Khảo sát địa đạo phát hiện tại Đồn Biên phòng Cửa Tùng

(QT) - Ngày 11/3/2016, đoàn công tác UBND tỉnh Quảng Trị do đồng chí Mai Thức, UVTVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh dẫn đầu đã có chuyến khảo sát hiện trạng địa đạo vừa mới được phát hiện tại Đồn Biên phòng Cửa Tùng (huyện Vĩnh Linh). Cùng tham gia đoàn có lãnh đạo các đơn vị: Sở VH-TT&DL, Sở LĐ-TB-XH, Bộ CHQS tỉnh, Bộ CH BĐBP tỉnh và Trung tâm Bảo tồn Di tích và Danh thắng tỉnh.

Đồng chí Mai Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu kết luận tại buổi khảo sát địa đạo phát hiện tại Đồn Biên phòng Cửa Tùng

Vào khoảng 15 giờ ngày 27/1/2016, trong lúc thi công xây dựng công trình Đồn Biên phòng Cửa Tùng, công nhân Công ty Thành An đang sử dụng máy múc để đào trụ móng dãy nhà chỉ huy thì phát hiện có đường hầm (địa đạo) rộng khoảng 1m, cao khoảng 1,5m, độ dài chưa xác định; hướng của đường hầm chạy theo hướng Nam- Bắc. Vị trí phát hiện đường hầm này cách tượng đài Bến đò A khoảng 25m. Ngay sau khi phát hiện, Đồn Biên phòng Cửa Tùng đã yêu cầu đơn vị thi công tạm dừng hoạt động đào móng, đồng thời báo cáo Bộ CH BĐBP tỉnh, thông báo cho UBND thị trấn Cửa Tùng để tìm hướng giải quyết và thông báo rộng rãi trong quần chúng nhân dân để nắm thông tin chính xác. Sau đó, đoàn công tác của Trung tâm Bảo tồn Di tích và Danh thắng tỉnh đã tiến hành khảo sát, xem xét, chụp ảnh hiện trường và xác định đây là địa đạo của Đồn Công an vũ trang Cửa Tùng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Theo thông tin của một số nhân chứng từng tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu tại khu vực địa đạo được phát hiện cho biết, hầm địa đạo được đào từ năm 1966, hoàn thành và đưa vào sử dụng đầu năm 1967. Hầm địa đạo này bị đánh sập lần đầu vào năm 1967, trong lúc chiến đấu đã có 3 đồng chí bị hy sinh. Tất cả các đồng chí này đều đã được lực lượng dân quân và trinh sát chôn cất tại khu vực này, sau đó không rõ được quy tập ở đâu. Thời gian ác liệt nhất mà Mỹ ngụy thả bom đánh phá khu vực này là từ ngày 20/6 đến 24/6/1967, sau đó chúng còn thường xuyên đánh phá khu vực này. Quân và dân ta lúc đó vừa chiến đấu, vừa khắc phục, sửa chữa khi hầm địa đạo bị đánh sập. Ngoài địa đạo của Đồn Công an vũ trang Cửa Tùng vừa được phát hiện, thì tại khu vực Đồn Biên phòng Cửa Tùng còn có 2 địa đạo khác gồm: Địa đạo của trung đội dân quân xóm Cửa; địa đạo của trung đội trinh sát Xã đội Vĩnh Quang. Các địa đạo này được nối thông nhau phía trong hầm, mỗi hầm có 1 cửa và 1 lỗ thông hơi (riêng hầm địa đạo của Công an vũ trang có 2 nhánh đường hầm). Tại buổi khảo sát, sau khi lắng nghe ý kiến của các nhân chứng, các đơn vị liên quan trình bày, đồng chí Mai Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã kết luận: Thống nhất giao Bộ CH BĐBP tỉnh chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu, xem xét và có biện pháp khôi phục, nâng cấp địa đạo một cách phù hợp. Trong quá trình thi công nếu phát hiện hài cốt thì tổ chức quy tập, mai táng theo đúng quy định đồng thời tiến hành lập một địa điểm tưởng niệm phù hợp để cán bộ, chiến sĩ và nhân dân có nơi hương khói. Xây dựng tuyến đường từ mép bờ sông lên đến miệng địa đạo để phục vụ việc đi lại, thăm viếng cũng như tham quan du lịch sau này. Tin, ảnh: ĐỨC VIỆT