Bộ đội Biên phòng Quảng Trị - 60 năm giữ trọn niềm tin với Đảng, với nhân dân

* NGUYỄN ĐỨC CHÍNH, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị

(QT) - Ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơ-ne-vơ được kí kết, hòa bình lập lại, kết thúc 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp. Cách mạng nước ta chuyển sang giai đoạn mới với hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng CNXH ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất nước nhà. Để có một lực lượng vũ trang thống nhất, chuyên trách, vững mạnh về chính trị, chặt chẽ về tổ chức, nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hiểu biết sâu về pháp luật, có năng lực quản lí, bảo vệ biên giới, giới tuyến, nội địa bằng các biện pháp nghiệp vụ chuyên sâu và khả năng chiến đấu vũ trang giỏi, thực hiện Nghị quyết số 58 ngày 19/11/1958 của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa II) và Nghị định số 100 ngày 3/3/1959 của Chính phủ về việc thành lập lực lượng Công an nhân dân vũ trang, trên cơ sở thống nhất các đơn vị quân đội, công an làm nhiệm vụ bảo vệ biên giới, bờ biển, nội địa, giới tuyến thành một lực lượng chuyên trách, nòng cốt bảo vệ biên giới và các mục tiêu nội địa, lực lượng Công an nhân dân vũ trang chính thức được thành lập.

Cùng với toàn lực lượng, ngày 26/4/1959 Bộ Công an ra Nghị định thành lập Khu Công an nhân dân vũ trang Vĩnh Linh, gồm các Ban Tham mưu, Chính trị, Hậu cần, Trinh sát và các Trung đội Thông tin, Công binh, Vận tải, Trạm xá. Đây là tiền thân của lực lượng Bộ đội Biên phòng Quảng Trị ngày nay.

Những ngày đầu lực lượng mới thành lập, vừa tổ chức bảo vệ biên giới, giới tuyến, bờ biển, nội địa, vừa phải xây dựng đơn vị, xây dựng địa bàn hoạt động... song cán bộ, chiến sĩ đã đoàn kết một lòng, thương yêu giúp đỡ nhau, khắc phục khó khăn thiếu thốn, xây dựng nhà cửa, đồn, trạm, đẩy mạnh tăng gia sản xuất bảo đảm sinh hoạt để hoàn thành nhiệm vụ.

Mặt đối mặt với kẻ thù, cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân vũ trang Vĩnh Linh (CANDVT) đã tiến hành cuộc đấu tranh quyết liệt để bảo vệ Hiệp định Giơ-ne-vơ, bảo vệ quy chế khu phi quân sự, bảo vệ Vĩnh Linh lũy thép, Cồn Cỏ anh hùng, bảo vệ lá cờ Tổ quốc nơi tuyến đầu miền Bắc xã hội chủ nghĩa, chi viện cho chiến trường miền Nam, đồng thời luôn sát cánh với Quân đội Pa Thét - Lào đánh biệt kích, thám báo, thổ phỉ.... Dù ở đâu, trong bất cứ hoàn cảnh nào, cán bộ, chiến sĩ CANDVT Vĩnh Linh vẫn phát huy bản chất cách mạng, nêu cao truyền thống: Dũng cảm, mưu trí trong chiến đấu, bền bỉ, sắc bén trong đấu tranh, linh hoạt, sáng tạo trong công tác, gắn bó máu thịt với nhân dân, khắc phục khó khăn, gian khổ, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, góp phần quan trọng vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Cùng với CANDVT Vĩnh Linh, lực lượng An ninh vũ trang (ANVT) Quảng Trị đã ra đời, có nhiệm vụ bảo vệ cơ quan Tỉnh uỷ và cán bộ Tỉnh uỷ đi công tác, tổ chức nắm tình hình địch, diệt ác, trừ gian, hỗ trợ phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng; dựa vào đồng bào miền Tây để sản xuất tự túc lương thực, thực phẩm.

Đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh tặng hoa chúc mừng 59 năm Ngày truyền thống Bộ đội biên phòng và 29 năm Ngày Biên phòng toàn dân . Ảnh: Xuân Thế

Được sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng bộ, sự cưu mang đùm bọc của nhân dân, sự giúp đỡ của các lực lượng, ANVT Quảng Trị đã kề vai sát cánh, một lòng, một dạ kiên trung, bất khuất “Chỉ biết còn Đảng là còn mình”, vừa chiến đấu, vừa xây dựng và trưởng thành, xứng đáng là lực lượng tin cậy của Đảng, góp phần cùng quân dân Quảng Trị làm nên những chiến công hiển hách.

Sau năm 1975, trong đội hình chiến đấu chung của tỉnh Bình Trị Thiên, lực lượng Bộ đội Biên phòng đã nhanh chóng ổn định tổ chức, triển khai lực lượng thành lập các đồn, trạm ở những vùng vừa mới được giải phóng. Củng cố, xây dựng chính quyền địa phương, xây dựng hệ thống chính trị của Đảng, chính quyền thôn, bản trên 2 tuyến biên giới, tăng cường các công tác, biện pháp nghiệp vụ nắm tình hình, phát hiện, trừng trị nhiều đối tượng xấu có hành vi chống phá cách mạng, phòng chống xâm nhập, vượt biên trốn ra nước ngoài trái phép. Khi tình hình trên tuyến biên giới Tây Nam và phía Bắc xảy ra chiến tranh xâm lược, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ lên đường chi viện cho biên giới Tây Nam và Tây Bắc.

Ngày 30/6/1989, Quốc hội, Chính phủ nước CHXHCNVN quyết định tách tỉnh Bình Trị Thiên thành 3 tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế; tỉnh Quảng Trị được lập lại, BĐBP Quảng Trị được tách ra từ BĐBP Bình Trị Thiên. Đây là thời kì mới, BĐBP được trở về với mảnh đất Quảng Trị anh hùng, nơi đã từng sống, chiến đấu, xây dựng trưởng thành qua 2 cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc. Trong điều kiện mới tách ra, cơ sở vật chất, mọi yêu cầu đảm bảo đều thiếu thốn nhưng cán bộ, chiến sĩ đã nêu cao ý thức trách nhiệm, tinh thần tự lực, tự cường phát huy truyền thống của đơn vị, của tỉnh Quảng Trị đoàn kết một lòng, chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, ra sức xây dựng quê hương, xây dựng đơn vị. Trải qua 60 năm chiến đấu và trưởng thành, lực lượng BĐBP Quảng Trị đã mãi mãi giữ trọn niềm tin với Đảng, với nhân dân.

Đồng chí Nguyễn Đức Chính, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen cho các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc tại Hội nghị sơ kết và gặp mặt điển hình tiên tiến trong 10 năm thực hiện Ngày Biên phòng toàn dân, giai đoạn 2009 – 2019 . Ảnh: Xuân Thế

Trước tình hình mới, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới, biển - đảo đòi hỏi phải có sự đổi mới đồng bộ, toàn diện cả về chủ trương đối sách, biện pháp nghiệp vụ và bố trí lực lượng. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, quán triệt tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng về bảo vệ biên giới, lực lượng BĐBP đã tham mưu tích cực cho BanThường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh đề ra nhiều chủ trương, giải pháp, chính sách trong xây dựng và bảo vệ biên giới, biển-đảo. Trong nhiệm vụ quản lí bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, BĐBP Quảng Trị đã thực hiện đúng quan điểm, đường lối đối nội, đối ngoại của Đảng, thực hiện tốt các hiệp định, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tăng dày và tôn tạo hệ thống mốc quốc giới, xây dựng biên giới hòa bình hữu nghị với nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào anh em, mà trực tiếp là hai tỉnh Savannakhet và Salavan, tạo môi trường thông thoáng, phục vụ đắc lực cho phát triển kinh tế, giao lưu, hợp tác quốc tế của tỉnh Quảng Trị.

