QTO - Sáng 19/9, tại Di tích lịch sử quốc gia Bến phà II Long Đại (xã Trường Ninh, tỉnh Quảng Trị), UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức lễ khánh thành công trình tôn tạo Khu tưởng niệm nơi hy sinh của 16 thanh niên xung phong (TNXP) tháng 9/1972.

Dự lễ có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương; Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Ngọc Quang và lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các tỉnh Hưng Yên, Hà Tĩnh. Cùng dự có các Phó Bí thư Tỉnh ủy: Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Đăng Quang; Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phong; Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Chiến Thắng; các Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; lãnh đạo các sở, ngành, địa phương cùng thân nhân 16 TNXP hy sinh tại Bến phà II Long Đại và đông đảo nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Quang cảnh buổi lễ - Ảnh: QV

Đại biểu tham dự buổi lễ - Ảnh: QV

Đại biểu tham dự buổi lễ - Ảnh: QV

Đại biểu tham dự buổi lễ - Ảnh:QV

Trong những năm chiến tranh, Bến phà Long Đại là trọng điểm bị máy bay Mỹ đánh phá ác liệt nhằm chia cắt hậu phương lớn miền Bắc với chiến trường miền Nam. Trước mưa bom, bão đạn, các chiến sĩ TNXP vẫn kiên cường bám trụ, cứu người, cứu hàng, giữ vững tuyến chi viện. Lực lượng dân quân, công binh, đặc biệt là các đơn vị TNXP đã kiên cường bám trụ từng tấc đất, dũng cảm đánh trả máy bay Mỹ, rà phá bom mìn, bảo đảm mạch máu giao thông thông suốt với tinh thần “Sống bám cầu, bám đường-Chết kiên cường, dũng cảm”. Bi tráng nhất là sự hy sinh anh dũng của 16 cán bộ, chiến sĩ TNXP C130 (quê Thái Bình, nay là tỉnh Hưng Yên) vào tháng 9/1972.

Trong các trận bom ác liệt ngày 19 và 23/9/1972, 16 chiến sĩ TNXP đã ngã xuống khi đang làm nhiệm vụ vận chuyển, mở đường để giữ vững mạch máu chi viện cho chiến trường miền Nam. Sự hy sinh ấy đã trở thành biểu tượng bất tử của tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, để hôm nay, Bến phà Long Đại mãi là “địa chỉ đỏ” trong hành trình tri ân và giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.

Đại biểu tham dự buổi lễ - Ảnh: QV

Đại biểu tham dự buổi lễ - Ảnh: QV

Trước sự hy sinh to lớn đó, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Trị, đặc biệt là tuổi trẻ toàn tỉnh luôn trăn trở, mong muốn có một công trình tương xứng để tưởng niệm, tri ân các anh hùng liệt sĩ và giáo dục truyền thống cho các thế hệ mai sau. Năm 2012, công trình Nhà bia tưởng niệm được xây dựng từ nguồn kinh phí xã hội hóa. Tuy nhiên, trải qua thời gian dài, một số hạng mục xuống cấp, quy mô công trình chưa tương xứng với tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của địa danh này.

Lãnh đạo tỉnh Hưng Yên phát biểu tại buổi lễ - Ảnh: Q.V

Nhận thức rõ giá trị thiêng liêng đó, trong nhiều năm qua, tỉnh Quảng Trị đã quan tâm đầu tư, tôn tạo khu di tích. Năm 2012, Nhà bia tưởng niệm 16 TNXP hy sinh được khánh thành, là nơi nhân dân và du khách dâng hương tưởng niệm. Đến tháng 4/2025, với sự chung tay của cả hệ thống chính trị của tỉnh, sự đồng hành của Tập đoàn T&T và các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh, công trình tu bổ, tôn tạo toàn diện khu di tích lịch sử này đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng. Di tích đã được trùng tu, tôn tạo gồm: Xây mới Đài tưởng niệm; Nhà khánh tiệc, nhà trưng bày tư liệu hiện vật; nhà chờ và bến thuyền, bãi đậu xe. Đồng thời, cải tạo, nâng cấp các hạng mục hiện có, như: Mái ngói Nhà bia tưởng niệm; cổng, hàng rào; sân hành lễ và chỉnh trang khuôn viên…, với tổng mức đầu tư gần 20 tỉ đồng

