Giám sát việc chấp hành pháp luật về hoạt động khoáng sản và bảo vệ môi trường

(QT) - Ngày 29/8/2014, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Quảng Trị tiếp tục tiến hành giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật về hoạt động khoáng sản và bảo vệ môi trường đối với các doanh nghiệp gồm Nhà máy chế biến cao su Cam Lộ (thuộc Công ty TNHH MTV Thương mại Quảng Trị), Xí nghiệp chế biến cơ khí (thuộc Công ty TNHH MTV cao su Quảng Trị), Công ty Cổ phần khoáng sản Quảng Trị. Tham gia đoàn giám sát có các đồng chí: Phạm Đức Châu, UVTVTU, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; các đồng chí đại biểu Quốc hội tỉnh và lãnh đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh. Đồng chí Hà Sỹ Đồng, TUV, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh làm Trưởng đoàn giám sát.

Đoàn giám sát tiền hành kiểm tra thực địa công tác hoàn thổ sau khai thác titan của Công ty Cổ phần khoáng sản Quảng Trị

Những năm qua, hoạt động khai thác, chế biến mủ cao su phát triển khá mạnh trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Toàn tỉnh hiện có 18.542,4 ha cây cao su, trong đó diện tích cao su kinh doanh là 10.905,7 ha, sản lượng 15.000 tấn với 11 cơ sở chế biến mủ cao su với tổng công suất khoảng 33.600 tấn. Tuy nhiên, do sản lượng mủ không đáp ứng hết công suất chế biến nên thường xảy ra tình trạng tranh mua, tranh bán giữa các đơn vị thu mua, giá cả đầu ra bấp bênh khiến một số đơn vị chế biến rơi vào cảnh khó khăn. Trong hoạt động chế biến mủ cao su, các đơn vị đã chủ động đầu tư trang thiết bị, dây chuyền hiện đại, đặc biệt hệ thống xử lý môi trường như Nhà máy chế biến cao su Cam Lộ đã đầu tư hệ thống xử lý môi trường trị giá 13 tỷ đồng, chiếm 1/5 tỷ suất đầu tư, xử lý tốt môi trường nên không làm ảnh hưởng đến dân sinh trong vùng. Các đơn vị hàng năm ký kết hợp đồng với Trung tâm Quan trắc môi trường (thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường), giám sát chất lượng nước thải, khí thải tại nhà máy chế biến, kết quả các năm chất lượng nước thải, khí thải đều đạt yêu cầu cho phép theo Tiêu chuẩn Việt Nam và Quy chuẩn Việt Nam về nước thải và chất thải. Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất, các đơn vị vẫn để xảy ra mùi hôi tại khu vực sản xuất. Trong điều kiện diện tích vùng nguyên liệu nhỏ hơn công suất chế biến của các nhà máy trên địa bàn việc cấp phép xây dựng các cơ sở chế biến mới cần tính đến mối tương quan này, đặc biệt là là yếu tố tác động đến môi trường, đời sống dân sinh. Về hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản của Công ty Cổ phần khoáng sản Quảng Trị nhìn chung đơn vị luôn chấp hành tốt các quy định về khoáng sản, bảo vệ môi trường, bảo hộ lao động cho người lao động đúng quy định và kịp thời. Tuy nhiên, trong quá trình khai thác khoáng sản, cụ thể là titan, đơn vị đã không tuân thủ một số quy định pháp luật về bảo vệ môi trường như đổ cát sau khai thác cách khu dân cư khoảng 300 mét, nhỏ hơn khoảng cách tối thiểu là 500 mét; chậm hoàn thổ đối với các diện tích đã khai thác; việc ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường chưa đúng theo tiến độ đã được phê duyệt; bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ chưa đủ tiêu chuẩn theo quy định; khai thác chưa theo thiết kế đã được phê duyệt. Năm 2013, Sở Tài nguyên và Môi trường tiến hành thanh tra tại đơn vị và tiến hành xử phạt với số tiền 6 triệu đồng liên quan đến lĩnh vực vi phạm sử dụng đất khai thác titan khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép gia hạn sử dụng đất theo quy định. Trong quá trình khai thác đá làm vật liệu xây dựng tại Xí nghiệp khai thác đá SCC gây ra tình trạng phát tán bụi, gây tiếng ồn do nổ mìn, nghiền, sàng đá ảnh hưởng đến đời sống dân sinh. Hoạt động của Nhà máy nghiền Zircon siêu mịn, Nhà máy Iiemenit Hoàn Nguyên còn để xảy ra tình trạng chất thải rắn sản xuất còn để lẫn lộn với chất thải nguy hại, hệ thống tuần hoàn nước thải sản xuất chưa đảm bảo vẫn còn thất thoát nước thải ra bên ngoài. Phát biểu tại buổi giám sát, đồng chí Hà Sỹ Đồng, Trưởng đoàn giám sát ghi nhận những nỗ lực của các đơn vị trong quá trình sản xuất luôn chú trọng đến công tác bảo vệ môi trường; liên kết với bà con nông dân trong tiêu thụ nông sản và giải quyết việc làm cho lao động địa phương; tham gia các hoạt động an sinh xã hội tại nơi sản xuất và có nhiều đóng góp cho tỉnh Quảng Trị trong quá trình thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, chia sẻ với những khó khăn mà các đơn vị đang đối mặt do nền kinh tế đất nước gặp khó khăn, thị trường xuất khẩu không thuận lợi. Tuy nhiên, đồng chí Hà Sỹ Đồng khẳng định rằng, việc sản xuất công nghiệp trên tất cả các lĩnh vực đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, đặc biệt là pháp luật về bảo vệ môi trường càng quan trọng hơn. Chính vì vậy, trong thời gian tới các đơn vị cần sớm khắc phục những thiếu sót mà đoàn giám sát đã chỉ ra, trong đó lưu ý Công ty Cổ phần khoáng sản Quảng Trị sớm hoàn thổ các diện tích đã khai thác; thực hiện nghĩa vụ nộp bảo hiểm đầy đủ cho người lao động; sớm đưa nhà máy chế biến titan ở thị trấn Hồ Xá lên Khu công nghiệp Hồ Xá trong thời gian tới, đồng thời đưa nhà máy ở Khu công nghiệp Quán Ngang trở lại hoạt động. Các đơn vị chế biến mủ cao su chú trọng tăng cường thực hiện tốt công tác xử lý nước thải, hạn chế phát tan mùi hôi nhằm bảo vệ môi trường lao động, môi trường xung quanh. Bên cạnh đó, đồng chí Trưởng đoàn giám sát cũng ghi nhận những kiến nghị chính đáng của các đơn vị trong quá trình sản xuất, kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Với những kiến nghị trên, Đoàn ĐBQH tỉnh sẽ tiến hành nghiên cứu, tổng hợp để có kế hoạch kiến nghị với các Bộ, ngành Trung ương và địa phương kịp thời tháo gỡ trong thời gian tới. Tin, ảnh: LÊ MINH