Trên mặt trận an ninh, trật tự, phòng thủ biên giới, biển - đảo, cán bộ, chiến sĩ BĐBP đã tích cực rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu, nghiệp vụ, pháp luật, đổi mới các biện pháp nghiệp vụ, phối hợp với các lực lượng xây dựng thế trận biên phòng trên cơ sở thế trận an ninh nhân dân và thế trận quốc phòng toàn dân. Xây dựng phong trào quần chúng tham gia quản lí, bảo vệ đường biên, cột mốc, giữ gìn an ninh trật tự thôn, bản; phong trào kết nghĩa bản- bản hai bên biên giới, phong trào thôn (bản) không có tội phạm ma túy. Nhờ vậy lực lượng BĐBP tỉnh đã đạt được nhiều chiến công trong đấu tranh chống phản động lưu vong xâm nhập và các loại tội phạm khác như: vận chuyển các chất ma túy, buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới, buôn lậu, gian lận thương mại... góp phần cùng các địa phương giữ vững an ninh chính trị trên tuyến biên giới, biển - đảo của tỉnh nhà.

Sự nghiệp bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới trong tình hình mới tuy trong điều kiện hòa bình, nhưng cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh vẫn phải thường xuyên đối mặt với cuộc đấu tranh gay go, quyết liệt và cực kì gian khổ, chống lại sự phá hoại của địch và các loại tội phạm, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho nhân dân. Trong cuộc đấu tranh đó đã có những cán bộ, chiến sĩ BĐBP anh dũng hi sinh vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Thực hiện Quyết định số 16/HĐBT ngày 22/1/1989 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) lấy ngày 3/3 hằng năm làm “Ngày Biên phòng”, BĐBP Quảng Trị đã tích cực tham mưu và cùng với cấp uỷ đảng, chính quyền, đoàn thể địa phương tuyên truyền sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, mục đích, yêu cầu, nội dung của “Ngày Biên phòng”. Với khẩu hiệu “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt”, những năm qua, lực lượng BĐBP tỉnh đã cử 18 cán bộ về tăng cường cho các xã khu vực biên giới giữ chức danh Phó bí thư thường trực Đảng ủy xã, 30 đảng viên các đồn biên phòng về tham gia sinh hoạt tại các chi bộ thôn (bản). Thông qua công tác tham mưu, củng cố cơ sở chính trị, các đồng chí cán bộ biên phòng tăng cường đã góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng, năng lực quản lí điều hành của chính quyền các địa phương khu vực biên giới, qua đó đã phát huy được sức mạnh, tác dụng của cơ chế ‘’Đảng lãnh đạo, chính quyền quản lí điều hành, nhân dân làm chủ’’ trong thực hiện các chủ trương phát triển kinh tế xã hội, củng cố an ninh quốc phòng ở địa phương.

Thực hiện cuộc vận động “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo”, BĐBP Quảng Trị đã phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh tiến hành xây dựng 120 nhà “Tình nghĩa”; “ Mái ấm cho người nghèo trên biên giới” và 5 công trình dân sinh; triển khai và thực hiện nhiều phong trào, chương trình thiết thực, hiệu quả như: Phong trào “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”; “Bò giống giúp người nghèo biên giới”, “Nâng bước em tới trường”, “Xuân Biên phòng - ấm lòng dân bản”... cho đồng bào các dân tộc khu vực biên giới, qua đó đã củng cố lòng tin của nhân dân với Đảng, củng cố khối đoàn kết dân tộc, huy động nhân dân tham gia bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới, biển - đảo. Hình ảnh “Người thầy giáo quân hàm xanh”, “Thầy thuốc quân hàm xanh”, “Chiến sĩ tuyên truyền văn hóa quân hàm xanh”.... đã thực sự chiếm được cảm tình và sự tin yêu quý mến của đồng bào các dân tộc, xứng đáng là “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kì đổi mới.

