Chuyện về anh hùng Trần Hữu Lưu

(QT) - Trong những ngày cả nước đang hướng về “Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào 2017”, theo lời hẹn, tôi đến Ban Chỉ huy quân sự huyện Vĩnh Linh để gặp Đại tá, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Trần Hữu Lưu. Qua trò chuyện, chúng tôi biết quê anh Lưu ở xã Vĩnh Tú, Vĩnh Linh. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng, năm 1982 tốt nghiệp THPT, anh tình nguyện lên đường nhập ngũ.

Đại tá Trần Hữu Lưu (bên phải) trò chuyện với tác giả bài viết. Ảnh: Nguyên Đồng

Sau khi hoàn thành khóa huấn luyện tân binh, anh được biên chế vào Sư đoàn 968, làm nhiệm vụ quốc tế ở nước bạn Lào. Những năm tháng làm nhiệm vụ quốc tế ở Lào, dù ở cương vị nào anh cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Tháng 10/1996, anh về nhận công tác tại Đội quy tập 584, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị.

Trải qua 15 năm thực hiện nhiệm vụ quy tập hài cốt liệt sĩ, anh đã không ngừng nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động sáng tạo, cùng tập thể cấp ủy, chỉ huy đơn vị tiến hành khảo sát, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong hai cuộc kháng chiến trên đất bạn Lào về nước; phối hợp với các địa phương trong tỉnh quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn.

Hoàn cảnh gia đình anh lúc bấy giờ gặp rất nhiều khó khăn, bố mẹ già yếu, thường xuyên đau ốm, bản thân và 2 con nhỏ bị nhiễm chất độc da cam do những năm tháng anh phục vụ ở chiến trường Lào. Song anh đã vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Được Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh giao nhiệm vụ là Đội phó, sau đó là Đội trưởng Đội 584, làm nhiệm vụ quy tập hài cốt liệt sĩ, anh nhận thức sâu sắc đây là một nhiệm vụ hết sức khó khăn nhưng rất thiêng liêng.

Do điều kiện của chiến tranh và tác động của thời tiết, địa hình nên việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên đất bạn Lào rất khó khăn. Trong kháng chiến chống Mỹ, nhiều địa bàn trên đất bạn là chiến trường ác liệt, chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam và các chuyên gia hy sinh nhiều. Sau chiến tranh, khu vực này đã được tiến hành quy tập nhiều lần, các phần mộ liệt sĩ còn lại chủ yếu nằm ở những địa bàn hiểm trở, xa khu dân cư, vì vậy việc tìm kiếm rất vất vả. Thời tiết, khí hậu đất Lào cũng hết sức khắc nghiệt cùng với sự khác biệt về phong tục tập quán, ngôn ngữ làm cho việc thực hiện nhiệm vụ gặp nhiều khó khăn.

Trước tình hình đó, anh Lưu đã suy nghĩ, bàn bạc cùng cấp ủy, chi bộ xác định quyết tâm, phương hướng thực hiện nhiệm vụ. Từ đó, anh tích cực tìm kiếm thông tin từ các cựu chiến binh, từ những người bạn Lào, tìm đến các địa bàn mà trước đây có lực lượng của ta và bạn đóng quân, nhất là các trạm phẫu thuật để xác định vị trí, tiến hành xây dựng kế hoạch, tổ chức khảo sát chu đáo, báo cáo với thủ trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh xin ý kiến chỉ đạo.

Trong quá trình thực thi nhiệm vụ, anh luôn tận tụy, tận tâm với công việc, giữ vững và phát huy truyền thống đoàn kết “Việt- Lào anh em”, chấp hành nghiêm kỷ luật dân vận, là tấm gương mẫu mực cho đồng chí, đồng đội, bằng những việc làm cụ thể để giúp đỡ nhân dân, tạo lòng tin đối với nhân dân các bộ tộc Lào, do đó được nhân dân bạn hết lòng giúp đỡ. Với sự chỉ huy linh hoạt, sáng tạo của anh, đơn vị đến được các địa hình hiểm trở, vượt qua nhiều khó khăn, khắc phục sự thiếu thốn về nhiều mặt để tìm kiếm chính xác, cất bốc cẩn thận, bảo vệ an toàn hài cốt liệt sĩ, đưa về Tổ quốc tổ chức an táng chu đáo.

