Lắng nghe học sinh giải bày, chia sẻ

QTO - Đầu năm 2019, Phòng Tư vấn tâm lý học đường được thành lập tại Trường THPT thị xã Quảng Trị. Sau hơn 1 năm đi vào hoạt động, nơi đây đã trở thành chốn thân quen để các em học sinh giải bày những vướng mắc trong học tập, cuộc sống hay tâm sự về những điều khó nói, góp phần hỗ trợ các em phát triển một cách toàn diện hơn.

Thông qua các hoạt động ngoài giờ, Trường THPT thị xã Quảng Trị đã lồng ghép nội dung tư vấn tâm lý cho học sinh. Ảnh: Lệ Như

Là giáo viên được nhà trường phân công tham gia lớp bồi dưỡng nghiệp vụ tư vấn tâm lý học sinh, sau khi hoàn thành khóa học, cô giáo Nguyễn Thị Tuấn Nhã đã sử dụng những kiến thức học tập được cùng với các giáo viên khác để tư vấn, giải đáp những thắc mắc của học sinh trong nhà trường. Trò chuyện với chúng tôi, cô Nhã chia sẻ: “Sau khi thông báo đến học sinh về hoạt động của phòng tư vấn, các em rất thích thú. Và ngay từ những ngày đầu hoạt động, chúng tôi đã đón tiếp nhiều lượt học sinh đến xin được tư vấn, chia sẻ. Nguyên tắc hoạt động của chúng tôi là luôn giữ bí mật đối với các trường hợp tư vấn, do vậy các em rất tin tưởng vào thầy cô, sẵn sàng giải bày những thắc mắc hay vấn đề tâm lý của bản thân, trên cơ sở đó phòng đã đưa ra những giải pháp kịp thời, hiệu quả”.

Đến bây giờ, cô Nhã vẫn chưa quên trường hợp của một học sinh đến Phòng Tư vấn tâm lý học đường trong một tâm trạng không tốt, bế tắc trong mối quan hệ với gia đình. Lắng nghe và tìm ra hướng giải quyết phù hợp, cô Nhã cùng với các thành viên của phòng đã giúp em vượt qua tất cả để học tập tốt hơn. “Tôi nhớ đó là thời điểm Phòng Tư vấn tâm lý học đường mới thành lập, một học sinh đã tìm đến rồi khóc òa trước mặt chúng tôi. Sau khi tìm hiểu, chúng tôi được biết cậu bé đang bất hòa với gia đình trong phương pháp giáo dục, vì đặt quá nhiều kỳ vọng lên con trẻ nên mặc dù cậu bé đã có nhiều phấn đấu trong học tập vẫn không được gia đình ghi nhận. Và điều làm cậu buồn hơn chính là gia đình không chịu lắng nghe và thấu hiểu những tâm tư hay mong muốn của em. Dần dần, cậu học sinh rơi vào bế tắc, không lối thoát, hơn một lần em nghĩ đến những hướng giải quyết tiêu cực. Sau khi lắng nghe, chia sẻ với khúc mắc tâm lý của học sinh, chúng tôi đã trực tiếp liên hệ với phụ huynh để tìm hướng giải quyết thỏa đáng nhất. Và chính sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhà trường với gia đình đã giúp cậu bé được giải tỏa mọi khúc mắc với gia đình, qua đó, các bậc phụ huynh cũng ý thức hơn về phương pháp giáo dục con cái để có sự uốn nắn kịp thời. Đến nay, tâm lý của cậu học trò đã hoàn toàn ổn định, học tập tốt hơn và mối quan hệ với gia đình được cải thiện đáng kể”, cô Nhã cho hay.