Đặc biệt, Đài tưởng niệm được thiết kế mô phỏng hình bó lúa với 16 cây lúa, tổng chiều cao 16m; khối bệ đài và hình ngôi sao cao 1,6m; được đặt trang trọng tại trung tâm và khuôn viên bố trí đường dạo xung quanh, trồng hoa, cảnh quan. Thân trụ bằng thép nhúng nóng bền bỉ với thời gian. Khu di tích được mở rộng khang trang, không chỉ đáp ứng nhu cầu tưởng niệm, tri ân mà còn tạo không gian văn hóa-lịch sử giàu ý nghĩa, góp phần kết nối di tích này với các “địa chỉ đỏ” khác, hình thành tuyến du lịch văn hóa-lịch sử độc đáo trên quê hương Quảng Trị anh hùng.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hoàng Nam phát biểu tại buổi lễ - Ảnh: QV

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hoàng Nam khẳng định, người dân Quảng Trị tự hào và phấn khởi khi Bến phà II Long Đại vinh dự được công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Công trình tu bổ, tôn tạo di tích cũng đã được hoàn thành khang trang với tất cả sự nỗ lực, cố gắng của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh nhà. Đây không chỉ là nơi tri ân những giá trị thiêng liêng của quá khứ, mà còn là "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau. Nơi đây sẽ hòa vào không gian thiêng liêng của Thành cổ Quảng Trị, Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải..., trở thành một phần trong tuyến du lịch văn hóa-lịch sử và tâm linh, để Quảng Trị mãi được nhắc đến như miền đất của ký ức hào hùng, khát vọng hòa bình và sự hồi sinh.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phong tặng bằng khen cho các tập thể và cá nhân có nhiều đóng góp tích cực trong triển khai công trình - Ảnh: Q.V

Thay mặt lãnh đạo tỉnh Quảng Trị, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hoàng Nam cảm ơn sự đóng góp quý báu của Tập đoàn T&T, cùng các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đã đồng hành, cung tiến bằng sản phẩm để công trình được hoàn thành trang nghiêm, bền vững; đồng thời bày tỏ tri ân 16 anh hùng TNXP C130 và hàng vạn liệt sĩ đã anh dũng ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân. Nguyện khắc ghi và tiếp bước, thế hệ hôm nay và mai sau sẽ tiếp tục gìn giữ, phát huy giá trị của di tích, để nơi đây trở thành nguồn cảm hứng bất tận, nuôi dưỡng lòng yêu nước, hun đúc khát vọng xây dựng quê hương giàu đẹp, để Quảng Trị anh hùng mãi là miền đất của hòa bình, hồi sinh và phát triển.

Tại buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phong đã tặng bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho các tập thể và cá nhân có nhiều đóng góp tích cực trong triển khai công trình tôn tạo Khu tưởng niệm nơi hy sinh của 16 TNXP tại Bến phà II Long Đại.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương và Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng tặng quà cho các cựu TNXP - Ảnh: Q.V

Bí thư Tỉnh ủy Lê Ngọc Quang và lãnh đạo Hội Cựu TNXP trao quà cho thân nhân các liệt sĩ - Ảnh: Q.V

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Đăng Quang trao quà cho các cựu TNXP - Ảnh: Q.V

Các đại biểu cắt băng khánh thành công trình tôn tạo Khu tưởng niệm nơi hy sinh của 16 Thanh niên xung phong - Ảnh: Q.V

Dịp này, lãnh đạo Trung ương, lãnh đạo tỉnh, Hội Cựu TNXP Việt Nam đã trao quà cho các cựu TNXP trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và thân nhân 16 TNXP hy sinh tại Bến phà II Long Đại.

Các đại biểu dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn-Bến phà Long Đại và Bia tưởng niệm Di tích lịch sử quốc gia Bến phà II Long Đại - Ảnh: Q.V

Các đại biểu dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn-Bến phà Long Đại và Bia tưởng niệm Di tích lịch sử quốc gia Bến phà II Long Đại - Ảnh: Q.V

Trước đó, các đại biểu đã dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn-Bến phà Long Đại và Bia tưởng niệm Di tích lịch sử quốc gia Bến phà II Long Đại.

Quốc Việt - Công Hưng