
{title}
{publish}
{head}
| |||
| |||
|
Nấm cũng có thể gây nhiễm trùng phổi và các mô khác của cơ thể đặc biệt là ở những bệnh nhân với các hệ thống miễn dịch suy yếu. Khi đó cần sử dụng các thuốc chống nấm mà sự lựa chọn hiện nay hay gặp là ketoconazol. Hiện nay, ketoconazol có khá nhiều dạng bào chế như viên uống, kem bôi, hỗn dịch uống, dầu gội đầu... Đây là loại thuốc chống nấm tổng hợp giúp ngăn ngừa và chữa trị nhiễm độc nấm nói chung và trên da, nhất là các trường hợp bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch như bệnh nhân AIDS. Tuy đã có các thuốc chống nấm mới hơn, ít tác dụng phụ hơn như fluconazol và itraconazol nhưng cơ chế tác dụng cũng tương tự như ketoconazol.
Chống nấm hiệu quả
![]() |
Ketoconazol thường có tác dụng kìm hãm nấm nhưng thuốc cũng có thể diệt nấm ở nồng độ cao. Tác dụng diệt nấm của ketoconazol ở nồng độ cao có thể là do tác dụng hóa lý trực tiếp của thuốc trên màng tế bào nấm. Với Candida albicans, các thuốc chống nấm loại azol ức chế sự biến đổi từ dạng bào tử chồi thành thể sợi có khả năng xâm nhập gây bệnh. Ketoconazol là thuốc chống nấm có phổ rộng, tác dụng trên nhiều loại nấm gây bệnh như Candida, Blastomyces dermatitidis, Coccidioides immitis... Thuốc còn tác dụng trên một vài vi khuẩn gram dương.
Ketoconazol hấp thu nhanh ở đường tiêu hóa, tốt nhất là ở pH acid. Sau khi uống, thuốc hòa tan trong dịch dạ dày và chuyển thành dạng muối hydroclorid rồi được hấp thu ở dạ dày. Sinh khả dụng của thuốc uống phụ thuộc vào pH dạ dày, pH tăng sẽ làm giảm hấp thu thuốc, do đó nếu dùng đồng thời với các thuốc làm tăng pH dạ dày sẽ làm giảm hấp thu ketoconazol.
Ảnh hưởng của thức ăn đối với tốc độ và mức độ hấp thu thuốc ở dạ dày còn chưa được xác định rõ, tuy nhiên nhà sản xuất cho rằng dùng ketoconazol với thức ăn sẽ làm tăng mức độ hấp thu thuốc và làm cho nồng độ thuốc trong huyết tương đậm đặc hơn, đó là do thức ăn làm tăng tốc độ và mức độ hòa tan của thuốc. Nồng độ thuốc tối đa trong huyết tương đạt được sau khi uống 1 - 2 giờ. Ketoconazol phân bố vào các dịch khớp bị viêm, nước bọt, mật, nước tiểu, sữa, gân, da, các mô mềm, tinh hoàn... thuốc qua được nhau thai nhưng không qua được hàng rào máu - não nên chỉ đạt một lượng không đáng kể trong dịch não tủy. Ketoconazol chuyển hóa một phần ở gan tạo ra các dẫn chất không có hoạt tính qua quá trình ôxy hóa và thoái giáng vòng imidazol và piperazin. Con đường chính thải trừ thuốc và các chất chuyển hóa của nó là qua mật rồi vào phân.
Ketoconazol được chỉ định trong bệnh nấm toàn thân, nấm Candida ở da, niêm mạc nặng, mạn tính, nhiễm nấm dai dẳng ở âm đạo, nhiễm nấm miệng, cổ họng và dạ dày, ruột hoặc cơ quan nội tạng khác.Tuỳ theo tình trạng nhiễm nấm của cơ thể mà lựa chọn dạng bào chế thích hợp.
Ketoconazol có thể gây độc cho gan vì thế không nên dùng cho những người đã bị bệnh gan. Biến chứng ở gan thường gặp nhiều hơn ở người cao tuổi, phụ nữ, người nghiện rượu hoặc bị suy chức năng gan do những nguyên nhân khác. Vì ketoconazol cũng có khả năng ức chế quá trình tổng hợp các steroid và chuyển hóa vitamin D, do đó khi điều trị kéo dài ở trẻ em nên hết sức thận trọng. Dùng ketoconazol kéo dài nhằm dự phòng các bệnh nấm cho những người suy giảm miễn dịch có thể gây ra những thay đổi hormon nghiêm trọng.
Ketoconazol qua được nhau thai, nhưng còn chưa có những nghiên cứu đầy đủ ở người. Thuốc chỉ dùng cho người mang thai khi lợi ích điều trị xác đáng hơn các nguy cơ có thể gây ra cho thai nhi. Thuốc có thể tiết vào sữa, do đó người mẹ đang điều trị với ketoconazol không nên cho con bú.
