Nhà báo Hồ Quang Lợi ra mắt cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút”

Sáng 12/6, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Hà Nội phối hợp với Thư viện Quân đội tổ chức ra mắt cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” của nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi lẵng hoa chúc mừng.

Dự buổi ra mắt sách có nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và Hà Nội; lãnh đạo các cơ quan báo chí, các cấp Hội Nhà báo; đông đảo đồng đội, đồng nghiệp và bạn đọc.

Các đại biểu tham dự buổi ra mắt sách - Ảnh: MCV

Cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” do Nhà xuất bản Hà Nội ấn hành, dày 620 trang, với 66 bài viết trong 8 chương: “Mạch đập thời đại”; “Tâm thế cầm bút”; “Ánh sáng nhân văn”; “Đạo đức báo chí”; “Mạnh hơn bảo kiếm”; “Đồng hành cùng thắng”; “Mạng xã hội, AI và báo chí”; “Trái tim và ngọn lửa”.

Cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” của nhà báo Hồ Quang Lợi - Ảnh: MCV

Chia sẻ về cuốn sách rất đặc biệt đối với bản thân, nhà báo Hồ Quang Lợi cho biết: "Bước vào tuổi 70, đã trải qua nhiều cương vị công tác, nhưng tôi chỉ có một nghề là nghề báo. Với 45 năm làm báo liên tục, qua hầu hết các vị trí trong cơ quan báo chí, bản thân tôi chắt lọc được đôi điều và mong muốn chia sẻ với đồng chí, đồng nghiệp - những người đang tiếp tục sự nghiệp báo chí cách mạng vĩ đại".

Hầu như trong cuốn sách mới này, Nhà báo Hồ Quang Lợi đã dồn tâm sức để phân tích, lý giải những vấn để căn cốt nhất, quan trọng nhất, thời sự nhất, nhiều người quan tâm nhất của báo chí hiện đại Việt Nam.

Đó là từ chuyện “Tâm thế cầm bút” đến “Đạo đức báo chí”, từ “Ánh sáng nhân văn” với chuyện làm báo tử tế đến “Mạnh hơn bảo kiếm” với chuyện “Lửa thử vàng gian nan thử bút”, từ “Đồng hành để cùng thắng” với chuyện đời thường “Khi báo chí vật lộn với cơm áo gạo tiền”. Và đặc biệt vấn để nóng của báo chí ngày hôm nay, đó là mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo...

Nhà báo Hồ Quang Lợi rất xúc động và cảm ơn quý vị đại biểu, khách quý đã đến dự và gửi lẵng hoa chúc mừng - Ảnh: MCV

Về những tâm huyết gửi gắm trong cuốn sách, tác giả Hồ Quang Lợi bày tỏ: Nhà báo là một danh xưng đáng trân trọng, là sự trao truyền thiêng liêng và quý giá. Nói đến báo chí là nói đến chức năng làm rõ sự thật, sứ mệnh bảo vệ lẽ phải và công lý.

Tuy nhiên, khi bảo vệ lẽ phải và công lý, báo chí không chỉ có tính chiến đấu mà còn phải nêu cao tính nhân văn. Đằng sau mỗi tác phẩm báo chí là thân phận một con người, số phận một gia đình, một cộng đồng, thậm chí tác động đến cả xã hội, tùy từng vấn đề và góc độ mà bài viết đề cập”.

Cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” là kết tinh của một đời cầm bút, là tiếng nói mạnh mẽ của lương tri, trí tuệ và trách nhiệm công dân của nhà báo Hồ Quang Lợi đối với xã hội. Trong bối cảnh thế giới biến động không ngừng, khi thông tin đa chiều, đa dạng, đôi khi thật - giả lẫn lộn, thì ngòi bút chính trực, bản lĩnh, nhân văn càng trở nên quý giá, cần thiết hơn bao giờ hết. Điều làm nên giá trị đặc biệt của cuốn sách chính là tư tưởng xuyên suốt: Dù thời đại nào, nhà báo chân chính phải là người “cầm đuốc soi đường”, dẫn dắt dư luận bằng sự thật và lẽ phải.

Thay lời nói đầu cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút”, Thiếu tướng, Tiến sĩ, Nhà văn Nguyễn Hồng Thái - Ủy viên Hội đồng lý luận Trung ương, Nguyên TBT Tạp chí Công an nhân dân viết: Tôi không quá bất ngờ nhưng cũng không khỏi kinh ngạc khi Hồ Quang Lợi lại in sách mới. Không bất ngờ vì từng biết được năng lượng sáng tạo sôi sục của anh.

Còn không khỏi kinh ngạc vì cuốn sách mới của anh, có vẻ như thuần về báo chí với cái tên rất gợi: “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút”, nhưng lại là một cuốn sách dày dặn, nóng hổi thời cuộc, sắc sảo kiến giải về văn hóa, câu chữ vừa cẩn trọng vừa bay bổng, thăng hoa vẻ đẹp văn chương.

Cuốn sách càng đọc càng cuốn hút không chỉ bởi những vấn đề thế sự cả trong nước và quốc tế mà câu chuyện báo chí tưởng như đã trở thành kinh điển hàng trăm năm nay, câu chuyện văn hóa tưởng như đã quen thuộc, nhưng sao đọc vẫn hấp dẫn, lôi cuốn, mới mẻ và lý thú. chính nhờ vào tài năng.

Đây đã là cuốn cách thứ 11 của nhà báo Hồ Quang Lợi, trí tuệ mẫn tiệp mà nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi không lặp lại chính mình. Sự ra đời của cuốn sách “Sự thật, lẽ phải và ngọn bút” đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam tất nhiên là hướng tới tính thời sự vốn là bản chất của báo chí.

