QTO - Từ bao đời nay, hình ảnh người nông dân luôn gắn liền với "chân lấm tay bùn", với những mùa vụ phụ thuộc vào thiên nhiên. Nhưng hiện nay, đã có một thế hệ nông dân mới không chỉ cần cù, chịu khó mà còn dám nghĩ, dám làm, biến công nghệ thành "cánh tay phải" để làm giàu trên mảnh đất quê hương. Họ là những người góp phần đưa nền nông nghiệp địa phương từng bước hội nhập, phát triển.

Dấu ấn nông dân công nghệ cao

Nếu như trước đây, hình ảnh người nông dân thường gắn với ruộng đồng, cái cày, con trâu thì hiện nay, dần xuất hiện nhiều nông dân làm chủ mô hình nông nghiệp công nghệ cao (CNC). Đó là dấu ấn của một thế hệ nông dân mới biết tìm tòi, học hỏi và mạnh dạn áp dụng CNC để tạo nên những đổi thay ngay trên chính mảnh đất quê hương.

Hơn 13 năm trước, anh Trần Thanh Ngọc (SN 1979, thôn Đồn, xã Trường Ninh) chỉ là công nhân trong một công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi (TACN). Năm 2012, anh quyết định vay mượn, dựng chuồng trại nuôi gà giống từ số vốn ít ỏi. Chuồng chưa kiên cố, vốn liếng hạn hẹp, dịch bệnh lại triền miên khiến đàn gà hao hụt, có lúc anh rơi vào bế tắc. Nhưng thay vì bỏ cuộc, anh dồn tâm sức nghiên cứu tài liệu, học hỏi kỹ thuật rồi quyết định đầu tư hệ thống chuồng trại hiện đại, đồng bộ từ dàn cho ăn, uống, làm mát tự động đến 7 chiếc máy ấp trứng vận hành liên tục. Tất cả đều được khép kín trong một quy trình nghiêm ngặt, khoa học.

Với 7 máy ấp trứng vận hành liên tục, trang trại của anh Trần Thanh Ngọc xuất bán trên 10.000 con gà giống mỗi tuần - Ảnh: T.A

Nhờ công nghệ, đàn gà của anh khỏe mạnh, sinh trưởng đồng đều. Từ 1.000 con gà bố mẹ ban đầu, hiện nay, trang trại của anh đã nhân lên hơn 10.000 con, mỗi tuần cung cấp trên 10.000 con gà giống cho 300-350 hộ chăn nuôi trong tỉnh và các địa phương lân cận, như: Huế, Nghệ An, Hà Tĩnh. Mỗi năm, trang trại đem lại doanh thu khoảng 6 tỉ đồng, tạo việc làm ổn định cho 10 lao động với thu nhập từ 7-10 triệu đồng/tháng.

Khác với anh Ngọc thành công nhờ chăn nuôi, anh Nguyễn Thành Tân (SN 1975, xã Sen Ngư) lại chọn hướng đi khác: Ứng dụng nhà màng CNC để trồng dưa lưới. Không đi theo lối làm nông truyền thống, năng suất thấp, anh Tân quyết định đầu tư hệ thống nhà màng. Thay vì canh tác ngoài trời, những luống dưa của anh được che chắn cẩn thận trong một cấu trúc kiên cố, với hệ thống màng chắn chuyên dụng. Bên trong nhà màng, mọi yếu tố đều được kiểm soát chặt chẽ. Mỗi cây dưa đều được chăm sóc tỉ mỉ, bảo đảm năng suất và chất lượng vượt trội, mang lại hiệu quả kinh tế ổn định. Chỉ từ vài sào đất trồng lúa kém hiệu quả, nay mô hình nhà màng đã đem lại cho anh Tân nguồn thu hàng trăm triệu đồng mỗi vụ. Ngoài ra, anh còn chăn nuôi thêm lợn, gà với hàng vạn con, góp phần tạo thêm việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Câu chuyện của anh Ngọc và anh Tân là sự khẳng định mạnh mẽ cho một thế hệ nông dân mới không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn trở thành gương sáng tiên phong ứng dụng CNC vào sản xuất, chăn nuôi, được các cấp, ngành biểu dương, khen thưởng.

