QTO - Khoác lên mình vẻ đẹp hoang sơ do thiên nhiên ban tặng, thác Khe Xay tọa lạc tại địa phận thôn Thuận 5, xã Lìa là địa chỉ hấp dẫn mà nhiều du khách muốn khám phá mỗi lần ghé thăm miền sơn cước phía Nam của tỉnh. Đến đây, khách sẽ được mãn nhãn với thác nước xinh đẹp; tìm hiểu thêm nhiều nét văn hóa đặc sắc của người Bru-Vân Kiều…

Điểm đến lý tưởng

Những ai yêu thích thiên nhiên, văn hóa đồng bào Vân Kiều, Pa Kô thì Khe Xay là điểm đến lý tưởng. Từ phường Đông Hà ngược lên xã Lìa, du khách có khoảng gần 90 phút đi trên Quốc lộ 9, qua Di tích lịch sử quốc gia căn cứ Làng Vây, ngang ngã ba chợ Tân Long (xã Lao Bảo) thì rẽ trái.

Từ đây đến trung tâm thôn Thuận 5 khoảng 6km, rồi khách tiếp tục di chuyển bằng xe máy hoặc đi bộ tầm 1km men theo con đường nhỏ quanh những triền đồi sắn tốt tươi, ngắm nhìn những ngôi nhà sàn nép mình bên sườn núi, thấy được không khí lao động sản xuất vui tươi của đồng bào nơi đây…

Du khách check-in tại thác Khe Xay - Ảnh: K.S

Không khó tìm Khe Xay, bởi từ xa thác đã vọng lại âm thanh nước chảy trên cao xuống, tung bọt trắng xóa như ngân vang bài ca của núi rừng mời gọi du khách. Con thác rất thoáng đãng, yên bình, có địa hình đẹp. Độ cao của thác khoảng 300m, chia làm 3 tầng, tầng giữa và tầng dưới đều chứa hồ nước trong xanh, mát lạnh.

Con thác đẹp như tranh vẽ. Khi đứng ở tầng thác trên cùng có thể nhìn bao quát được cả một khoảng rừng nguyên sinh và con suối dài chảy từ thác ra. Du khách sẽ thấy thích thú vì được hòa mình với núi rừng hùng vĩ, thoảng mùi hương nhẹ nhàng từ hoa dại ven thác, tiếng chim hót líu lo, thỉnh thoảng bắt gặp những chú khỉ vắt vẻo, nhảy nhót trên cành cây cao.

“Không chỉ có khỉ và nhiều loại chim quý hiếm sinh sống ở Khe Xay, người dân chúng tôi thường thấy có cả đàn nai từ núi cao xuống thác uống nước, nghỉ ngơi. Được tuyên truyền, vận động, người dân cam kết không chặt phá rừng, săn bắt, xua đuổi thú rừng mà luôn chung tay bảo vệ chúng”, ông Hồ Ta Cô, ở thôn Thuận 5 cho biết.

Sau khi tham quan, đắm mình trong dòng nước mát trong xanh, hiền hòa du khách có thể nghỉ qua đêm tại xã để tìm hiểu bản sắc văn hóa ở địa phương. Người Vân Kiều, Pa Kô nơi đây rất hiếu khách, sẵn sàng giới thiệu những nét đẹp truyền thống của dân tộc mình.

“Đánh thức” tiềm năng du lịch

Hiện nay trên địa bàn xã Lìa có các yếu tố thuận lợi để phát triển du lịch cộng đồng, được thiên nhiên ưu ái về mặt khí hậu, thổ nhưỡng cũng như thắng cảnh đẹp; bản sắc văn hóa các dân tộc Vân Kiều, Pa Kô đa dạng và đặc sắc như các lễ hội cồng chiêng, cúng lúa mới, tục đi sim của người Vân Kiều; nhạc cụ truyền thống, dân ca…

Nhận thấy thác Khe Xay có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, thời gian qua, chính quyền xã Lìa đã định hướng cơ quan chuyên môn nghiên cứu xây dựng kế hoạch phát triển thác làm điểm du lịch cộng đồng; cùng với người dân tập trung khai thác, chuẩn bị điều kiện để phục vụ khách du lịch như: Dựng cầu tre và các lán trại nhỏ để khách đi vào thác thuận lợi, check- in, nghỉ ngơi; đẩy mạnh tuyên truyền nhằm thu hút khách du lịch…

Nhờ vậy, vào mùa hè và dịp lễ, số lượng người đến vui chơi, trải nghiệm tại thác đông hơn, bình quân mỗi ngày Khe Xay đón trung bình khoảng 500 khách. Đây là tín hiệu vui, giúp xã tiếp tục quảng bá để thu hút du khách và phát triển du lịch ở địa phương.

Trong định hướng phát triển du lịch cộng đồng giai đoạn 2025-2030 ở địa phương nói chung, thác Khe Xay nói riêng, xã Lìa tập trung đổi mới, tuyên truyền phát triển du lịch cộng đồng. Xây dựng sản phẩm du lịch cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương, trong đó tập trung phát triển sản phẩm du lịch văn hóa-lịch sử, sản phẩm du lịch cộng đồng-làng nghề. Khảo sát xây dựng mô hình và sản phẩm du lịch đặc thù, gắn với những tiềm năng, lợi thế tự nhiên, cũng như nét đặc sắc, riêng có về văn hóa, con người của xã.

Trước mắt, xã tập trung xây dựng và phát triển du lịch cộng đồng tại thác Khe Xay, giúp bà con tăng thêm thu nhập, tạo việc làm cho nhiều hộ dân đang sinh sống trên địa bàn và thúc đẩy phát triển kinh tế của xã. Du lịch hình thành, xã sẽ xây dựng chợ phiên hằng tuần, đây cũng là dịp để bà con trong vùng cũng như các bản lân cận nước bạn Lào qua giao lưu buôn bán hàng hóa.

“Để du lịch ở Lìa phát triển thuận lợi, xã đề nghị cấp trên xem xét, phê duyệt quy hoạch các điểm du lịch trên địa bàn xã. Hướng dẫn rà soát, đánh giá các khu vực có tiềm năng phát triển du lịch để đưa vào quy hoạch, đồng thời hỗ trợ đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch; tăng cường chỉ đạo việc tu bổ, tôn tạo các di tích nhằm phục vụ phát triển du lịch; hỗ trợ tổ chức các chương trình phục dựng lễ hội nhằm bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc, đồng thời gắn kết nhiệm vụ phát triển du lịch”, Chủ tịch UBND xã Lìa Trần Đình Dũng mong muốn.

Kô Kăn Sương