Argentina phiêu lưu cùng "canh bạc" Maradona

(VnExpress) - Sở hữu dàn cầu thủ tài năng hàng đầu thế giới, nhưng giấc mộng lần thứ ba vô địch World Cup của bóng đá Argentina tại Nam Phi vẫn bị đặt dấu hỏi lớn. Tất cả chỉ vì Diego Maradona.

Bóng đá và đá bóng, thoạt nghe có vẻ giống nhau, trên thực tế lại rất khác biệt. Maradona có lẽ chính là minh họa sống động nhất cho điều này.

Maradona vĩ đại thời còn thi đấu, nhưng chưa cho thấy tài năng đáng nể phục khi làm HLV. Ảnh: AFP .

Trên cương vị cầu thủ, ông cùng với Pele là hai cầu thủ vĩ đại trong lịch sử, là “Cậu bé vàng” của bóng đá Argentina và được xem như thánh sống với số đông người hâm mộ. Mỗi bước chạy, mỗi cú chạm bóng của Maradona thời còn đá bóng luôn đậm dấu ấn của một thiên tài và làm bùng cháy lên những cảm xúc, đam mê mãnh liệt. Nhưng với tư cách một nhà cầm quân, một nhân vật làm bóng đá, Maradona chỉ là một con người bình thường trước khi dẫn dắt đội tuyển quốc gia, với hơn 20 trận trong hai giai đoạn ngắn ngủi dẫn dắt các CLB vô danh Mandiyu rồi Racing Club và chỉ thắng được 3 trận vào các năm 1994, 1995.

Đó là lý do khiến cả thế giới bóng đá bất ngờ vào ngày 29/10/2008, khi LĐBĐ Argentina (AFA) công bố quyết định bổ nhiệm Maradona làm HLV trưởng ĐTQG thay Alfio Basile. Trước đó, dù có tin “Cậu bé vàng” nằm trong danh sách ứng viên, khả năng ông được chọn bị đánh giá không cao khi bên cạnh còn có Diego Simeone, Carlos Bianchi, Miguel Russo, Sergio Batista - những tên tuổi lừng danh, có nhiều kinh nghiệm và ít nhiều đều đã chứng tỏ được năng lực cầm quân ở các đội bóng mà họ dẫn dắt trước đó.

Có hai luồng ý kiến về việc Maradona được lựa chọn dẫn dắt gã khổng lồ Nam Mỹ. Nửa ủng hộ dựa trên quan điểm, một khi đã chứng tỏ được phẩm chất của một nhà vô địch thế giới trên cương vị cầu thủ, Maradona là canh bạc đáng để mạo hiểm và ông hoàn toàn có thể giúp các hậu bối làm được điều tương tự. Nửa còn lại phản đối vì cho rằng một tín đồ của chủ nghĩa phô trương, một HLV tay mơ, đồng bóng, sống bản năng như Maradona sẽ không thể tồn tại trong môi trường bóng đá hiện đại vốn khắc nghiệt, đòi hỏi sự chính xác và cách làm việc duy lý trí. Họ xem việc bổ nhiệm Maradona thay Basile là một canh bạc chứa đựng quá nhiều rủi ro của AFA.

Tranh cãi là vô tận, nhưng đến giờ, lập luận của phía phản đối Maradona làm HLV dường như đang thắng thế. Suốt 19 tháng ngồi trên chiếc ghế nóng, trừ kết quả khả quan ở các trận giao hữu (thắng 10, chỉ thua Tây Ban Nha và tuyển xứ Catalan trong 12 trận), “Cậu bé vàng” chưa để lại bất kỳ dấu ấn tích cực nào cho tuyển Argentina. Ngược lại, ấn tượng tiêu cực thì rất nhiều. Chính Maradona đã đẩy tuyển Argentina, vốn luôn dễ dàng vượt qua giai đoạn đấu loại trước kia, tới nguy cơ phải làm khán giả ở World Cup 2010 vì những trận thua đậm 1-6 trên sân Bolivia , 1-3 trên sân nhà trước Brazil …, trước khi khó nhọc đoạt vé đi Nam Phi ở hai lượt đấu cuối.

Dưới quyền Maradona, Argentina với những siêu sao hàng đầu thế giớ như Messi, Mascherano... trở thành một tập thể rời rạc, thiêu sinh khí và suýt chết chìm ở vòng loại khu vực Nam Mỹ.

Cách làm việc bị đánh giá là tùy tiện của Maradona thể hiện rõ qua việc ông triệu tập tới 107 cầu thủ khác nhau trong một năm rưỡi vừa qua. Trong đó có nhiều quyết định khó hiểu như việc gọi các cầu thủ đã hết thời như Palermo, Schiavi, Aimar, Ortega, tin dùng một cầu thủ gần 40 tuổi khác là Veron, quay lưng với Riquelque hay mới đây gạt Zanetti - Cambiasso, bộ đôi trụ cột vừa giúp Inter đoạt cú ăn ba danh hiệu lớn, khỏi danh sách tới Nam Phi. Cũng chính Maradona đã thay đổi liên tục các phương án nhân sự, chiến thuật, biến tuyển Argentina thành một tập thể mất hẳn tính kết dính, thiếu sự ổn định và hiệu quả.

