QTO - Thủy Ba từng là căn cứ địa nổi tiếng thời chống Pháp, nơi diễn ra nhiều trận đánh ghi đậm chiến công oanh liệt của quân và dân ta. Vùng chiến khu năm xưa giờ đây đang căng tràn một sức sống mới-sức sống bắt nguồn từ truyền thống cách mạng và lòng yêu nước nồng nàn của thế hệ cha ông đi trước, được thế hệ hôm nay kế tục và phát huy tạo nên diện mạo mới trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
“Phủ xanh” chiến khu xưa
Đến thôn Thủy Ba Tây, xã Vĩnh Thủy những ngày tháng Tám, chúng tôi bắt gặp niềm vui xen lẫn sự tự hào trong ánh mắt, nụ cười của mỗi người dân nơi đây về sự đổi thay của quê hương.
Đi trong vườn cao su bạt ngàn, ông Lê Văn Thắng (SN 1957) vui vẻ nói: “Đây là những cây cao su tiểu điền do chính tay tôi vun trồng, chăm sóc từ hơn 30 năm về trước. Đến nay, mỗi năm vườn cây mang lại thu nhập khoảng 350 triệu đồng. Nhờ vậy, đời sống gia đình tôi trở nên khấm khá, có điều kiện để cống hiến và chung tay xây dựng quê hương”.
Ngược dòng thời gian, ông Thắng kể, khoảng năm 1993, dự án kinh tế mới Bắc sông Bến Hải được triển khai ở chiến khu Thủy Ba, trong đó xác định cao su là cây trồng chủ lực. Với tinh thần tiên phong, ông tham gia cải tạo đất, khai hoang để trồng 1 ha cao su năm 1994. Những ngày đầu bắt tay vào san lấp hố bom, phát quang đất trống đồi trọc, vợ chồng ông không quản ngại vất vả. “Lúc đó, mọi thứ đều thiếu thốn, từ việc thuê máy xúc, đào đất đến việc cải tạo đất gặp nguy hiểm do phế liệu chiến tranh còn sót lại nhiều. Thế nhưng, tôi nhận thấy Thủy Ba là vùng đất đai rộng lớn, có sức người thì có cơ hội phát triển kinh tế. Được dự án hỗ trợ từng khâu như cây giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và trang bị kiến thức cơ bản về quy trình kỹ thuật canh tác cây cao su, tôi càng vững tin mình sẽ làm được”, ông Thắng nói.
![]() |
Ông Lê Văn Thắng bên vườn cao su do chính tay mình vun trồng, chăm sóc từ hơn 30 năm trước trên vùng chiến khu Thủy Ba - Ảnh: M.Đ |
Khi những cây cao su đầu tiên vươn lên xanh tốt, ông kết hợp thêm chăn nuôi trâu, bò, lợn với mục tiêu “lấy ngắn nuôi dài”. Mỗi năm, vợ chồng ông Thắng đều mở rộng diện tích trồng, đến năm 1996, ông có 5 ha cao su. Từ năm 2008, nhờ được giá, gia đình ông Thắng thu 5 triệu đồng tiền bán mủ cao su mỗi ngày. Nhận thành quả sau những ngày đổ mồ hôi, ông Thắng và các hộ tham gia dự án càng phấn khởi hơn khi thấy vùng chiến khu xưa nay xanh mướt một màu xanh no ấm. Điều đáng quý ở ông Thắng và người dân nơi đây đó là nghị lực, sự kiên trì, quyết tâm trong phát triển kinh tế. Vào những năm 2018-2021, khi giá cao su xuống thấp, dịch bệnh và nhiều khó khăn bủa vây người nông dân, ông Thắng vẫn kiên trì xử lý cỏ dại, tiếp tục chăm sóc vườn cây chờ ngày giá cả ổn định. Đến hôm nay, trên địa bàn Thủy Ba Tây, hàng trăm ha cây cao su tiếp tục mang lại nguồn thu nhập cao cho người dân.
Theo chân trưởng thôn Thủy Ba Tây Lê Văn An, chúng tôi thấy nhiều ngôi nhà được xây dựng khang trang; những con đường được nhựa hóa, bê tông hóa sạch đẹp. Ông An cho hay, thu nhập bình quân đầu người của thôn hiện nay đạt 60 triệu đồng/năm. Tỉ lệ gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa 99,5%. Từ mạch nguồn cách mạng, nhiều người dân Thủy Ba Tây đã nỗ lực phát triển mô hình kinh tế tổng hợp, mang lại cuộc sống ấm no.
