Hiệu quả sản xuất giống lúa trên địa bàn tỉnh

Những năm qua, trong sản xuất nông nghiệp, công tác giống cây trồng vật nuôi đã được chú trong đầu tư nâng cao chất lượng. Chương trình giống cây trồng vật nuôi của tỉnh Quảng Trị đã đầu tư hơn 20 tỷ đồng từ ngân sách đã làm chuyển biến đáng kể chất lượng giống cây trồng, vật nuôi. Nhờ vậy, đã góp phần quan trọng đưa năng suất các loại cây trồng, vật nuôi tăng lên nhanh chóng. Các giống mới lúa liên tục được khảo nghiệm, lựa chọn để đưa vào sản xuất thay thế dần các giống đã thoái hóa đã không ngừng nâng cao hiệu quả sản xuất. Trên cơ sở những kết quả đã làm được, năm 2008, Trung tâm Giống cây trồng- vật nuôi tỉnh tăng cường phối hợp với các HTX để mở rộng diện tích sản xuất lúa giống, tăng sản lượng giống đáp ứng cho nông dân.

Khẩn trương thu hoạch lúa hè thu

Được sự đầu tư đáng kể từ phía tỉnh, Trung tâm Giống cây trồng- vật nuôi tỉnh đã làm tốt các chương trình về giống nên đã làm chuyển biến đáng kể chất lượng giống sản xuất trên địa bàn, trong đó đáng chú ý nhất là công tác sản xuất giống lúa. Hiện nay, Trung tâm có 2 trại chuyên sản xuất giống lúa nguyên chủng là trại Vĩnh Thủy (Vĩnh Linh) và thị xã Quảng Trị với tổng diện tích chưa tới 25 ha, mỗi vụ sản xuất ra khoảng 150 tấn giống lúa nguyên chủng và siêu nguyên chủng. Tuy nhiên, do diện tích sản xuất giống lúa ở 2 trại quá ít nên Trung tâm không thể tiến hành sản xuất giống cấp I để cung ứng cho bà con nông dân. Vì thế, giải pháp hiệu quả nhất mà Trung tâm đã chọn là phối kết hợp với các địa phương để tiến hành sản xuất giống lúa cấp I. Như vậy, Trung tâm đã hình thành được sự phân cấp sản xuất giống là các trại sản xuất giống chuyên nghiệp có trình độ kỹ thuật cao đầu tư sản xuất giống nguyên chủng và siêu nguyên chủng, còn các HTX thì hợp đồng sản xuất giống lúa cấp I cho Trung tâm. Sự phối hợp này đã được thực hiện có hiệu quả từ 6- 7 năm trước đây và mỗi năm Trung tâm luôn duy trì được diện tích gần 200 ha sản xuất giống lúa tại các HTX. Vào đầu mỗi vụ sản xuất Trung tâm đều tổ chức 3- 4 lớp tập huấn về kỹ thuật sản xuất giống lúa cho khoảng 200- 250 nông dân tại các HTX có chương trình sản xuất giống. Do đó, trình độ sản xuất lúa giống của nông dân được nâng cao đáng kể và không ngừng được bổ sung kiến thức mới. Hơn nữa, tiêu chuẩn của các HTX được chọn sản xuất giống là có đất ruộng tương đối tốt, bằng phẳng, chủ động tưới tiêu và trình độ thâm canh của nông dân cao. Năm 2008, Trung tâm phối hợp với các HTX sản xuất dần 200 ha lúa giống, ngoài các giống chủ lực như khang dân, Xi23, NX30, các giống lúa chất lượng cao như HC95, HT1, P6... Các HTX còn được Trung tâm Giống chỉ đạo sản xuất các giống lúa mới được khu vực hoá để từ đó nhân rộng giống mới ra diện đại trà. Năm 2008 mặc dù gặp nhiều khó khăn trong sản xuất nhưng sản lượng giống Trung tâm phối hợp với các HTX sản xuất đạt hơn 750 tấn, đáp ứng được khoảng hơn 20% nhu cầu giống của nông dân trên toàn tỉnh. Mục tiêu phấn đấu của Trung tâm trong những vụ tiếp theo là tăng diện tích ruộng phối hợp sản xuất giống với các HTX từ 30-50 ha/năm để có thể đáp ứng được tối đa nhu cầu giống cho nông dân. Để đảm bảo được nguồn giống chất lượng tốt, Trung tâm đã liên tục tiến hành khảo nghiệm tuyển chọn ra những loại giống phù hợp với điều kiên sinh thái của địa phương, thay thế dần những giống đã thoái hóa, nhiễm sâu bệnh để bổ sung vào bộ giống lúa cho các HTX sản xuất giống. Giống lúa được sản xuất tại chỗ có nhiều ưu điểm như giá thành thấp, khả năng thích nghi cao với đồng ruộng, điều kiện khí hậu, thời tiết và tập quán canh tác của nông dân. Do đó, nông dân sản xuất bằng loại giống này trong điều kiện thời tiết diễn biến bình thường, thâm canh tốt thì luôn ổn định năng suất ở mức cao. Quan trọng hơn là sản xuất giống tại chỗ, tỉnh đã chủ động được lượng giống đạt chất lượng phục vụ cho sản xuất đại trà và công tác kiểm tra, kiểm định giống lúa cũng dễ thực hiện nên ngành Nông nghiệp và PTNT có thể quản lý được chất lượng giống và cơ cấu giống mà nông dân đang sản xuất trên đồng rộng để có sự chỉ đạo phù hợp, đảm bảo sản xuất nông nghiệp thắng lợi qua các vụ mùa. Bài và ảnh: Hà Vân An