Cần quản lý chặt chẽ nguồn nước trong sản xuất công nghiệp

(QT) - Quảng Trị là tỉnh có nền nhiệt độ cao, tổng lượng mưa hàng năm đạt thấp, đặc biệt là do tác động của biến đổi khí hậu nên những năm trở lại đây lượng mưa bình quân cả năm đạt thấp. Thực trạng này đã giảm khả năng tích trữ nguồn nước ở các công trình thủy điện, hồ chứa thủy lợi và các sông ngòi…Mặt khác sự gia tăng dân số, sự tác động của con người đến môi trường đã gây ra nguy cơ thiếu nguồn nước trong sản xuất và sinh hoạt. Do vậy, để quản lý chặt chẽ việc sử dụng nguồn tài nguyên nước một cách hợp lý, đặc biệt là nguồn nước sử dụng trong sản xuất công nghiệp, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về tài nguyên nước; lập Quy hoạch tổng thể tài nguyên nước tỉnh Quảng Trị; Quy hoạch quản lý, khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước; xây dựng Quy định quản lý hoạt động tài nguyên nước trên địa bàn...Tuy nhiên, trước nguy cơ thiếu nguồn nước trong sản xuất và sinh hoạt đòi hỏi cần phải tăng cường công tác quản lý việc sử dụng nguồn nước một cách tiết kiệm và hiệu quả, đặc biệt là nguồn nước phục vụ sản xuất công nghiệp.

Một số cơ sở sản xuất công nghiệp vẫn chưa xây dựng hoàn thiện hệ thống xử lý nguồn nước thải

Thực tế cho thấy sản xuất công nghiệp ở tỉnh Quảng Trị có quy mô nhỏ và phân tán, chủ yếu hoạt động trong các lĩnh vực vật liệu xây dựng, chế biến gỗ, dăm gỗ, đông lạnh, khoáng sản, bao bì, giấy, chế biến nông sản…Hiện ở tỉnh có 2 khu kinh tế, 2 khu công nghiệp và 15 cụm công nghiệp với khoảng 250 cơ sở sản xuất công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp. Hoạt động sản xuất công nghiệp đã đóng góp tích cực cho ngân sách của tỉnh, giải quyết việc làm cho hàng chục ngàn lao động địa phương. Tuy nhiên công nghiệp là hoạt động sử dụng sản lượng nước lớn. Hầu hết các ngành công nghiệp đều phải dùng đến một lượng nước nhất định, tùy theo sản phẩm của ngành, ngành dùng nhiều nhất phải kể đến sản xuất giấy, chế biến nông sản (tinh bột sắn, cà phê), sản xuất bia, thực phẩm, chế biến cao su… Hiện nay, đa số các khu, cụm công nghiệp đều có hệ thống cấp nước tập trung do Công ty Cổ phần Nước sạch cung cấp, các cơ sở sản xuất đều dùng nước từ hệ thống nước tập trung, chỉ có một số cơ sở sử dụng nước ngầm để cung cấp cho hoạt động sản xuất và sinh hoạt. Đối với các cơ sở khác nằm ngoài các khu, cụm công nghiệp thì sử dụng nguồn nước mặt và nước ngầm để phục vụ sản xuất và sinh hoạt. Đa số các cơ sở sản xuất đã lập thủ tục đề nghị cấp giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước theo quy định. Tuy nhiên, nhu cầu nước cho sản xuất công nghiệp là rất lớn, nguồn nước cung cấp hiện nay chưa đáp ứng được, đặc biệt là khi Khu kinh tế Đông Nam đi vào hoạt động nên nhu cầu sử dụng nguồn nước ngày càng nhiều hơn. Việc các cơ sở công nghiệp sử dụng lượng nước lớn để sản xuất chế biến đã làm phát sinh một lượng lớn nước thải vào môi trường, trong khi hầu hết các khu, cụm công nghiệp chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung; các cơ sở chế biến khác không có hoặc có hệ thống xử lý nước thải nhưng hoạt động không hiệu quả nên việc xả nước thải ảnh hưởng lớn đến môi trường, cuộc sống của nhân dân trong khu vực. Việc một số doanh nghiệp sử dụng nước dưới đất để sản xuất, chế biến có nguy cơ gây sụt lún đất trong các khu, cụm công nghiệp. Việc tích nước để sản xuất điện của các công ty thủy điện cũng gây áp lực lớn lên tài nguyên và đa dạng sinh học, đặc biệt là đa dạng sinh học ở các thủy vực… Vậy nhưng, hiện nay đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về tài nguyên nước từ cấp tỉnh đến cấp huyện, xã còn thiếu về số lượng, hạn chế về chuyên môn và năng lực quản lý. Nhận thức về pháp luật tài nguyên nước chưa đầy đủ; chính quyền địa phương chưa quan tâm đến vấn đề quản lý tài nguyên nước trên địa bàn nên tình trạng các tổ chức, cá nhân hoạt động tài nguyên nước nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép vẫn còn xảy ra phổ biến. Năm 2015, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với các ngành chức năng, địa phương trong tỉnh tiến hành thanh tra, kiểm tra hơn 40 cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn. Qua thanh tra, kiểm tra nhận thấy có một số doanh nghiệp thực hiện tương đối tốt việc chấp hành pháp luật tài nguyên và môi trường, đặc biệt là sử dụng tài nguyên nước, công tác xử lý nước thải. Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều doanh nghiệp chưa nhận thức đúng đắn, chưa tuân thủ các quy định của pháp luật trong hoạt động sản xuất, tình trạng ô nhiễm môi trường và vi phạm còn xảy ra phổ biến. Qua đó đã kịp thời ngăn chặn, chấn chỉnh và xử lý vi phạm hành chính, đồng thời có biện pháp buộc khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra theo quy định của pháp luật. Những kết quả trên đã góp phần quan trọng trong việc đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Để quản lý chặt chẽ hơn việc sử dụng nguồn nước trong sản xuất công nghiệp, trong thời gian tới tỉnh Quảng Trị cần huy động các nguồn vốn để đầu tư các công trình cấp nước với công suất lớn nhằm đáp ứng nhu cầu cấp nước tập trung cho các cơ sở sản xuất công nghiệp. Tăng cường kiểm tra để quản lý chặt chẽ việc các doanh nghiệp sử dụng nước dưới đất trong các khu, cụm công nghiệp trong khi đã có hệ thống cấp nước tập trung, chấm dứt hoạt động khai thác, sử dụng nước dưới đất theo quy định tại Quyết định số 10/2015/QĐ-UBND tỉnh ngày 27/5/2015 ban hành quy định quản lý tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh. Đẩy nhanh việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung trong các khu, cụm công nghiệp. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước và xả nước thải vào nguồn nước của các doanh nghiệp. Đối với các cơ quan nhà nước cần tiếp tục xây dựng các công trình tích nước, hệ thống thủy lợi. Sở Tài nguyên và Môi trường phải thường xuyên quan trắc tài nguyên nước, theo dõi diễn biến về số lượng, chất lượng nguồn nước để khuyến nghị đến các tổ chức, cá nhân; đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng để nâng cao nhận thức về tài nguyên nước. Các tổ chức, cá nhân không ngừng nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc thực thi pháp luật về tài nguyên nước, cùng quản lý, bảo vệ và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước. Bài, ảnh: TÂN NGUYÊN