Tiếp phóng viên trong căn nhà rộng rãi, ông Nguyễn Hữu Phục (SN 1957) chia sẻ: “Gian khổ không lùi bước, vững tin vào tương lai, đó là phương châm của người dân khi xung kích phát triển kinh tế ở chiến khu Thủy Ba. Hòa cùng khí thế thi đua ấy, tôi quyết tâm phát triển mô hình kinh tế tổng hợp và kinh doanh dịch vụ nông nghiệp. Đến nay, gia đình tôi trồng hơn 1 ha cao su và hàng chục loại cây ăn quả, chăn nuôi 200 con gia cầm cùng các dịch vụ nông nghiệp mang lại doanh thu bình quân hàng năm 450 triệu đồng”.
![]() |
Vườn bưởi da xanh của gia đình ông Nguyễn Hữu Phục, thôn Thủy Ba Tây mang lại hiệu quả kinh tế cao - Ảnh: M.Đ |
Điểm tựa từ lịch sử
“Đảng bộ và Nhân dân Vĩnh Thủy luôn tự hào khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ chiến khu Thủy Ba. Nhìn lại lịch sử, chúng tôi càng có ý thức, trách nhiệm, có điểm tựa vững chắc trong gìn giữ và phát huy truyền thống cha ông để xây dựng và phát triển quê hương”, ông Nguyễn Văn Bình, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Thủy nhấn mạnh.
Phát huy truyền thống cách mạng, nhiều năm qua, Hợp tác xã (HTX) Sản xuất kinh doanh, dịch vụ nông nghiệp Thủy Ba Tây hoạt động hiệu quả, đạt nhiều thành tích, góp phần thúc đẩy kinh tế hộ và kinh tế tập thể phát triển bền vững, nâng cao đời sống cho người dân. “Tháng 4 vừa qua, HTX sản xuất kinh doanh, dịch vụ nông nghiệp Thủy Ba Tây vinh dự nhận giải thưởng ngôi sao HTX “CoopStar Awards” năm 2025. Thành quả ấy là minh chứng rõ nét nhất cho tinh thần đoàn kết một lòng, không ngại khó khăn, gian khổ của toàn thể thành viên HTX”, Bí thư Chi bộ thôn Thủy Ba Tây Lê Thị Tuyết tự hào nói.
Tháng 9/1945, chiến khu Thủy Ba ra đời. Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, địch nhiều lần triển khai lực lượng hùng hậu, sử dụng phương tiện chiến tranh hiện đại để đánh phá tuyến hành lang quan trọng bảo vệ chiến khu Thủy Ba. Song, với tinh thần chiến đấu ngoan cường của quân và dân địa phương, các cuộc càn quét của địch lên chiến khu đều bị bẻ gãy. Nhờ vậy, chiến khu Thủy Ba vẫn luôn đứng vững và ngày càng lớn mạnh.
Thôn Thủy Ba Tây hiện có hơn 365ha cây cao su, 368ha cây lâm nghiệp, 45ha cây sắn, 140ha lúa. Chăn nuôi phát triển theo hướng trang trại, gia trại đạt hiệu quả kinh tế cao. Các ngành nghề công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, thương mại-dịch vụ phát triển mạnh. Phong trào xây dựng nông thôn mới được các tầng lớp nhân dân hưởng ứng tích cực, nhất là thực hiện hiến đất, tài sản trên đất; đóng góp tiền và công sức xây dựng các tuyến đường hoa, hệ thống ánh sáng đường quê... Năm 2022, thôn về đích thôn nông thôn mới kiểu mẫu. “Thủy Ba-địa danh từng được nhắc đến trong bài hát Bình Trị Thiên khói lửa của nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương: “Hướng về Nam, ai đã vô Đông Hà, đã đi Ngô Xá, đã qua Bích La, Thủy Ba, Triệu Phong…” nay khoác lên mình tấm áo mới. Xã Vĩnh Thủy mới được sáp nhập từ 3 xã: Vĩnh Lâm, Vĩnh Sơn, Vĩnh Thủy (cũ). Đây là ba địa phương chung một vùng chiến khu xưa càng khiến chúng tôi thêm tự hào, vững tin thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết để đưa quê hương phát triển, đẹp giàu”, bà Lê Thị Tuyết cho biết.
Minh Đức