Phòng tư vấn tâm lý học đường tại Trường THPT thị xã Quảng Trị được thành lập với các thành phần gồm Ban Giám hiệu nhà trường, Bí thư Đoàn trường, giáo viên môn Giáo dục công dân, giáo viên chủ nhiệm và đại diện cán bộ các lớp. Để hoạt động hiệu quả, phòng đã xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động tư vấn tâm lý cho học sinh theo đúng chức năng, nhiệm vụ. Đồng thời bố trí riêng 1 phòng ngay cạnh phòng đọc của thư viện để làm phòng tư vấn; gắn “Hòm thư giải quyết khúc mắc tâm lý” để nhận những chia sẻ của học sinh. Cùng với đó, ban tư vấn tâm lý của trường đã tổ chức nhiều hoạt động tư vấn tâm lý cho học sinh với nhiều hình thức như: lồng ghép nội dung tư vấn tâm lý thông qua các tiết dạy trên lớp, các buổi nói chuyện của ban giám hiệu trong các giờ chào cờ đầu tuần, các buổi trực báo và các hoạt động tập thể như diễn đàn, hoạt động ngoài giờ lên lớp, câu lạc bộ kỹ năng… Bên cạnh đó, thông qua các buổi sinh hoạt, hướng nghiệp tại lớp, giáo viên chủ nhiệm đã giúp các em có định hướng nghề nghiệp đúng đắn phù hợp với năng lực, sở trường, tính cách của các em, tránh tâm lý chọn nghề theo tâm lý đám đông.

Nội dung tư vấn tập trung chủ yếu vào tư vấn tâm lý lứa tuổi, giới tính, hôn nhân, gia đình, sức khỏe sinh sản vị thành niên. Tư vấn, giáo dục về kỹ năng sống, ứng xử văn hóa, phòng, chống bạo lực, xâm hại và xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện. Tư vấn về tăng cường khả năng ứng phó, giải quyết vấn đề phát sinh trong mối quan hệ gia đình, thầy cô, bạn bè và các mối quan hệ xã hội khác. Tư vấn kỹ năng, phương pháp học tập hiệu quả và định hướng nghề nghiệp cho học sinh… Sau một thời gian hoạt động, đã có nhiều học sinh liên hệ trực tiếp với các thành viên trong tổ tư vấn để được giải đáp những khúc mắc về tâm lý mà các em gặp phải trong cuộc sống, học tập, quan hệ bạn bè, thầy cô giáo. Trên cơ sở nắm được diễn biến tâm lý của các em, giáo viên chủ nhiệm các lớp đã thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình của các em để có tư vấn, hỗ trợ kịp thời.

Khủng hoảng tâm lý đang là một vấn đề khá phổ biến trong lứa tuổi học sinh hiện nay, nhất là học sinh trong lứa tuổi THPT, do các em đang phải đối mặt với những vấn đề của áp lực học tập, môi trường xã hội không an toàn, sự thay đổi đổi về sinh lý cơ thể mà các em chưa có cách giải thích hợp lý, các mối quan hệ với bạn bè nhất là với bạn khác giới... Học sinh Trường THPT thị xã Quảng Trị cũng không phải là một ngoại lệ, được học tập trong một ngôi trường lớn với bề dày thành tích là những cơ hội thuận lợi cho sự phát triển của các em song cũng đặt ra cho các em những áp lực lớn về thành tích học tập, thi cử. Bên cạnh đó, các em cũng phải đối mặt với tất cả những vấn đề về thay đổi tâm lý của lứa tuổi…Thực tế thời gian qua cho thấy, nhiều em khi đối mặt với các sang chấn tâm lý đã có những hành vi tiêu cực ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của cá nhân. Trong những trường hợp này, vai trò của công tác tư vấn tâm lý học đường rất quan trọng. Do đó, việc xây dựng Phòng Tư vấn tâm lý học đường trong trường học là một việc làm rất cần thiết nhằm định hướng giáo dục cho học sinh có khó khăn về tâm lý, tình cảm, những bức xúc của lứa tuổi... Góp phần ổn định đời sống tâm hồn, tình cảm và giúp học sinh thực hiện được nguyện vọng và ước mơ của mình, xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh và thân thiện.

Thanh Lê