Anh luôn giữ vững niềm tin, động viên cán bộ, chiến sĩ không lùi bước, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trong cuộc sống hàng ngày, anh thường xuyên nêu cao tinh thần tự lực tự cường, thường xuyên trau đồi đạo đức cách mạng, giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”; có lối sống trong sạch, lành mạnh, khiêm tốn, giản dị, trung thực, công tâm, hòa đồng cùng đồng chí, đồng đội. Với vai trò, trách nhiệm của người chỉ huy, anh luôn yêu thương, động viên cán bộ, chiến sĩ quyết tâm, không dao động trước mọi tình huống để làm tốt nhiệm vụ được giao.

Thấu hiểu những khó khăn vất vả của cán bộ, chiến sĩ, anh đã nhiều lần vận động trong đơn vị quyên góp, ủng hộ cho những đồng chí có hoàn cảnh khó khăn, những đồng chí không may bị bệnh tật.., chăm lo chu đáo hai gia đình liệt sĩ của đơn vị hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Trong 15 năm, anh Lưu đã cùng với đồng đội khảo sát, quy tập được 2.168 hài cốt liệt sĩ, trong đó có 217 hài cốt có tên và quê quán, 210 hài cốt có tên, 112 hài cốt có quê, 68 hài cốt có phiên hiệu đơn vị, đồng thời làm tốt việc tham mưu Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, phối hợp với các địa phương bàn giao 216 hài cốt về an táng tại quê nhà.

Tích cực phối hợp với các địa phương trong tỉnh khảo sát, quy tập được 521 hài cốt liệt sĩ đưa về an táng. Cùng với việc quy tập, anh Lưu còn tích cực phối hợp với Ban quản lý Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9 chăm sóc chu đáo các phần mộ liệt sĩ. Bên cạnh đó, chính anh đã vận động cán bộ, chiến sĩ giúp đỡ nhân dân các bộ tộc Lào anh em làm được gần 4.000m đường; sửa chữa, nâng cấp gần 5.000m; dựng mới 69 ngôi nhà; tu sửa 125 ngôi nhà cho các đối tượng chính sách gặp hoàn cảnh khó khăn; giúp dân phát 58 ha rẫy; gặt 27 ha lúa, chỉ đạo quân y đơn vị khám, cấp thuốc miễn phí cho hàng ngàn lượt người dân, cứu sống hàng trăm người dân bị bệnh trong cơn nguy kịch; hỗ trợ trên 2 tấn gạo, 6 tấn muối cho người dân, tạo được mối đoàn kết keo sơn gắn bó giữa hai nước, hai dân tộc Việt- Lào.

Anh Lưu đã cùng cán bộ, chiến sĩ Đội 584 xây dựng đơn vị nhiều năm liên tục được công nhận danh hiệu quyết thắng, chi bộ 14 năm liên tục được công nhận trong sạch vững mạnh. Ngày 13/3/2008, Đội 584 được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang thời kỳ đổi mới. Liên tục từ năm 2000 đến 2010 anh Trần Hữu Lưu được tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua; được tặng 9 bằng khen; 3 lần được UBND tỉnh Quảng Trị công nhận danh hiệu điển hình tiên tiến xuất sắc, được tặng thưởng 2 Huân chương Chiến công hạng Nhất, 1 Huân chương Quân công hạng Ba; được nhà nước Cộng hòa DCND Lào tặng Huân chương Lao động hạng Nhì. Đặc biệt, ngày 11/11/2010, anh Trần Hữu Lưu được Chủ tịch nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân vì đã có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác.

Phương Mai