Cần thực hiện tốt hơn công tác đảm bảo an toàn thực phẩm

QTO - Xác định an toàn thực phẩm (ATTP) đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của con người nên thời gian qua, tỉnh đã đặc biệt quan tâm đến công tác đảm bảo ATTP trên địa bàn. Qua đó, nhận thức của toàn xã hội về vai trò, tầm quan trọng của thực phẩm sạch đối với sức khỏe cộng đồng từng bước được nâng lên. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đảm bảo ATTP vẫn còn nhiều khó khăn.

Nhiều mô hình trồng ổi sạch được triển khai nhân rộng tại huyện Cam Lộ - Ảnh: L.N

Để thực hiện tốt công tác đảm bảo ATTP, công tác tuyên truyền và cảnh báo nguy cơ ngộ độc thực phẩm đến người dân và các cấp chính quyền được đẩy mạnh. Công tác thanh tra, kiểm tra luôn được các cấp, ngành chú trọng, theo thống kê của ngành chức năng, từ năm 2016 - 2020, tỉnh đã tổ chức được 5.022 cuộc thanh tra, kiểm tra liên ngành, chuyên ngành với tổng số 40.307 lượt cơ sở. Triển khai hoạt động giám sát mối nguy về ATTP với tổng số 19.056 mẫu, qua đó, kịp thời cảnh báo và phòng ngừa ngộ độc thực phẩm, các bệnh lây truyền qua thực phẩm. Công tác phối hợp liên ngành được duy trì thường xuyên giữa các sở, ban, ngành và các tổ chức chính trị - xã hội, giữa các cơ quan quản lý nhà nước từ tỉnh đến cơ sở trong các hoạt động đảm bảo ATTP như: Tuyên truyền phổ biến kiến thức pháp luật về ATTP; giám sát phòng chống ngộ độc thực phẩm…

Thông qua công tác lãnh đạo, chỉ đạo các hoạt động về đảm bảo ATTP đã tác động tích cực đến nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền cơ sở; ý thức chấp hành các quy định của pháp luật trong sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống đã được quan tâm và thực hiện nghiêm túc hơn. Các cơ sở thực phẩm có xu hướng tiến tới sản xuất, kinh doanh thực phẩm sạch, an toàn. Đặc biệt là nhận thức của người dân về vai trò, tầm quan trọng của công tác đảm bảo ATTP được nâng lên rõ rệt. Cùng với đó, các mô hình sản xuất an toàn theo hướng nông nghiệp hữu cơ được phát triển, mô hình sản xuất rau, củ, quả an toàn được triển khai và nhân rộng. Mô hình giết mổ gia súc, gia cầm tập trung tại một số địa phương được triển khai thực hiện hiệu quả. Công tác đảm bảo ATTP tại các siêu thị, trung tâm thương mại đảm bảo đúng theo quy định của pháp luật. Các địa phương có thế mạnh về dịch vụ, du lịch, công tác đảm bảo ATTP được các cấp chính quyền quan tâm, chú trọng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đảm bảo ATTP trên địa bàn tỉnh thời gian qua vẫn còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu là do hàng hóa thực phẩm của tỉnh chưa phát triển, sức cạnh tranh chưa cao, chưa hình thành được nhiều vùng chuyên canh tập trung theo hướng chuỗi sản xuất thực phẩm nên gây khó khăn trong công tác quản lý ATTP. Cùng với quá trình phát triển kinh tế, môi trường ngày càng bị ô nhiễm, gây tác động tiêu cực đến sản xuất, chế biến thực phẩm. Tình trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón không rõ nguồn gốc xuất xứ, kém chất lượng còn khá phổ biển.

Công tác phối, kết hợp giữa các sở, ban, ngành và tổ chức chính trị - xã hội chưa đi vào chiều sâu và chưa được duy trì thường xuyên. Hệ thống quản lý nhà nước về ATTP vẫn còn nhiều bất cập, cán bộ chuyên trách về ATTP vừa thiếu lại vừa yếu, nhất là cán bộ cấp xã phần lớn là cán bộ kiêm nhiệm nên thiếu năng lực quản lý, trình độ chuyên môn nghiệp vụ... Tại tuyến huyện, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát còn hạn chế, việc tham mưu xử lý vi phạm còn chưa nghiêm túc. Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về ATTP tuy đã có nhiều cố gắng và đạt một số kết quả nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, đối với các huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa vẫn chưa được quan tâm đúng mức.

Việc sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm trên địa bàn tỉnh phần lớn ở quy mô nhỏ lẻ, manh mún, hầu hết quy mô hộ gia đình, cơ sở vật chất phục vụ cho sản xuất và kinh doanh thực phẩm còn hạn chế, chưa đáp ứng được các điều kiện đảm bảo ATTP. Tình trạng bán hàng rong, kinh doanh thức ăn đường phố trên địa bàn còn phổ biến, việc quản lý đối tượng này gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, việc tổ chức ăn uống, hiếu hỉ, các bữa cổ đông người tổ chức tại cộng đồng vẫn còn diễn ra khá phổ biến, có nhiều yếu tố nguy cơ cao không đảm bảo ATTP và đã xảy ra một số vụ ngộ độc thực phẩm với nhiều người mắc. Tình hình ngộ độc thực phẩm vẫn còn diễn biến khá phức tạp. Theo thống kê của ngành chức năng, trong giai đoạn 2016 - 2020 có 15 vụ ngộ độc thực phẩm với 324 người mắc, tỉ lệ mắc ngộ độc thực phẩm cấp tính được ghi nhận là 8,2 người/100.000 dân, chưa đạt kế hoạch đề ra (7 người/100.000 dân).

Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 kiểm soát ATTP trong toàn bộ chuỗi cung cấp thực phẩm được thiết lập và phát huy hiệu quả; chủ động trong công tác quản lý chất lượng ATTP, bảo vệ sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng, nhiều giải pháp đã được tỉnh đưa ra và quyết tâm thực hiện trong thời gian tới. Trong đó, công tác thông tin, giáo dục truyền thông về ATTP được đẩy mạnh thực hiện. Công tác thanh tra, kiểm tra, hậu kiểm và xử lý vi phạm pháp luật về ATTP được tăng cường, trong đó chú trọng hình thức thanh tra, kiểm tra đột xuất; thực hiện truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý thực phẩm không đảm bảo an toàn. Duy trì thực hiện việc giám sát, kiểm tra tồn dư hóa chất độc hại trong nông sản, thủy sản; kiểm soát chặt chẽ các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm. Ngăn chặn có hiệu quả việc kinh doanh thực phẩm giả, kém chất lượng, quá hạn sử dụng, vi phạm quy định về ghi nhãn hàng hóa, không rõ nguồn gốc và gian lận thương mại…

Bên cạnh đó, tỉnh cũng chú trọng nâng cao năng lực phòng, chống ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm. Quy hoạch xây dựng và phát triển vùng sản xuất rau, củ, quả đảm bảo ATTP; quy hoạch và quản lý vùng chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm; vùng nuôi trồng thủy sản đảm bảo ATTP…Về nguồn lực, tỉnh sẽ tăng cường năng lực hệ thống quản lý nhà nước và thực thi pháp luật về ATTP, đồng thời tăng cường đầu tư nguồn lực tài chính cho các hoạt động đảm bảo ATTP.

Lệ Như