt. Sức khỏe không có, việc làm cũng không, nên phải bắt đầu từ hai bàn tay trắng. Mà đâu chỉ riêng mình, chiến tranh đã gây bao tai họa trên mảnh đất này. Ðể tạo dựng cuộc sống mới, mọi người đều phải làm lại từ đầu". Anh thương binh Lê Hữu Thưởng bắt đầu câu chuyện với chúng tôi bằng chất giọng đặc trưng của vùng đất cát Hải Thượng (huyện Hải Lăng). Sinh ra và lớn lên ở vùng quê Hải Thượng giàu truyền thống cách mạng, Lê Hữu Thưởng tham gia cách mạng từ năm 16 tuổi. Anh được bổ sung vào lực lượng bộ đội địa phương, tham gia chiến đấu tại chiến trường tây nam Quảng Trị. Tháng 4-1974, trên đường hành quân về đồng bằng, anh bị thương vì giẫm phải mìn và được chuyển ra miền bắc điều trị cho đến năm 1981 mới trở về địa phương. Về quê được một năm anh cưới vợ. Nhưng gia đình nội ngoại đều khó khăn, cho nên cưới nhau xong, vợ chồng anh phải ra ở riêng và tự lo cho cuộc sống của mình. Năm 1983, Lê Hữu Thưởng cùng với năm đồng đội thành lập nhóm những người lính xã Hải Thượng, đứng ra nhận các công trình của Hợp tác xã như đổ đất, làm đường giao thông nông thôn, đường nội đồng ... để thi công các công trình. Những công trình đó không những mang lại hiệu quả về mặt kinh tế mà còn giải quyết công ăn việc làm cho thanh niên địa phương. Sau khi Hội Cựu chiến binh xã được thành lập, nhóm của anh giải thể. Anh Thưởng chuyển sang kinh doanh dịch vụ cho thuê rạp, bàn ghế phục vụ đám cưới, đám tang. Ðây là dịch vụ kinh doanh đầu tiên trong vùng, đáp ứng nhu cầu của người dân xã Hải Thượng và các vùng phụ cận. Với số vốn ban đầu không nhiều, lại là dịch vụ mới, tiện ích, cho nên người thuê tìm đến rất đông. Sau khi dịch vụ này phát triển một cách rầm rộ, anh lại đổi hướng chuyển sang kinh doanh và nuôi gà công nghiệp. Tận dụng diện tích đất vườn, anh đầu tư vốn nuôi mỗi lứa 500 con gà công nghiệp, sau hơn hai tháng cho xuất chuồng. Sau khi trừ chi phí, thu lãi khoảng 2,5 triệu đồng/một lứa. Nhờ nhanh nhạy trong làm ăn, cuộc sống của hai vợ chồng anh từ nghèo khó đã vươn lên khá giả. Ở xã Hải Thượng, mô hình làm kinh tế của Lê Hữu Thưởng không lớn. Tuy nhiên, vốn là người khá nhanh nhạy trong việc áp dụng các mô hình sản xuất, kinh doanh phù hợp thời điểm và tình hình địa phương, nhờ đó, những mô hình kinh doanh của anh đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, cho thu nhập bình quân trên đầu người 10 triệu đồng/năm. Nói về kế hoạch trong thời gian tới, anh cho biết: "Với số vốn tích góp được, vợ chồng dự định mở dịch vụ kinh doanh ăn uống trên tuyến đường Quốc lộ 1A. Nếu mọi việc diễn ra thuận lợi, cuối năm nay nhà hàng sẽ đi vào hoạt động". Là thương binh hạng 2/4, mất 61% sức khỏe, nhưng anh luôn cố gắng vượt mọi khó khăn, thử thách, là gương điển hình trong phát triển kinh tế hộ gia đình ở địa phương. Nói đến chuyện học của con cái, anh không giấu vẻ tự hào. Người con đầu hiện đang làm việc tại Sở Ðiện lực Quảng Trị, hai người con kế tiếp đang học Ðại học Xây dựng và Kiến trúc tại Ðà Nẵng. Nhà chỉ còn cô gái út vừa đi thi đại học xong, gia đình đang chờ tin vui. Anh Thưởng nói: "Gia tài lớn nhất của vợ chồng là những đứa con nên mình phải cố gắng bươn chải, làm đủ nghề để con cái có điều kiện học hành". Không chỉ giỏi làm ăn kinh tế, anh Thưởng còn nhiệt tình tham gia các hoạt động đoàn thể tại địa phương. Từ năm 1983 đến 1995, anh đảm nhận chức vụ đội phó, rồi đội trưởng đội sản xuất nông nghiệp của xã. Từ những kinh nghiệm của bản thân, anh đã giúp đỡ bà con nông dân trong xã vươn lên phát triển kinh tế gia đình. Hiện anh là đại biểu HÐND xã, luôn tích cực tham gia công tác khuyến học của địa phương, với ước mong con em được học hành đến nơi đến chốn, nay mai trở về xây dựng quê hương giàu đẹp hơn. LÊ ĐỨC NGHĨA