Lối sống bản năng và kinh nghiệm cầm quân rất hạn chế của Maradona cũng hiện rõ qua vô số hình ảnh ông đờ đẫn với gương mặt tái nhợt bên ngoài đường biên, những lần bất lực đứng cắn móng tay khi đội nhà gặp bất lợi về thế trận, tỷ số, hay màn phi người trượt dài trên mặt cỏ sũng nước vì phấn khích khi Palermo ghi bàn hạ Peru, giúp Argentina sống lại hy vọng đi Nam Phi. Ấn tượng xấu về huyền thoại này còn đến từ lần ông thóa mạ các phóng viên Argentina bằng những lời lẽ tục tĩu sau khi thoát hiểm ở vòng loại, lần ông lái xe vô tình cán lên chân một phóng viên rồi quay lại chửi bới anh này mới đây…

Tuy nhiên khi World Cup cận kề, Maradona cũng cho thấy những tín hiệu lạc quan, để những ai ủng hộ ông làm HLV không hối tiếc với quyết định của họ. Sau nhiều lần xáo trộn, ông đã tìm ra một bộ khung ổn định theo sơ đồ 4-1-3-2 cho tuyển Argentina. Đây được xem là lựa chọn tốt nhất và có thể phát huy tối đa tiềm năng từ đội ngũ tấn công hùng hậu mà bóng đá Argentina đang sở hữu. Theo đó, thủ quân Mascherano sẽ đá ngay phía trước bộ tứ hậu vệ, làm nhiệm vụ thu hồi bóng, đánh chặn từ xa, để 4 đồng đội ở phía trên tập trung hỗ trợ Cầu thủ hay nhất thế giới hiện nay Lionel Messi uy hiếp hàng thủ và tìm đường công phá cầu môn đối phương.

Maradona còn chứng tỏ ông không phải là kẻ bảo thủ khi cho gọi và đặt niềm tin tuyệt đối ở Walter Samuel, trung vệ hay bậc nhất thế giới hiện nay, và trao cơ hội cho Gonzalo Higuain, tiền đạo đang bùng nổ ở Real Madrid. Samuel, từ chỗ chẳng được đoái hoài ở giai đoạn đầu triều đại Maradona, đã đem lại chất thép và sự chắc chắn cần thiết cho hàng thủ. Trong khi đó, Higuain cho thấy anh là mẫu trung phong to cao, chơi toàn diện trong vòng cấm mà Argentina còn thiếu để đá cạnh Messi, một cầu thủ nhỏ con, đá rộng và lắt léo. Ở trận giao hữu với chủ nhà Đức hồi đầu tháng 3 - trận hay nhất dưới triều đại Maradona, chính Samuel và Higuain đã chơi tuyệt hay, khi một người vô hiệu hóa các tiền đạo đối phương, người còn lại ghi bàn duy nhất giúp Argentina thắng 1-0.

Những tín hiệu tích cực gần đây khiến các CĐV tin rằng Maradona sẽ làm sống lại những khoảnh khắc thiên tài để đưa Argentina lên ngôi số một ở Nam Phi. Ảnh: AFP .

Lịch sử bóng đá mới chỉ ghi nhận Franz Beckenbauer là người duy nhất từng hai lần vô địch World Cup trên cả cương vị cầu thủ (1974) lẫn HLV trưởng (1990) với tuyển Đức. Và Maradona không giấu khát vọng làm điều tương tự. “Tôi nói với các học trò rằng hy sinh 30 ngày cho cơ hội đoạt Cup vàng chẳng thấm vào đâu so với cả đời người. Chiến công đó, nếu thành hiện thực, chẳng khác nào chạm tới trời xanh. Tôi đã dự 4 kỳ World Cup, đá hai trận chung kết, một lần lên ngôi và hiểu rõ vô địch sân chơi này có ý nghĩa như thế nào. Tôi cũng biết cách dẫn dắt đội bóng, huấn luyện các cầu thủ và có quyền mơ về chức vô địch World Cup trên cương vị HLV”, ông phát biểu trên tạp chí FIFA .

Với khát khao chiến thắng cháy bỏng, cùng kinh nghiệm từ thời còn thi đấu cũng như cái uy bao trùm lên các cầu thủ, Maradona có thể sẽ hữu dụng cho tuyển Argentina. Hơn nữa, như một bộ phận giới chuyên môn đánh giá, sự thất thường và chất điên ít nhiều nơi “Cậu bé vàng” từng suýt giết chết hy vọng của Argentina trong cuộc trường chinh ở vòng loại thì nay có thể biến thành một thứ vũ khí khó lường giúp đội tiến xa, nhất là khi ông có trong tay quá nhiều lựa chọn nhân sự đồng đều về mặt chất lượng. Đây có lẽ cũng là điều mà các CĐV Argentina cũng như những người ủng hộ Maradona đang hy vọng.

Minh Kha