Nhớ tác giả “Sơn nữ ca”

(ĐĐK) - Ngày 17 – 11, tại Hà Nội, Bộ VHTT&DL sẽ tổ chức đêm nhạc "Kỷ niệm 10 năm Ngày mất của Nhạc sĩ Trần Hoàn” (2003 - 2013), nhân 10 năm ông đi xa. Chương trình do Nhà hát Ca, Múa, Nhạc Việt Nam thực hiện. Nhạc sĩ Trần Hoàn (1928 – 2003), ông tên thật là Nguyễn Tăng Hích, sinh năm 1928, quê quán ở làng Câu Nhi, huyện Hải Lăng, Quảng Trị. Trong ông luôn có hai con người, một Trần Hoàn nghệ sĩ và một Trần Hoàn chiến sĩ. Ông bắt đầu sáng tác từ những năm 16, 17 tuổi và cũng thời gian đó ông đã hoạt động trong phong trào học sinh yêu nước tại trường Quốc học Huế. Năm 20 tuổi, ông viết ca khúc đầu tiên "Sơn nữ ca” tại chiến khu Quảng Bình và cùng năm đó ông được kết nạp vào Đảng (1948).

Nhạc sĩ Trần Hoàn và vợ

Theo nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Trần Hoàn có tố chất nghệ sĩ bẩm sinh, ngay từ thuở nhỏ, ông đã chịu ảnh hưởng nghệ thuật từ người cha là một người đam mê tuồng, ca Huế và hát Bội. Cả khi ông là một chính khách thì bản tính nghệ sĩ cũng luôn có mặt trong từng khoảnh khắc, từ phong cách, đến sự dân dã hòa đồng và sẵn sàng ôm đàn hát mọi lúc mọi nơi. Hình ảnh một nhạc sĩ Trần Hoàn với cây đàn ghi ta cũ, nụ cười luôn rạng rỡ, với giọng ca truyền cảm, sôi nổi, đậm màu Quảng Trị còn in đậm trong tâm trí nhiều thế hệ văn nghệ sĩ. Trong 60 năm viết nhạc, nhạc sĩ đã đúc kết kinh nghiệm đó cho mình: "Muốn viết được một ca khúc hay, cần phải hội tụ đủ 5 chữ T là Tầm nhìn, vốn sống Thực tiễn, cái Tâm, Trình độ và cuối cùng là phải có Tài. 4 chữ T đầu phải tự thân đạt được còn chữ cuối cùng thì sẽ do thời gian và công chúng thẩm định”. Trong cuộc đời của mình, nhạc sĩ Trần Hoàn đảm nhiệm nhiều trọng trách khác nhau, như Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thông tin, Phó Ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương,… Thậm chí, trong những ngày tháng cuối cùng của cuộc đời mình, nhạc sĩ Trần Hoàn vẫn đảm trách cương vị Chủ tịch Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng cố vấn cho việc chuẩn bị SEA Games 22. Hình như số phận đã gắn ông suốt đời với công tác tuyên huấn và văn hóa. Trong điều kiện phần lớn cuộc đời ông sống ở chiến trường từ thời chống Pháp sang đến thời chống Mỹ, cái chất lãng mạn, sôi nổi của nghệ sĩ đã là một đóng góp cho cuộc đời. Những bài hát của ông, tiếng hát của ông và hoạt động của ông dù ở cương vị nào đã cho ta hình dung về chân dung một con người tài hoa và sôi nổi. Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Hữu Thỉnh nhớ về nhạc sĩ Trần Hoàn với hình ảnh xúc động: "Nhạc sĩ Trần Hoàn là người từng giữ nhiều chức vụ cao trong bộ máy lãnh đạo của Đảng, Chính phủ, nhưng sống giản dị, khiêm tốn. Phong thái, tình cảm của nhạc sĩ Trần Hoàn luôn tỏa sáng và ấm áp”. Đêm nhạc tới đây là một sự tưởng nhớ về ông, người nhạc sĩ với sáng tác đầu tay "Sơn nữ ca” làm nức lòng bao khán giả, và gần 1000 ca khúc sau này luôn tạo được những giá trị riêng, rồi hòa chung trong dấu ấn Trần Hoàn - người nhạc sĩ tài danh đã để lại cho đời những ca khúc vượt thời gian… Đêm nhạc ca khúc Trần Hoàn hứa hẹn sẽ làm lay động lòng người với những ca khúc để đời như: Sơn nữ ca, Lời người ra đi, Lời ru trên nương, Lời Bác dặn trước lúc đi xa, Từ bến Nhà Rồng, Mùa xuân nho nhỏ, Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò ví dặm, Quảng Trị yêu thương... THIÊN NGÂN