Một số tác dụng có hại
![]() |
Tác dụng không mong muốn (ADR) của ketoconazol thường gặp trên hệ tiêu hóa là buồn nôn, nôn, đau bụng, táo bón, đầy hơi, chảy máu đường tiêu hóa, tiêu chảy. Các tác dụng này có liên quan đến liều dùng và có thể giảm thiểu nếu dùng thuốc cùng với thức ăn. Hầu hết, các trường hợp độc với gan đã được ghi nhận ở những người bệnh dùng thuốc trị nấm móng và ở nhiều người khác dùng thuốc trị các bệnh nấm da mạn tính dai dẳng. Mặc dù tác dụng độc do ketoconazol gây ra với gan thường có thể hồi phục sau khi ngừng thuốc vài tháng nhưng cũng đã xảy ra một số hiếm trường hợp xấu như hoại tử gan cấp, biến đổi mỡ ở gan hoặc tử vong. Nếu phải điều trị kéo dài thì trước khi dùng thuốc, cần xét nghiệm chức năng gan và suốt thời gian điều trị cứ 1 hoặc 2 tháng lại kiểm tra ít nhất một lần, đặc biệt là những người bệnh đang dùng các thuốc khác có độc tính mạnh với gan như thuốc chống lao, kháng sinh. Khi kết quả xét nghiệm chức năng gan thay đổi đáng kể, hay không bình thường kéo dài hoặc xấu đi hoặc kèm theo những biểu hiện rối loạn chức năng gan khác, cần ngừng thuốc. Có thể uống ketoconazol trong hoặc sau khi ăn nhằm làm giảm buồn nôn và nôn. Vì ketoconazol có độc tính cao với gan nên khi người bệnh dùng thuốc chống nấm đồng thời với các thuốc khác cũng có khả năng gây độc cho gan, nên phải theo dõi cẩn thận, nhất là đối với những người cần điều trị kéo dài hoặc đã có tiền sử bị bệnh gan. Tránh để đông lạnh dạng hỗn dịch uống và kem bôi ngoài có ketoconazol. Dạng xà phòng gội đầu cần tránh ánh sáng.
Ketoconazol có nhiều dạng bào chế như thuốc uống, kem bôi, dầu gội đầu, hỗn dịch uống nên phải tuân thủ liều điều trị và không nên sử dụng đồng thời các dạng bào chế khác nhau nhưng cùng chứa hoạt chất này.
ThS. Lê Quốc Thịnh
Nấm lim xanh chữa ung thư là kết quả nghiên cứu dựa trên cơ sở khoa học. Nấm lim xanh Ganoderma Orbifome, Ganoderma Lingzhi, Ganoderma Lucidum là nấm châu Á có ...
Cuộc sống hiện đại khiến bạn bị stress kéo dài cùng với việc ăn uống không điều độ làm gia tăng bệnh đau dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản. Giải pháp nào để ...
Những tháng gần đây, thời tiết trên địa bàn Quảng Trị nóng ẩm, có mưa là điều kiện thuận lợi cho các loại nấm hoang dại nảy nở, sinh sôi một cách tự nhiên ở ...
Dù chưa có bất kỳ một bác sĩ, chuyên gia sức khỏe nào khẳng định về hiệu quả song thời gian gần đây, “bí kíp” sử dụng chanh liều cao để trị bách bệnh vẫn được ...
Những năm gần đây, tình hình nhiễm ký sinh trùng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, nhất là liên quan đến các vật nuôi như chó, mèo có chiều hướng gia tăng. Tuy ...
Các bệnh về xương khớp khá phổ biến ở Việt Nam, tập trung nhiều vào độ tuổi trung niên. Bệnh xương khớp không chữa khỏi hoàn toàn và tùy thuộc vào tình trạng ...
Khi gia đình có trẻ em, một số vấn đề về sức khỏe có thể xảy ra bất ngờ. Không phải trường hợp nào cũng cần dùng thuốc hoặc đến bệnh viện. Tuy nhiên, có một số ...
Thời gian gần đây, liên tục xảy ra các vụ trẻ ngộ độc thuốc diệt chuột ở nhiều tỉnh, thành cả nước, trong đó có vụ ngộ độc tập thể trên 30 cháu. Bên cạnh đó, ...
QTO - Vùng Cùa (gồm hai xã Cam Chính và Cam Nghĩa), huyện Cam Lộ, vốn nổi tiếng với hệ thống giếng cổ độc đáo được xây dựng cách đây hàng trăm năm. Tuy...
QTO - Chứa đựng yêu thương, bao dung và thấu cảm; cho đi những bài học về tinh thần vượt khó vươn lên, vượt qua mặc cảm cá nhân để sống một cuộc đời có ý...
(SK&ĐS) - Không phải là mỹ phẩm nhưng lại rất hiệu quả, an toàn và rẻ tiền giúp phụ nữ dưỡng nhan, bổ huyết. Ðó là các món ăn, bài thuốc theo kinh nghiệm dân gian.
(GD&TĐ) - Bộ GD&ĐT vừa ban hành hướng dẫn thanh tra thi tốt nghiệp THPT 2011, theo đó, đoàn thanh tra chấm thi sẽ trực tiếp chấm thanh tra khoảng 5% tổng số bài thi...
(GD&TĐ) - Hôm qua, tại Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội), chung kết Hội thi “Trạng nguyên nhỏ tuổi” và viết chữ đẹp toàn quốc dành cho học sinh tiểu học năm học 2010- 2011 đã...
TT - Cục Đào tạo với nước ngoài (Bộ GD-ĐT) thông báo chương trình học bổng Lee Kuan Yew (Lý Quang Diệu) về thạc sĩ quản lý nhà nước (MPM) năm 2012 của Chính phủ Singapore bắt...
TS thi khối C tại trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM. Đây là khối thi ngày càng ít TS đăng ký dự thi - Ảnh: Đ.N.T
(SK&ĐS) - Tôi nghe nói nhiều về sốc phản vệ trong dùng thuốc điều trị, nhưng không hiểu rõ về nó. Xin báo giải thích giùm?