Hiệu quả chuyển đổi cơ cấu cây trồng vùng cát

(QT) - Vùng cát ven biển của tỉnh Quảng Trị có diện tích tương đối lớn nhưng những năm trước đây khai thác chưa hiệu quả. Nhằm đầu tư phát triển và khai thác thế mạnh vùng cát, tỉnh đã có nhiều chủ trương như ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh khóa XIII, về phát triển KT-XH miền biển, vùng cát, tạo nên những chuyển biến tích cực trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, đưa nông nghiệp miền biển và vùng cát phát triển theo hướng bền vững.

Trồng cây ném mang lại thu nhập khá cho người dân xã Hải Dương, Hải Lăng

Toàn tỉnh có tổng diện tích vùng cát hơn 48.686 ha bao gồm 30 xã, thị trấn. Sau khi triển khai thực hiện Nghị quyết 04, các địa phương đã cải tạo thành công vùng cát ven biển, hạn chế được nạn cát bay, cát lấp bằng mô hình nông- lâm kết hợp, biến vùng cát hoang hóa thành các vùng sản xuất nông nghiệp hiệu quả. Cùng với phát triển nuôi trồng thủy sản, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng nông nghiệp trên cát đang mang lại hiệu quả kinh tế khá trong phát triển kinh tế vùng cát ven biển của tỉnh. Việc di dân ra vùng cát lập các làng sinh thái cũng khẳng định một thành công không nhỏ của chủ trương khai thác vùng cát của tỉnh. Những năm qua, các xã vùng cát tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi cùng với việc đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất đã tăng hiệu quả sử dụng đất, tăng giá trị trên một đơn vị diện tích. Những vùng trồng lúa, khoai lang không hiệu quả đã được nông dân chuyển đổi sang trồng các loại lạc, ớt, đậu xanh, dưa, cây gia vị, các loại rau màu… có hiệu quả kinh tế cao hơn, hình thành những vùng chuyên canh hàng hóa như: trồng cây mướp đắng ở Gio Mỹ, Gio Thành (Gio Linh); vùng chuyên canh ném ở Hải Quế, Hải Dương (Hải Lăng), trồng rau chất lượng cao, trồng ớt xuất khẩu ở các xã miền biển Triệu Phong, Hải Lăng; vùng trồng dưa non ở Vĩnh Chấp, Vĩnh Tú (Vĩnh Linh)… Huyện Triệu Phong là địa phương có diện tích đất cát ven biển khá lớn, hơn 12.000 ha. Huyện đã thực hiện tốt Nghị quyết 04 của Tỉnh ủy, khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế vùng cát, hình thành những mô hình kinh tế tổng hợp về nông, lâm, thủy sản mang lại hiệu quả kinh tế cao. Kết quả nổi bật nhất trong chiến lược khai thác tiềm năng, thế mạnh vùng cát của huyện Triệu Phong là đã xây dựng được 11 làng sinh thái với 465 hộ. Phần đông các hộ khi di dân ra làng sinh thái đều là hộ nghèo, nhưng nhờ khai thác có hiệu quả tiềm năng đất đai nên đã cải thiện tốt đời sống. Với 3 sào đất vườn trước đây chủ yếu trồng khoai lang cho thu nhập thấp nhưng vài năm trở lại đây, chị Trương Thị Biên ở thôn Cang Gián, xã Trung Giang, Gio Linh chuyển sang trồng lạc và các loại rau màu khác cho thu nhập cao hơn. Bình quân mỗi sào chị thu được hơn 3,5 triệu đồng/vụ. Kết hợp với chăn nuôi lợn quy mô gia trại, gia đình chị Biên được cuộc sống ổn định. Chị Biên cho biết: “Trồng cây trên cát phải kết hợp với chăn nuôi mới bền vững được. Vì cát vốn ít dinh dưỡng, có chăn nuôi mới có phân hữu cơ bón cho cây bổ sung chất dinh dưỡng cho năng suất cao hơn mà lại lâu bền hơn bón phân hóa học. Vừa kết hợp với đánh bắt trên biển và sản xuất trên vùng cát các loại cây mà sản phẩm bán được giá trên thị trường cộng với chăn nuôi, gia đình tôi đã có cuộc sống ổn định”. Nông dân tại các làng sinh thái đều thiết lập vành đai rừng phòng hộ; xây dựng hệ thống cung cấp nước tưới, đào kênh tiêu úng, cải tạo gần hàng ngàn héc ta đất cát để trồng các loại cây nông nghiệp như đậu đỗ, lạc, dưa, cây gia vị, rau màu; đào ao nuôi cá; phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm đưa lại thu nhập khá. Bình quân thu nhập đầu người ở các làng sinh thái đạt từ 15- 20 triệu đồng/ năm. Những ngôi nhà khang trang, vườn cây, ao cá mọc lên ngày càng nhiều. Ông Trần Mai Son, Chủ tịch UBND xã Triệu Lăng, Triệu Phong cho biết: Được sự lãnh đạo, hỗ trợ đầu tư của huyện, Đảng bộ và chính quyền địa phương đã nỗ lực chỉ đạo, động viên người dân đẩy mạnh tăng gia sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng đa dạng các mô hình sản xuất, kinh doanh. Làng sinh thái của xã phát triển kinh tế khá với việc chuyển đổi sang trồng các loại cây cho năng suất cao như ném, đậu đỗ các loại, dưa hấu, dưa gang... kết hợp phát triển mạnh đàn gia súc, gia cầm, nâng cao thu nhập cho người dân. Đến năm 2015, thu nhập bình quân đầu người ở xã ước đạt 22 triệu đồng/người/ năm. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 là kinh tế từ biển và ven biển đóng góp 30- 40% tổng GDP của tỉnh, trong đó phát triển nông, lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản chiếm một phần đáng kể. Để phát triển kinh tế vùng cát theo hướng bền vững, những năm tới tỉnh sẽ tiếp tục đầu tư phát triển đồng bộ ngành nông nghiệp; chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp phù hợp với hệ sinh thái vùng ven biển; đẩy mạnh trồng rừng, phủ xanh vùng đất cát ven biển theo mục tiêu phòng hộ kết hợp kinh tế; đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất. Khai thác thế mạnh vùng cát bằng xây dựng các mô hình kinh tế tập trung, chú trọng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao, đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật để tăng hiệu quả sử dụng đất và giá trị trên một đơn vị diện tích là hướng phát triển lâu dài và thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần cải thiện đời sống của người dân ở vùng bãi ngang. Bài, ảnh: VÕ THÁI HÒA