Đảm bảo an toàn hồ đập và các công trình thủy điện

(QT) - Trước mùa mưa lũ 2017, Sở Nông nghiệp và PTNT đã tổ chức thành lập các đoàn đi kiểm tra các hồ chứa trọng điểm; chỉ đạo các đơn vị, địa phương tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm công tác đảm bảo an toàn các công trình thủy lợi năm 2016 và xây dựng phương án đảm bảo an toàn hồ chứa năm 2017.

Đồng chí Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra công tác phòng chống lụt bão và đảm bảo an toàn hồ đập tại Công trình thủy điện Đakrông 3

Trên địa bàn tỉnh Quảng Trị hiện có 131 hồ chứa các loại phục vụ tưới nước cho hơn 25.000 ha đất canh tác và nuôi trồng thủy sản, cấp nước sinh hoạt. Phần lớn các hồ chứa được xây dựng đã lâu, biện pháp thi công chủ yếu bằng thủ công, các tiêu chuẩn thiết kế áp dụng chưa phù hợp, tần suất thiết kế phòng lũ và xả lũ còn thấp, trong đó có một số hồ đã xuống cấp, thường xảy ra các hiện tượng mất an toàn hồ chứa rất nguy hiểm trong mùa mưa bão…Vì thế, cần tăng cường hơn nữa công tác đảm bảo an toàn hồ đập trước mùa mưa bão.

Trong 131 hồ chứa được xây dựng đã được UBND tỉnh phân cấp quản lý, cụ thể, Công ty Thủy điện Quảng Trị quản lý hồ Thủy lợi - Thủy điện Quảng Trị; Công ty TNHH MTV Quản lý và khai thác các công trình thủy lợi Quảng Trị quản lý 16 hồ chứa vừa và lớn; các địa phương quản lý 114 hồ chứa, trong đó huyện Vĩnh Linh quản lý 26 hồ chứa, huyện Gio Linh quản lý 13 hồ chứa, TP. Đông Hà quản lý 3 hồ chứa, huyện Cam Lộ quản lý 28 hồ chứa, huyện Hướng Hóa quản lý 11 hồ chứa, huyện Triệu Phong quản lý 1 hồ chứa, thị xã Quảng Trị quản lý 3 hồ chứa và huyện Hải Lăng quản lý 29 hồ chứa.

Nhiều hồ chứa lớn như hồ Thủy lợi - Thủy điện Quảng Trị, hồ Trúc Kinh, hồ Hà Thượng… mang lại nhiều lợi ích to lớn, cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt, cải tạo môi sinh môi trường, ngoài ra còn có nhiệm vụ cắt lũ đảm bảo an toàn cho hạ du. Để chủ động trong công tác an toàn hồ chứa trong mùa mưa lũ, hàng năm Sở Nông nghiệp và PTNT đã tham mưu cho UBND tỉnh cũng như trực tiếp làm việc với các đơn vị, địa phương triển khai các nội dung quy định trong Nghị định 72/2007/ NĐ-CP của Chính phủ về quản lý an toàn đập, tổng hợp báo cáo UBND tỉnh, Bộ Nông nghiệp và PTNT.

Trên cơ sở đó, Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai thực hiện, tuy nhiên, do hạn chế về nguồn kinh phí nên công tác thực hiện còn nhiều hạn chế. Đến nay, có 9 hồ chứa có quy trình vận hành, 17 hồ chứa có tờ khai đăng ký an toàn đập, 2 hồ chứa kiểm định an toàn đập, 6 hồ chứa đã lập phương án phòng, chống lũ cho vùng hạ du. Trước mùa mưa lũ 2017, Sở Nông nghiệp và PTNT đã tổ chức thành lập các đoàn đi kiểm tra các hồ chứa trọng điểm; chỉ đạo các đơn vị, địa phương tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm công tác đảm bảo an toàn các công trình thủy lợi năm 2016 và xây dựng phương án đảm bảo an toàn hồ chứa năm 2017.

Qua công tác kiểm tra, đã đánh giá được tinh thần chủ động của các đơn vị, địa phương. Một số đơn vị làm tốt như Công ty Thủy điện Quảng Trị và Công ty TNHH MTV Quản lý và khai thác các công trình thủy lợi Quảng Trị chủ động lập phương án phòng chống lụt bão (PCLB); đội ngũ nhân lực quản lý, vận hành công trình đảm bảo yêu cầu. Với các địa phương, đã lồng ghép vào phương án PCLB các hồ chứa vào phương án PCLB của địa phương. Tuy nhiên, đối với chủ đập là các Tổ hợp tác dùng nước, Ban quản lý thủy nông huyện, đội ngũ cán bộ phụ trách quản lý, khai thác các công trình thủy lợi chưa qua trường lớp đào tạo, quản lý vận hành.

