Nạp kiến thức y tế qua phim

TT - Con đường phía trước (19 tập) do Trung tâm Nghiên cứu phát triển y tế cộng đồng (CCRD) và Công ty Nhật Hạ thực hiện theo đơn đặt hàng của Đài truyền hình TP.HCM và Hãng phim Giải Phóng. Phim đang được chiếu vào 11g hằng ngày trên HTV7.

Tạo dựng những nhân vật gây cười như anh bán ve chai, Con đường phía trước cố gắng truyền tải thông điệp một cách nhẹ nhàng - Ảnh do CCRD cung cấp

Câu chuyện mở đầu ở một vùng quê hẻo lánh, nơi bác sĩ Thủy (Xuân Hòa thủ vai) tận tâm đến từng vách nhà tranh thăm khám cho bệnh nhân. Nhưng cái mà họ tin lại là lời phán của thầy lang Bường (NSƯT Trung Dân). Ngay cả khi dịch tiêu chảy cấp lan tràn khắp xã, lang Bường vẫn tiếp tục cúng bái để chữa bệnh.

Mọi nỗ lực của bác sĩ Thủy trong việc vận động bà con đến nghe hướng dẫn phòng chống dịch còn vấp phải sự phản đối của trưởng trạm xá Sình (NSƯT Chí Trung). Vì sợ uy tín bị ảnh hưởng, giấy khen của sở y tế tuột khỏi tay, Sình đã chen ngang và thuyết phục chủ tịch xã không tiếp tục giúp Thủy triệu tập bà con đến nghe kiến thức y tế. Đổi lại, cô được sự ủng hộ, hậu thuẫn của bạn đồng nghiệp Nguyệt (Hạnh Thúy thủ vai).

Kịch bản của Đỗ Chí Hùng dựa không ít vào nhiều nghiên cứu định tính (kết quả thu được từ những lần tiếp cận bà con trong những hoàn cảnh cụ thể có dịch bệnh) của CCRD. Các thông điệp chính của phim dựa trên những kiến thức khá sơ đẳng nhưng ít được bà con nghèo quan tâm: an toàn thực phẩm (tránh tiêu chảy cấp), làm mẹ an toàn (chăm sóc sản phụ trước và sau sinh), phòng tránh tai nạn cho trẻ em trong gia đình(xử lý vết bỏng)...

Với nhiều cảnh quay đòi hỏi có thao tác y tế, các cố vấn nghiệp vụ của CCRD trở thành “trợ lý diễn xuất” cho diễn viên. “Khó nhất là ca đỡ đẻ, tôi và Xuân Hòa rất căng thẳng và phải thực tập nhiều lần trên một sản phụ thật. Cũng may là bên cạnh luôn có chuyên gia và một bác sĩ sản nên chúng tôi có những thao tác chính xác”, diễn viên Hạnh Thúy nhớ lại.

Được thực hiện trong khuôn khổ dự án “Hỗ trợ nâng cao chất lượng công tác thông tin - giáo dục - truyền thông sức khỏe cộng đồng” do Tổ chức Atlantic Philanthropies tài trợ, nhưng phim lại chiếu vào khung giờ trưa, một thời điểm mà đối tượng phim nhắm tới rất có thể không có điều kiện xem phim.

Trong khi những kiến thức y tế đơn giản gửi gắm trong phim lại có thể không làm hài lòng nhiều khán giả thành thị. Bà Nguyễn Thị Mai Hương, giám đốc CCRD, cho biết với sự giám sát của đơn vị tài trợ quốc tế, phim sẽ được mang đến cho bà con ba tỉnh Điện Biên, Đắk Lắk và Yên Bái bằng hình thức băng đĩa trong dự án “Giảm tử vong, bệnh tật ở phụ nữ và trẻ em dân tộc thiểu số tại Việt Nam”. Còn nhà sản xuất Lê Anh Thu không giấu mong mỏi phim được trình chiếu rộng rãi hơn.

Bối cảnh phim đẹp hoang sơ làm nền cho tình yêu của Thủy (Xuân Hòa) và Nam (Bình Minh) trong phim - Ảnh do CCRD cung cấp Giáo dục dựa vào tiếng cười “Trong một bộ phim có tính giáo dục, bài toán cân bằng quen thuộc nhưng hiệu quả là ngoài những xung đột kịch tính, những thông điệp nhân văn cần có, phim không thể thiếu những tiếng cười hài hước, những tuyến nhân vật phụ đa dạng về tính cách. Đó cũng là cách để thu hút khán giả của không ít bộ phim thuộc dòng giáo dục - giải trí” - nhà biên kịch Thùy Linh nhận xét khi hỗ trợ biên tập kịch bản phim. Ngay những tập đầu tiên đã có sự xuất hiện hài hước tuy không nhiều nhưng đủ để khán giả nhớ tới nhân vật. NSƯT Mai Trần gần như độc chiếm mảng riêng với vai anh mua ve chai đầu xù cùng khả năng xuất khẩu... thành vè thu hút đám trẻ làng. Thầy lang Bường của NSƯT Trung Dân hiện lên vừa kệch cỡm vừa tinh quái. Nguyên tắc, mê thành tích như trưởng trạm xá được gửi gắm vào gương mặt hài Chí Trung cũng là cách làm dịu đi sự khô cứng của nhân vật Sình. Đây cũng là lần hiếm hoi Hạnh Thúy trút bỏ những vai hài, dữ hoặc cam chịu để vào vai Nguyệt trong trẻo, chân tình nhưng kiên quyết đứng về lẽ phải. Riêng Bình Minh vẫn được ướm vào vai nam chính đẹp toàn diện, nổi bật trong những cảnh tình yêu đẹp lãng mạn với Xuân Hòa. Trong một cốt truyện phim nhiều nghèo khổ, nhà quay phim Nguyễn Thanh Phúc và đạo diễn Nguyễn Duy Võ Ngọc đã kéo đoàn lên ”nằm vùng” ở xã Đưng K’Nơ (Lạc Dương, Lâm Đồng). Ở nơi heo hút, hoang vắng, nhiều diễn viên lại thấy mình “lời” khi chạy hết con đường nhựa, lội qua đường bùn đất nhão, một bối cảnh lãng mạn và đẹp hoang sơ đã ở sẵn đó chào đón.

NGA LINH