Nhà khoa học của nông dân

Trong khu xưởng sản xuất của Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp sạch Tây Sơn (xã Vĩnh Linh), anh Nguyễn Đăng Vương (SN 1983) đang cần mẫn kiểm tra từng mẻ thức ăn vi sinh, kết quả của nhiều năm mày mò nghiên cứu, sáng tạo từ chính những thứ tưởng chừng như bỏ đi. Để rồi từ một người nông dân thuần túy, anh được bình chọn là 1 trong 32 "nhà khoa học của nông dân" năm 2025 với dự án "Sản xuất thành công sản phẩm thức ăn hỗn hợp vi sinh Tây Sơn từ nguồn sản phẩm, phụ phế phẩm nông sản phục vụ chăn nuôi".

Xuất phát từ những trăn trở trước thực trạng lãng phí và ô nhiễm từ lượng phụ phẩm thải ra ở các chợ, nhà hàng, bếp ăn công nghiệp, năm 2021, anh Vương bắt tay vào nghiên cứu công thức ủ đạm cá, kết hợp với phụ phẩm nông sản cùng chế phẩm vi sinh để tạo ra TACN giàu dinh dưỡng. Đến năm 2022, sản phẩm thức ăn hỗn hợp vi sinh Tây Sơn ra đời.

Anh Nguyễn Đăng Vương (áo trắng) giới thiệu về các sản phẩm của HTX nông nghiệp sạch Tây Sơn - Ảnh: T.A

Điểm đặc biệt của loại thức ăn này là tận dụng đạm cá kết hợp với vi sinh Pro-QTMIC. Không chỉ khử mùi, bổ sung enzym, vi khuẩn có lợi giúp vật nuôi tiêu hóa dễ dàng, chế phẩm còn hạn chế bệnh tật, giảm phụ thuộc kháng sinh, ít bệnh, tăng tỉ lệ nạc, giảm 30% chi phí so với cám công nghiệp. Không dừng lại ở đó, anh Vương còn tìm cách khép kín vòng tuần hoàn nông nghiệp bằng việc ủ rơm rạ, thân cây sau mùa vụ cùng vi sinh để tạo thành phân bón hữu cơ. Mỗi năm, HTX xử lý hàng chục nghìn m3 phế phụ phẩm, tạo ra hàng vạn tấn phân hữu cơ, vừa cải tạo đất, vừa giảm ô nhiễm.

Đến HTX nông nghiệp sạch Tây Sơn, ai cũng cảm phục trước những thành quả mà anh Vương đã dày công gây dựng. Trong khu chuồng trại thoáng rộng, hơn 6.000 con gia súc, gia cầm được nuôi dưỡng bằng chính thức ăn anh nghiên cứu. Mỗi năm, HTX cung ứng hơn 300 tấn thức ăn vi sinh cho 41 hộ thành viên và các trang trại liên kết. Bên cạnh đó là chuỗi cửa hàng thực phẩm an toàn ở Đông Hà và Đà Nẵng, nơi thịt lợn, gà, rau quả mang thương hiệu Tây Sơn đến tận tay người tiêu dùng. Anh bảo: "Làm nông bây giờ không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm cha ông để lại mà phải đi cùng khoa học và công nghệ". Chính tư duy ấy đã biến một người nông dân thành nhà sáng tạo không ngừng. Những sáng kiến của anh không chỉ giảm chi phí, tăng lợi nhuận mà còn góp phần xây dựng một nền nông nghiệp xanh, bền vững.

"Trong suốt hành trình gắn bó với nông nghiệp sạch, anh Nguyễn Đăng Vương không chỉ khẳng định mình bằng những sáng kiến thiết thực mà còn được ghi nhận bằng nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý từ cấp tỉnh đến trung ương, tiêu biểu như: Giải khuyến khích tại cuộc thi sáng tạo kỹ thuật nhà nông toàn quốc lần thứ X (2023-2024), giải nhì tại cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Quảng Trị năm 2024 và là 1 trong 32 nhà khoa học của nông dân toàn quốc năm 2025...", Chủ tịch Hội Nông dân xã Vĩnh Linh Hà Thị Huế tự hào khi nói về hội viên của mình.

Tâm An