Về lâu dài, cần mở các lớp có quy mô và chương trình đào tạo theo đúng quy định; có chính sách cho lực lượng quản lý hồ đập ở địa phương để ổn định lâu dài. Trong công tác PCLB, an toàn hồ chứa có ý nghĩa hết sức quan trọng, vì thế địa phương kiến nghị Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT quan tâm bố trí nguồn vốn để sửa chữa, nâng cấp các công trình hồ chứa; có chính sách an toàn hồ đập, nâng cấp và sửa chữa các công trình đầu mối các hồ chứa lớn, kiên cố các hồ chứa nhỏ…

Về các công trình thủy điện, theo quy hoạch phát triển thủy điện nhỏ đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 429/QĐ-UBND ngày 26/3/2008 và Quyết định 1371/QĐ-UBND ngày 22/7/2008 về việc phê duyệt bổ sung dự án thủy điện Khe Giông, trên địa bàn tỉnh có 18 dự án thủy điện nhỏ với tổng công suất 103,9 MW. Triển khai thực hiện quy hoạch trên, đã có 8/18 dự án thủy điện nhỏ được UBND tỉnh cấp chủ trương đầu tư và đến nay đã có 8/18 dự án thủy điện đi vào hoạt động, bao gồm: Thủy điện Đakrông 2 (công suất 18 MW), thủy điện Đakrông 3 (công suất 8 MW), thủy điện La Lay (công suất 3 MW), thủy điện Hạ Rào Quán (công suất 6,4 MW) và thủy điện Khe Giông (công suất 4,5 MW); các dự án đang triển khai xây dựng: Thủy điện Đakrông 1 (công suất 12 MW, dự kiến đi vào hoạt động cuối năm 2017), thủy điện Đakrông 4 (công suất 21 MW, dự kiến đi vào hoạt động năm 2019) và thủy điện Khe Nghi (công suất 8 MW, dự kiến đi vào hoạt động cuối năm 2017).

Thực hiện công tác rà soát quy hoạch theo chỉ đạo của Bộ Công thương và triển khai chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 62/2013/QH13 của Quốc hội khóa XIII, trong đó có công tác rà soát lại quy hoạch phát triển thủy điện; UBND tỉnh đã kiến nghị Bộ Công thương loại ra khỏi quy hoạch phát triển thủy điện nhỏ 10 dự án còn lại thuộc quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt. Đồng thời nhằm phát huy tiềm năng thủy điện của các sông, suối trên địa bàn tỉnh và trên cơ sở đề xuất của các nhà đầu tư, UBND tỉnh đã đồng ý chủ trương cho nghiên cứu, khảo sát 5 dự án thủy điện nhỏ trên địa bàn để trình Bộ Công thương xem xét, phê duyệt bổ sung quy hoạch.

Thời gian qua, lãnh đạo các công trình thủy điện đã triển khai nhiều phương án, kế hoạch nhằm thực hiện hiệu quả công tác phòng chống lụt bão và đảm bảo an toàn hồ đập. Các nhà máy thủy điện đã báo cáo quá trình triển khai thực hiện công tác đảm bảo an toàn đập, quản lý, vận hành hồ chứa theo đúng quy định; công tác kiểm tra, duy tu, bảo dưỡng và sửa chữa đập; thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa, vận hành thử thiết bị vận hành đập; các công trình đến thời kỳ kiểm định an toàn đã được thực hiện kiểm định an toàn đập. Thực hiện tốt công tác triển khai phối hợp với tỉnh, huyện, xã trước, trong và sau khi lũ xảy ra; thành lập Ban chỉ huy PCLB và đội xung kích; bố trí sẵn sàng các phương tiện để chủ động phòng chống bão lũ…

Trong quá trình kiểm tra công tác đảm bảo an toàn hồ đập và các công trình thủy điện đầu tháng 8/2017, đồng chí Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ghi nhận, biểu dương tinh thần chủ động trong việc phòng chống lũ lụt, triển khai các phương án bảo vệ, bảo đảm an toàn hồ đập tại các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh; đồng thời đề nghị lãnh đạo, cán bộ, nhân viên các đơn vị quản lý các công trình thủy điện tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, thực hiện tốt các phương án đã đưa ra.

Đối với các phương án bảo vệ đập, phương án PCLB đảm bảo an toàn đập và phương án PCLB cho vùng hạ du đập chưa được cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt, vì thế, các đơn vị cần sớm xây dựng phương án trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt; cần tổ chức các đợt diễn tập PCLB cho cán bộ, nhân viên tại các công trình thủy điện... Lãnh đạo các nhà máy thủy điện cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với tỉnh, huyện và xã để làm tốt công tác PCLB, đảm bảo an toàn hồ đập các công trình thủy điện trước mùa mưa lũ năm 2017 và những năm tiếp theo.

Hoài Nhung