Nghĩa tình Savannakhet

(QT) - Tỉnh Savannakhet được nhiều người Việt Nam biết đến bởi nằm kề bên tỉnh Quảng Trị, nối liền qua cặp Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và Đensavẳn. Địa danh này gắn liền với tuyến đường Hồ Chí Minh lịch sử, với chiến thắng Đường 9 - Nam Lào vang dội. Savannakhet là quê hương của đồng chí Cayxỏn Phômvihản, Tổng Bí thư Đảng Nhân dân cách mạng Lào.

Một góc Bảo tàng Bản Đông, huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet, Lào. Ảnh: PV

Trong những năm vừa qua, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Savannakhet luôn giữ ở mức 10,5%/năm, dẫn đầu nước Lào. Góp phần vào bức tranh kinh tế năng động và bứt phá của tỉnh này có vai trò quan trọng của các doanh nghiệp Việt kiều và các nhà đầu tư Việt Nam sang đầu tư sản xuất, kinh doanh tại đây. Đầu năm 2016, thực hiện Biên bản ghi nhớ giữa Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị với Ban Tuyên huấn tỉnh Savannakhet về trao đổi đoàn sang thăm và làm việc hàng năm, chúng tôi một lần nữa được sang thăm và làm việc với tỉnh Savannakhet.

Từ Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị), đoàn xe đi qua các bản của tỉnh Savannakhet, hai bên đường là những nếp nhà, vườn xây dựng theo phong cách kiến trúc Lào rất đẹp. Thỉnh thoảng lại bắt gặp những cánh rừng cao su bạt ngàn, thẳng tắp. Theo anh lái xe của bạn Lào thì chỉ vài giờ đồng hồ, từ Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị) sang Cửa khẩu Đensavẳn (Savannakhet), theo đường xuyên Á, xuyên qua tỉnh Savannakhet, du khách có thể sang đất Thái Lan qua cầu Hữu Nghị bắc ngang dòng sông Mê Kông.

Cách Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo khoảng 30 km là Khu di tích lịch sử đường Hồ Chí Minh do bộ đội Việt Nam và dân quân Lào mở trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Con đường này còn giữ gần như nguyên trạng như nửa thế kỷ trước. Địa điểm du lịch nổi tiếng nhất của Savannakhet là chùa Ing Hang thuộc bản Ing Hang, huyện Cayxỏn Phômvihản. Chùa Ing Hang đã có trên 1.000 năm tuổi, được tu sửa nhiều lần song vẫn giữ được hình khối và kiến trúc nguyên bản của hơn nghìn năm trước. Tại chùa có 496 bức tượng Phật được đúc theo kiến trúc đặc trưng của Lào.

Thị xã Cayxỏn Phômvihản là trung tâm kinh tế, văn hóa của tỉnh Savannakhet với nhiều tiềm năng phát triển, sống động với các công trình kiến trúc cổ duyên dáng bên cạnh những dãy nhà cao tầng hiện đại. Thị xã có ngôi chùa lớn xây từ thế kỷ 15 là Wat Sainyaphum. Đường phố thị xã rộng thênh thang mà không hề nghe một tiếng còi xe. Trên các ngã đường có khá nhiều ô tô, nhưng chưa thấy hiện tượng phóng nhanh, vượt ẩu hay ùn tắc giao thông xảy ra. Dù đại lộ rất rộng nhưng mỗi làn đường xe ô tô chỉ sắp hai hàng, bên phải, bên trái có rộng rãi mấy nhưng cũng ít xe vượt lên để tranh đường với các phương tiện khác.

Có được điều đó là do người dân luôn ý thức trong khi tham gia giao thông. Tất cả người dân mà chúng tôi gặp trên các đường phố, các nhà hàng, trong hội nghị đều nở nụ cười thân thiện khi nghe chúng tôi hỏi, hay đề nghị họ đều giúp đỡ tận tình. Người đi bộ trên đường phố gặp nhau thường chắp tay trước ngực để chào “Sabaidi” rất lịch thiệp. Thị xã Cayxỏn Phômvihản xứng đáng là một trong những đô thị hiền hòa và thân thiện.