Phải nói là cuốn sách khá đồ sộ, gồm có 8 chương lượng tri thức liên quan đến thời cuộc, văn hóa và nhất là báo chí rất đậm đặc, bao quát, vừa rộng vừa sâu chắc chắn sẽ thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu của bạn đọc khó tính nhất. Sẽ không quá lời nếu khuyên rằng, cuốn sách sẽ là một cẩm nang kiến thức chuẩn không chỉ đối với những ai làm nghề báo chí mà còn là địa chỉ trí tuệ để các nhà nghiên cứu văn hóa, quản lý văn hóa, các doanh nhân, các vị lãnh đạo quản lý, hoạch định chính sách phát triển liên quan đến văn hóa xã hội có thể tham khảo.

Và tất nhiên là bạn đọc nữa, những bạn đọc thủy chung của Hồ Quang Lợi và những ai quan tâm đến văn hóa, báo chí... Nhất là đối với những bạn trẻ yêu thích muốn theo nghề báo thì hơn ai hết hãy đọc cuốn sách này để nghe nhà báo đàn anh Hồ Quang Lợi luận giải về sự thật, về lẽ phải, về ngọn bút - nghĩa là cả một hệ giá trị báo chí thống nhất vô cùng cần thiết cho 5 can thiết cho một con đường dài cầm bút gian khó trong hiện tại và tương lai.

Nhà báo Hồ Quang Lợi đã có 45 năm làm báo, trải qua hầu hết các vị trí từ phóng viên, biên tập viên, bình luận viên, phó phòng, trưởng phòng Thư ký tòa soạn, Phó Tổng Biên tập, Tổng Biên tập. Anh còn có nhiều năm làm công tác chỉ đạo, quản lý báo chí ở thủ đô Hà Nội và Hội Nhà báo Việt Nam. Bí quyết lớn nhất là gì? Đó chính là Tinh thần Việt Nam!”.

Một câu chuyện không chỉ là trong khuôn khổ báo chí mà là một câu hỏi lớn về văn hóa, sẽ có nhiều đáp án khác nhau, nhưng tôi đồ rằng, cách trả lời của của Hồ Quang Lợi là khẳng định một sự thật, một niềm tin, một sự chiêm nghiệm trí tuệ của một nhà báo tài danh từng trải về bình luận quốc tế. Anh đặt câu hỏi “Đất nước ta đang trên ngưỡng cửa kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Việt Nam vươn mình, cất cánh bằng xung lực nào?”, câu trả lời bạn đọc có thể tìm trong tập sách để có thể đàm đạo cùng anh.

Còn tôi, tôi nghĩ Hồ Quang Lợi đã rất tinh tế khi ngay ở chương 1, cùng với đề cập tới việc lãnh đạo Đảng, Nhà nước xác lập “bộ tứ chiến lược” (tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị; phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; phát triển kinh tế tư nhân; đẩy mạnh hội nhập quốc tế) là những việc trọng yếu của đất nước, anh đã chọn những câu chuyện quốc tế nóng bỏng nhất để bình luận về “THẾ CUỘC TOÀN CẦU MỚI". Bài này Hồ Quang Lợi mới viết ngày 25 - 5 - 2025 rất nóng hổi, tôi tin là nhiều người Việt Nam mong mỏi những luận giải ở anh.

Thật lý thú khi Hồ Quang Lợi hạ bút: “Bốn nhân vật là V. Putin, D. Trump, Tập Cận Bình và E. Mursk được các nhà quan sát coi là “những người có quyền lực nhất thế giới” hiện nay. Ngày 16 - 4 - 2025, tạp chí Time công bố danh sách 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới, trong đó ông D. Trump ở vị trí đứng đầu và đây là lần thứ bảy, ông D. Trump được tạp chí Time chọn vào danh sách này”. Và “Tam giác chiến lược Nga - Trung - Mỹ sẽ giằng kéo phức tạp trong bối cảnh thời cuộc mới, tiếp tục là các trục quan hệ chiến lược có sức nặng, chi phối lớn nhất trong đời sống quốc tế đương đại”.

“Lịch sử thế giới trước hết là cuộc đua tranh quyền lực của các nước lớn. Từ những thời kỳ lịch sử xa xưa, thế giới đã không ngừng bị cày xới bởi những cuộc đua tranh vô tận, trước hết là của các đế chế, các cường quốc, vì lợi ích quốc gia, dân tộc...”.

Người đọc tinh ý sẽ biết được chủ ý của anh và họ cũng tin rằng niềm tin trí tuệ của anh về sự chèo lái con thuyền đất nước của Đảng ta sẽ vượt qua những bão tố thời cuộc để phát triển vững mạnh trong kỷ nguyên mới.

Đó là sự chiêm nghiệm, đó là câu trả lời của một “ngọn bút” mà nhà báo Hồ Quang Lợi đã chọn chữ vàng này cho quyển sách quý để thay cho “ngòi bút” theo cách gọi thông thường. Tôi hoàn toàn đồng tình khi được Hồ Quang Lợi lý giải: “Sự kiện báo Thanh niên ra đời trước 5 năm khi thành lập Đảng cho thấy lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sớm coi báo chí là một vũ khí đặc hiệu, có tính mở đường”.

Dưới ngòi bút và tình yêu “trái tim của của anh, danh xưng nhà báo trở nên thiêng liêng, ngỡ như mình được truyền cảm xúc, truyền lửa.

Nhà báo Hồ Quang Lợi đã tâm sự: “Báo chí có trách nhiệm bảo vệ công lý và lẽ phải, cho nên nhà báo phải dũng cảm và dấn thân. Đã nói đến báo chí là nói đến tinh thần chiến đấu, đi đến cùng, làm rõ sự thật, bảo vệ sự thật và phải gắn liền với tính nhân văn”.

Mai Chí Vũ