Chặng đường 60 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, với những chiến công đã giành được, BĐBP tỉnh có 8 tập thể và 14 cá nhân được phong tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” (trong đó Đồn Biên phòng 605-Cù Bai được tuyên dương 2 lần; Đồn Biên phòng 617-Tam Thanh được phong tặng trong thời kì đổi mới). Riêng lực lượng BĐBP tỉnh được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” năm 1979 trong đội hình chung của Công an nhân dân vũ trang Bình Trị Thiên. Ngày 15/12/2008, Chủ tịch nước đã kí Quyết định số 1814/QĐ-CTN tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba cho cán bộ, chiến sĩ BĐBP Quảng Trị. Hàng trăm lượt đơn vị, hàng nghìn lượt cá nhân được tặng thưởng huân, huy chương, kỉ niệm chương, bằng khen, giấy khen, danh hiệu cao quý do Nhà nước, Chính phủ và các cấp, các ngành trao tặng.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ biên giới trong tình hình hiện nay và những năm tiếp theo có nhiều thuận lợi, song cũng còn nhiều khó khăn thách thức lớn, đang đặt ra những yêu cầu mới. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới, trong thời gian tới BĐBP cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân, các cấp, các ngành, các lực lượng vũ trang chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chiến lược phát triển kinh tế- xã hội, củng cố quốc phòng- an ninh ở miền núi, biên giới, hải đảo; đề cao cảnh giác trước những âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, an ninh biên giới, biển-đảo. Tích cực chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung chỉ đạo xây dựng cơ sở chính trị, tham gia phát triển kinh tế, xã hội, góp phần tích cực giải quyết các nhu cầu thiết yếu của đời sống nhân dân biên giới, biển, đảo. Xây dựng thế trận lòng dân rộng khắp và có chiều sâu, phối hợp hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng tạo nền tảng vững chắc để đẩy mạnh phong trào quần chúng bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia. Chủ động tiến công, đấu tranh có hiệu quả trước mọi âm mưu, thủ đoạn xảo quyệt của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và tích cực phòng ngừa, không để bị động, bất ngờ. Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh chống các loại tội phạm. Trong xử lí các vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia phải linh hoạt, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của nước bạn Lào. Chú ý sử dụng biện pháp chính trị, vận động quần chúng, huy động lực lượng của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và phát huy vai trò tham mưu, nòng cốt của lực lượng Bộ đội Biên phòng.

Cấp ủy, chỉ huy các đơn vị cần tăng cường công tác giáo dục ý thức cảnh giác cho cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng, chủ động diễn tập và tham gia diễn tập các phương án tác chiến, chủ động đối phó với các tình huống, kể cả thiên tai và biến cố xảy ra. Tăng cường giáo dục quốc phòng, an ninh, có kế hoạch phối hợp chặt chẽ với các lực lượng xây dựng khu vực phòng thủ biên giới, biển, đảo vững chắc; chủ động nắm tình hình và hoạt động của các loại đối tượng. Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại biên phòng, giữ vững tình đoàn kết, hữu nghị với các tỉnh bạn Lào cùng chung biên giới để phối hợp xử lí các vụ việc liên quan hai bên biên giới. Kịp thời giải quyết những bất trắc có thể xảy ra ở cơ sở, không để trở thành điểm nóng. Kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội miền núi, vùng biển với nhiệm vụ bảo vệ, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên 2 tuyến biên phòng. Phối hợp với các cơ quan hữu quan tiếp tục quán triệt và tổ chức thực hiện Nghị định 34/2014/NĐ-CP của Chính phủ về Quy chế khu vực biên giới đất liền nước Cộng hòa XHCN Việt Nam nhằm tăng cường công tác quản lí nhà nước về biên giới quốc gia. Duy trì thực hiện có hiệu quả, thiết thực Chỉ thị 01 của Thủ tướng Chính phủ về phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”; phong trào “Kết nghĩa bản-bản” hai bên biên giới. Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm, bổ sung, điều chỉnh kịp thời các chương trình hành động, những chủ trương, biện pháp khắc phục kịp thời các tồn tại, khuyết điểm, yếu kém. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị định số 77/2010/ NĐ-CP ngày 12/7/2010 của Chính phủ về phối hợp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội giữa cơ quan Quân sự, Biên phòng, Công an, gắn với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của tỉnh. Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng của bạn Lào để trao đổi tình hình và kinh nghiệm trong công tác quản lí và bảo vệ biên giới.

Phát huy truyền thống 60 năm vẻ vang, lực lượng BĐBP tỉnh đã giữ trọn lời thề son sắt, tận trung với Đảng, tận hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Cán bộ và nhân dân tỉnh nhà luôn đặt trọn niềm tin yêu vào lực lượng BĐBP tỉnh, dù trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia, đóng góp công sức xây dựng tỉnh Quảng Trị anh hùng ngày càng phát triển vững mạnh, giàu đẹp.