Việt Nam và Lào nói chung, hai tỉnh Quảng Trị và Savannakhet nói riêng luôn chung sức, chung tay giúp đỡ lẫn nhau, kề vai sát cánh trong sự nghiệp giải phóng dân tộc cũng như trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước theo mục tiêu chủ nghĩa xã hội. Trên mỗi bản làng của Savannakhet, ở đâu chúng tôi cũng cảm nhận được tình cảm gắn bó Việt- Lào. Bảo tàng Bản Đông tại huyện Sê Pôn với hàng ngàn hiện vật được trưng bày theo các chủ đề, nổi bật là hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Việt Nam với đồng chí Cayxỏn Phômvihản, với Hoàng thân Xupha Nuvông và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ Lào; hình ảnh bộ đội tình nguyện Việt Nam, bộ đội Pathét Lào, tay nắm tay rạng rỡ chung niềm vui chiến thắng; hay bức ảnh nhân dân các bộ tộc Lào tặng từ nải chuối, gói xôi cho bộ đội Việt Nam, thắm tình quân dân như cá với nước.

Những hình ảnh và hiện vật về quân và dân các bộ tộc Lào, nhất là nhân dân ở các địa phương phía Tây dãy Trường Sơn chung sức cùng Binh đoàn 559 bộ đội Việt Nam xây dựng và bảo vệ tuyến vận tải chiến lược đường Trường Sơn - Đường mòn Hồ Chí Minh đã khiến người xem xúc động. Trong cuộc chiến đấu giành độc lập tự do, đã có hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong, nhân dân của quê hương Quảng Trị, Savannakhet, Salavan anh dũng hy sinh cho tuyến đường Trường Sơn thông suốt.

Công cuộc xây dựng đất nước cũng được thể hiện qua hình ảnh những công trình xây dựng, trường học, trạm xá, nhà văn hóa... hay hỗ trợ chuyển giao khoa học kỹ thuật, đào tạo cán bộ; xây dựng chính quyền ở địa phương của các tổ chức, ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp Quảng Trị được tái hiện trong lời kể, lời giới thiệu là những minh chứng sống động trong Bảo tàng của tình hữu nghị Việt- Lào ở Bản Đông.

Chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm, song vẫn còn đó đau đáu nỗi niềm của những người cha, người mẹ, người vợ, người con đất Việt khi chưa đón được chồng, cha, anh, con em mình đã ngã xuống vì độc lập tự do của nhân dân các bộ tộc Lào, vì tình đoàn kết quốc tế cao cả. Đó là trách nhiệm, là nhiệm vụ thiêng liêng của cán bộ, chiến sĩ trong Đội quy tập mộ liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam (Đội 584), Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Trị đang hoạt động tại Savannakhet.

Trong quá trình công tác, đội luôn nhận được sự giúp đỡ của các CCB và nhân dân Lào. Hơn 20 năm trên đất bạn, cán bộ, chiến sĩ của đội đã quy tập hàng ngàn hài cốt liệt sĩ bộ đội quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đưa về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9. Gần gũi và bình dị, Chủ tịch thị xã Cayxỏn Phômvihãn Bunnhụthăm Mạvông làm chủ lễ buộc chỉ cổ tay chúc phúc cho đoàn, chúc cho tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam- Lào mãi mãi xanh tươi.

Đồng chí Kẹouđon Panpănnha, Phó Ban Tuyên huấn tỉnh Savannakhet vừa buộc chỉ cổ tay cho từng người, vừa chúc phúc cho đoàn, vừa nói bằng tiếng Việt rất chuẩn: “Chúng ta cần phải phối hợp giữa hai ban để tuyên truyền giáo dục cho thế hệ kế cận hiểu và giữ gìn tình đoàn kết đặc biệt Việt- Lào”. Ở buổi giao tiếp nào với đoàn Việt Nam, phong thái của các bạn Lào cũng thật gần gũi, chân tình. Tôi nhớ mãi câu nói của đồng chí Lãnh sự quán Việt Nam tại Savannakhet hôm đoàn chúng tôi đến thăm: “Các đồng chí ạ, đến Lào để thấy anh em!”.

Những ngày làm việc và tham quan ở Savannakhet thật ngắn ngũi, nhưng tình đất, tình người nơi xứ sở hoa chăm pa đã để lại cho chúng tôi những ấn tượng tốt đẹp, làm sâu sắc thêm tình đoàn kết hữu nghị thủy chung, cùng uống chung một dòng nước, cùng tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ và cùng chung một lý tưởng vì hòa bình, độc lập và sự phát triển của hai quốc gia. Câu nói nổi tiếng của Chủ tịch Cayxỏn Phômvihản: “Sông có thể cạn, núi có thể mòn, nhưng mối quan hệ hữu nghị Việt - Lào đời đời bền vững” vẫn còn âm vang hôm nay và mãi mãi mai sau.

Từ Quang Hóa