Bóng chiều qua biển vắng

(QT) - Trong kí ức tuổi thơ yên đằm của tôi luôn hiện diện hình bóng của lão, cùng chiếc thuyền câu được gắn “động cơ” là đôi tay đen bóng như đồng hun của lão. Chiếc thuyền câu gắn bó với lão gần nửa đời người. Chiều nay, lão nhắn tôi về uống với lão chén rượu để chia tay chiếc thuyền câu của lão. Đến khi ngồi cùng lão trên bãi biển chiều vắng, chỉ có ầm ào từng đợt sóng vỗ vào bờ, lão mới chỉ cho tôi thấy “dấu vết” chiếc thuyền câu của lão. Chiếc thuyền câu bây giờ chỉ còn lại mấy thanh đà gỗ tạp, nan tre bị mục ruỗng dần trong hành trình hóa thành cát bụi.

Lão nói với tôi rằng, đời lão gắn với biển, với cát, với bao nhiêu linh hồn ngư dân váng vất tựa bọt sóng trong những ngôi mộ vô chủ nằm quạnh hiu bên bờ biển vắng. Những ngôi mộ nằm rải rác trên đồi cát, bên gốc phi lao vi vút gió chiều hoang liêu. Rồi một ngày nào đó, lão cũng sẽ vùi thân xác trong cát như những linh hồn ấy sau tháng năm vẫy vùng cùng biển khơi. Cát trắng bao dung sẽ ôm lấy lão. Lúc ấy, linh hồn lão sẽ hóa thành hạt cát rào rát dưới chân hàng phi lao. Hóa thành hạt cát đuổi nhau qua bao nóc nhà ngư phủ nâu ải bởi nắng muối, sương sa… mà phiêu du cùng cơn gió nồm nam về phương trời xưa cũ. Hóa thành hạt cát vương trên hoa xương rồng nhụy xanh, cánh trắng tinh khôi nở ra từ thân cây gai góc, xù xì, khắc khổ. Hóa thành hạt cát đẫm ướt hơi muối mặn của từng đợt sóng lang thang… Hóa thành hạt cát kể về giọt nước mắt lặng thầm nhỏ xuống của bao người vợ, người mẹ trở thành “vọng phu” mòn mỏi đợi chờ bóng hình chồng con cùng chiếc thuyền câu trở về sau bão tố, phong ba từ biển cả.

Tôi không đủ sức thẩm thấu hết dòng suy tư về hạt cát hóa thân đời lão, nên lang thang về phía hàng xương rồng trên mỏm cát. Còn lão nhẹ nhàng, nâng niu góp nhặt từng thanh gỗ tạp từ xác chiếc thuyền câu, chất thành đống rồi nhóm lên bếp lửa nhỏ nướng vài con mực khô mà lão mang theo, để chuẩn bị cho bữa rượu đêm của lão. Ngôi bên bụi xương rồng trơ gan đứng giữa trảng cát không một bóng cây, tôi cứ lẩn thẩn mãi với sự so sánh giữa loài xương rồng với đời lão. Loài xương rồng vốn là “bạn chí cốt” muôn đời với cát biển mặn tận đáy lòng. Loài xương rồng biết chắt chiu, gìn giữ từng giọt nước ngọt trong đường gân, gai nhọn để tồn tại giữa thế gian, giữa nắng lửa, mưa sa vẫn cố gắng gắn chút màu xanh lên cát khô cằn. Chỉ một khúc xương rồng vô tình bị ai đó ngắt bỏ, rơi xuống là có thể hiên ngang mọc lên trên cát. Và bên bụi xương rồng nở rộ hoa giữa trảng cát trắng nhóa bóng mây, tôi thấy lão đánh rơi nụ cười vô ưu vào lòng cát biển.

Đêm xuống. Lão gọi tôi đến ngồi bên lão để ngắm ánh trăng thượng tuần leo lét thắp sáng phía trời xa. Ánh trăng không đủ xua màu đêm phủ dày trên cát. Hơi biển nồng mặn ùa vào cánh mũi; hòa với ánh trăng le lói tan vào chén rượu của lão. Hơi rượu đưa tôi lang thang trong hồi ức về bữa rượu dưới ánh trăng, giữa biển khơi cùng lão năm xưa. Hôm ấy, lão mang theo bi đông rượu cùng tôi lên chiếc thuyền câu rồi ra biển. Sau nhịp chèo là giọng lão tựa sấm chiều rền rả rằng, hôm nay lão không câu mực mưu sinh, mà chỉ đưa tôi ra biển để “thết đãi” tôi những món ăn mà đại dương hào phóng ban tặng cho riêng ngư dân miệt biển. Khi màn đêm buông chùng lên mặt biển, lão bắt đầu lên đèn câu mực. Cứ chốc chốc lão lại kéo lên từ lòng biển từng con mực ống tươi chong, làn da óng ánh, nhấp nháy đốm lân tinh, rồi giục tôi nhanh chóng bỏ lên tán đèn măng xông. Con mực đang tươi dưới sức nóng của tán đèn măng xông từ từ chín dần với màu vàng ươm, tỏa hương thơm ngào ngạt. Đang câu mực, lão bỗng chồm người nhặt cây vợt vớt con đẻn biển (một loài rắn biển) đang bơi lội dưới ánh đèn măng xông cho vào khoang thuyền.

Lão tiếp tục câu mực cho đến khi ánh trăng chênh chếch trên đỉnh trời, thì lão dừng câu để vào cuộc rượu. Con đẻn biển được lão khéo léo buộc sợi dây treo lên mái chèo, rồi dùng dao cắt phần đuôi để lấy tiết hòa vào bi đông rượu. Cuộc rượu đêm của lão bắt đầu. Trăng tan trong rượu, tai chạm tiếng sóng hay tiếng kinh cầu chấp chới nguyện hồn cho đứa con trai vùi thân xác dưới đáy đại dương, đang vang lên trong tâm khảm của lão. Giông tố mịt mùng giữa biển đêm, lão chỉ còn gạt nước mắt ném chiếc phao duy nhất trên thuyền cho con, còn mình cứ nương theo từng đợt sóng dữ để cố bơi vào bờ và phó mặc cho số phận rủi may. Khi tĩnh lại trên bờ, lão mới biết con trai đã trở thành linh hồn nương náu giữa đại dương. Lão thở dài. Từ trong hốc mắt, giọt nước mắt đong đầy bóng tối rơi xuống chén rượu lão cầm trên tay…

Còn đêm nay không có giọt nước mắt nào rơi xuống chén rượu trên tay lão. Có thể lão đã hóa thành cây xương rồng mọc trên trảng cát trắng nhòa đêm miền biển lồng gió. Còn tôi chỉ biết nhìn con đường ngập cát vào làng, để nghe màn đêm nương tựa vào thinh không vắng lặng và xương rồng khe khẽ cựa mầm xanh của mình vào đất. Và tôi biết, chiều chiều trên chính con đường ngập cát ấy, lão lại xuống bờ biển để ngồi cạnh xác chiếc thuyền câu, buông ánh nhìn dòi dõi ra phía biển bao la. Lão để mặc bóng bao chiều qua biển vắng…

An Phong