“Cái ôm đầu tiên”, lợi ích đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh và mẹ

(QT) - Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, việc chăm sóc sơ sinh thiết yếu bắt đầu bằng “Cái ôm đầu tiên”. Đây là một phương pháp đơn giản, dễ thực hiện nhưng mang lại nhiều lợi ích to lớn cho mẹ và bé ngay sau sinh, góp phần làm giảm tỉ lệ tử vong chu sinh và tai biến sản khoa, đồng thời giúp gắn kết tình mẫu tử. Ở Việt Nam, Chiến dịch “Cái ôm đầu tiên” bắt đầu được Tổ chức Y tế Thế giới phối hợp với Bộ Y tế phát động vào tháng 7/ 2015 tại các bệnh viện: Từ Dũ thành phố Hồ Chí Minh; Phụ sản Nhi Đà Nẵng và Phụ sản Trung ương thông qua việc cho tiếp xúc da kề da giữa trẻ sơ sinh và mẹ. Chiến dịch này nhằm đưa các bước đơn giản có thể cứu sống hàng ngàn trẻ sơ sinh và ngăn ngừa hàng trăm ngàn ca biến chứng mỗi năm mà nguyên nhân do các thực hành có hại hoặc lỗi thời trong chăm sóc trẻ sơ sinh ở Việt Nam, một trong số đó là việc tách mẹ và con ngay sau khi trẻ mới chào đời.

Cái ôm đầu tiên của người mẹ góp phần giảm tai biến sản khoa

Hiểu rõ những lợi ích to lớn của phương pháp này đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh và sản phụ, cuối năm 2015, Bệnh viện Đa khoa khu vực Triệu Hải (BVĐKKV) đã cử cán bộ vào học tập kỹ thuật thực hiện “Cái ôm đầu tiên” tại bệnh viện Từ Dũ. Từ những kiến thức chuyên môn được chuyển giao, cán bộ tại Khoa Phụ sản BVĐKKV Triệu Hải sau đó đã áp dụng triển khai tại BVĐKKV Triệu Hải vào cuối năm 2015. Phương pháp này được áp dụng cho tất cả những trường hợp sản phụ đến sinh tại BVĐKKV Triệu Hải, chỉ trừ những trường hợp trẻ bị ngạt sau sinh. Theo đánh giá ban đầu, phương pháp này thực sự mang lại nhiều lợi ích to lớn cho trẻ và bà mẹ. Cụ thể, thông qua “Cái ôm đầu tiên” của mẹ, trẻ sẽ được ủ ấm ngay sau khi chào đời nhờ được tiếp xúc da kề da với mẹ, điều này góp phần làm giảm tỉ lệ trẻ sơ sinh bị hạ thân nhiệt; thân nhiệt trẻ sẽ được ổn định và dần thích nghi với sự thay đổi của môi trường bên ngoài. Việc thực hiện “Cái ôm đầu tiên” giúp làm dịch trong hầu họng trẻ được thoát ra tự nhiên mà không cần hút nhằm hạn chế xâm nhập; trẻ được chuyển máu từ bánh nhau sang, đồng thời được bú mẹ sớm nhằm tận hưởng lượng sữa non quý hiếm đầu đời, việc làm này cũng góp phần khuyến khích sản phụ thực hành nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Thông qua phương pháp này, sản phụ cũng go hồi tử cung tốt hơn và đặc biệt là tình mẹ con càng thêm gắn bó. Vượt qua những e ngại về chuyên môn trong thời điểm đầu triển khai kỹ thuật sản khoa mới như không băng rốn trẻ, kẹp cắt rốn muộn từ 1-3 phút hay khi rốn ngừng đập, không hút nhớt… sau hơn một năm áp dụng phương pháp này bước đầu đã cho kết quả tốt, chưa có trường hợp tai biến nào xảy ra. Ban đầu, khi tiếp cận với kỹ thuật này, một số bà mẹ còn bỡ ngỡ, lo lắng nhưng sau khi được các y, bác sĩ tư vấn, các bà mẹ đã tích cực hưởng ứng để tận hưởng giây phút đầu tiên của tình mẹ con khi được tiếp xúc da kề da thông qua phương pháp “Cái ôm đầu tiên” ngay sau khi đứa trẻ chào đời. Nhiều sản phụ sau khi thực hiện phương pháp này cảm thấy ấm áp và hạnh phúc. Cảm giác được ôm con vào lòng ngay trong những thời khắc đầu tiên đứa trẻ chào đời khiến họ thấy tự tin, yên tâm và cảm nhận được sự thiêng liêng của tình mẫu tử. Có thể nói, phương pháp “Cái ôm đầu tiên” đã làm thay đổi tư duy cũng như những hoạt động chuyên môn ở Khoa Phụ sản BVĐKKV Triệu Hải. Phương pháp này được các chuyên gia nhận định là an toàn cho cả mẹ và bé. Việc thực hiện quy trình tiếp xúc da kề da giữa mẹ và bé thông qua “Cái ôm đầu tiên” trong vòng 1 giờ đầu sau sinh sẽ giúp trẻ phát triển tốt cả tâm lý và thể chất về sau. Đây đồng thời cũng là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện tình trạng tử vong mẹ và trẻ sơ sinh. “Cái ôm đầu tiên” do đó cần được thực hiện một cách rộng rãi và phổ biến tại Khoa Phụ sản của các bệnh viện để tạo sự gắn kết tình mẫu tử và chăm lo tốt nhất cho trẻ ngay từ khi trẻ mới ra đời. Bài, ảnh: BS CKI. TRƯƠNG THANH MẪN