Nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả cải cách tư pháp

QTO - Thực hiện chủ trương Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chiến lược cải cách tư pháp, thời gian qua, Tòa án nhân dân (TAND) hai cấp tỉnh Quảng Trị đã chủ động, tích cực thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả cải cách tư pháp.

Hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân hai cấp không ngừng nâng cao chất lượng - Ảnh: T.T​

Chánh án TAND tỉnh Lê Hồng Quang cho biết: “Năm 2020, TAND hai cấp giải quyết 2.500/2.615 vụ, việc, so với năm 2019 thụ lý tăng 37 vụ. Trong đó, TAND tỉnh giải quyết 236/256 vụ, việc; TAND cấp huyện giải quyết 2.264/2.359 vụ”. Cụ thể, trong xét xử án hình sự, TAND hai cấp đã giải quyết 520/522 vụ với 733/737 bị cáo; áp dụng hình phạt tù 463 bị cáo; cho hưởng án treo 111 bị cáo… TAND hai cấp xử phạt các bị cáo với hình thức phạt tiền và tịch thu sung quỹ nhà nước nhiều tài sản liên quan đến việc phạm tội với tổng giá trị trên 4,5 tỉ đồng. Đối với xét xử án dân sự, TAND hai cấp đã giải quyết 531/604 vụ, việc; ra quyết định buộc một hay các bên phải thực hiện nghĩa vụ dân sự (bằng tiền hoặc tài sản) với tổng giá trị trên 180 tỉ đồng, diện tích quyền sử dụng đất mà tòa án đã giải quyết trên 70.000 m2. Trong giải quyết các vụ, việc dân sự, tòa án thực hiện tốt công tác hòa giải, xác minh, thu thập chứng cứ, giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, không có án quá hạn luật định…

Nhìn chung, công tác xét xử các vụ án hình sự đảm bảo đúng người, đúng tội, áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm, hình phạt áp dụng tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo. Các loại án dân sự, án hôn nhân và gia đình, kinh doanh - thương mại, lao động, hành chính giải quyết đảm bảo tính khách quan, toàn diện, xác định đúng quan hệ tranh chấp, đảm bảo đúng pháp luật. Thẩm phán đã kiên trì hòa giải, đối thoại, góp phần củng cố khối đại đoàn kết trong Nhân dân, chú trọng bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các bên đương sự, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Cùng với đó, TAND hai cấp cũng chú trọng đổi mới thủ tục tranh tụng tại phiên tòa theo quy định của pháp luật tố tụng và định hướng cải cách tư pháp, đảm bảo cho những người tham gia tố tụng thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, mọi phán quyết của toà án cơ bản dựa trên kết quả tranh tụng tại phiên tòa.

Chánh án TAND tỉnh Lê Hồng Quang cho biết thêm: “Trong công tác nghiệp vụ, TAND tỉnh đã rà soát 2.733 bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, tiến hành kiểm tra 1.529 hồ sơ của 9 TAND cấp huyện. Trên cơ sở kết quả kiểm tra, TAND tỉnh xây dựng và thông qua 2 thông báo rà soát bản án, quyết định của TAND hai cấp. Thông qua các kết luận rà soát bản án, quyết định đã kịp thời chấn chỉnh một số sai sót trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, từ đó nâng cao chất lượng giải quyết án”.

TAND tỉnh cũng thường xuyên thực hiện thanh tra công vụ, phòng, chống tham nhũng đối với một số đơn vị TAND cấp huyện. Thông qua công tác thanh, kiểm tra đã kịp thời nhắc nhở các đơn vị khắc phục những sai sót, rút kinh nghiệm trong công tác xét xử, việc thực hiện nội quy, quy chế của cơ quan, đơn vị, đẩy mạnh các phong trào thi đua gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 05 - CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Nhằm nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử của Viện Kiểm sát nhân dân (KSND), công tác xét xử của TAND, hệ thống phiên tòa trực tuyến được tổ chức nghiêm túc, kết hợp với việc rút kinh nghiệm trong TAND hai cấp và Viện KSND hai cấp. Từ đó, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động xét xử, đồng thời đảm bảo quyền tiếp cận thông tin và giám sát của Nhân dân đối với hoạt động của tòa án. TAND tỉnh cũng hoàn thiện cải tạo, xây dựng phòng xét xử thân thiện để xét xử các vụ án liên quan đến người chưa thành niên và vụ án hôn nhân, gia đình. TAND hai cấp tiến hành đổi mới tổ chức phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp; nâng cao hiệu quả công tác hòa giải, đối thoại trong giải quyết các vụ án dân sự, hành chính.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xét xử, cải cách tư pháp vẫn còn một số hạn chế nhất định. Nổi lên là một số vụ án hành chính giải quyết còn chậm; án bị hủy, cải sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán vẫn còn; một số bản án, quyết định gửi cho cơ quan liên quan còn chậm, chưa đầy đủ.

Để nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả cải cách tư pháp, thời gian tới, TAND hai cấp tiếp tục thực hiện phong trào thi đua theo chủ đề xuyên suốt “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”, với phương châm “Gần dân, hiểu dân, giúp dân, học dân”. Tiếp tục làm tốt công tác quy hoạch, luân chuyển, điều động, chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ để bồi dưỡng, rèn luyện và thử thách. Triển khai thi hành Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án trong TAND hai cấp. Phối hợp với các cơ quan chức năng giải quyết nhanh, kịp thời, đúng quy định pháp luật đối với trường hợp áp dụng biện pháp xử lý hành chính.

Chủ động tham gia tích cực và có hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan để đẩy nhanh tiến độ, đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án tham nhũng, kinh tế, vụ án được dự luận xã hội quan tâm. Tổ chức xét xử vụ án theo hình thức trực tuyến, ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng các phiên tòa và thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong lĩnh vực phòng, chống ma túy; trật tự an toàn giao thông; phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. Nâng cao tỉ lệ hòa giải thành, đối thoại thành trong các vụ án dân sự, hành chính.

Trần Tuyền