QTO - Cách đây tròn 80 năm, phong trào “Bình dân học vụ” đã góp phần xóa mù chữ cho hàng triệu đồng bào, trở thành “đòn bẩy” quan trọng thúc đẩy sự nghiệp khuyến học, khuyến tài trong những năm gian khó. Và nay, trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học công nghệ đang ngày càng tác động mạnh mẽ, phong trào “Bình dân học vụ số” thực hiện sứ mệnh đưa các thành tựu của chuyển đổi số (CĐS) đến gần hơn với người dân, để "không ai bị bỏ lại phía sau" trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ðoàn viên, thanh niên xung kích tham gia chuyển đổi số

Đầu tháng 8/2025, sự có mặt của những chiếc máy Kiosk dịch vụ công tự động đặt tại Trung tâm Phục vụ hành chính công (PVHCC) xã Hiếu Giang khiến không gian làm việc nơi đây trở nên hiện đại và chuyên nghiệp hơn. Từ ngày có những chiếc máy này, các đoàn viên, thanh niên trong xã thay phiên nhau có mặt và ân cần, kiên nhẫn giải thích, giới thiệu, hướng dẫn người dân cách sử dụng. Nhờ vậy, sự bỡ ngỡ khi lần đầu tiếp cận máy của bà con hầu như không còn nữa, nhất là những người cao tuổi, người gặp khó khăn trong giao tiếp.

Bí thư Đoàn xã Hiếu Giang Nguyễn Chế Nhật Linh cho biết, ngay khi bắt đầu triển khai tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Đoàn thanh niên xã đã tích cực phối hợp chặt chẽ với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, Công an xã và Trung tâm PVHCC xã để triển khai hỗ trợ về CĐS cho người dân. Đoàn viên, thanh niên thường xuyên có mặt tại Trung tâm PVHCC xã để hỗ trợ người dân kê khai hồ sơ, giấy tờ, hướng dẫn đăng nhập và lấy lại mật khẩu VNeID. Đồng thời hỗ trợ bà con thao tác trên điện thoại thông minh, máy tính, máy scan, gửi hồ sơ trực tuyến và giải đáp những thắc mắc liên quan đến thủ tục hành chính.

Đoàn viên thanh niên xã Hiếu Giang tích cực hỗ trợ người dân tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công xã - Ảnh: M.N

Để thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số”, Đoàn xã Hiếu Giang cũng đã đẩy mạnh hoạt động của 4 tổ công nghệ số cộng đồng tại cơ sở. Mỗi tổ công nghệ số có từ 10-15 thành viên sẵn sàng “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tư vấn, hướng dẫn về CĐS cho bà con. Đặc biệt, trong thời gian tới, Đoàn xã sẽ tiếp tục phối hợp tổ chức tập huấn chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo (AI) và CĐS cho đội ngũ bí thư chi đoàn.

Không chỉ ở xã Hiếu Giang, hiện nay, mô hình tổ công nghệ số cộng đồng được triển khai hiệu quả tại nhiều địa phương trong tỉnh. Trong đó, Công an tỉnh đã thành lập 78/78 tổ thanh niên CĐS tại các xã, phường, đặc khu để hỗ trợ cho người dân. Ủy ban MTTQVN tỉnh chỉ đạo thành lập các đội hình thanh niên tình nguyện.

Ngoài ra,  một số xã như Tà Rụt, Gio Linh còn thành lập các “Tổ ứng cứu” để hỗ trợ kỹ thuật và nghiệp vụ cho người dân. Các tổ, đội này bước đầu đã thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền, hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng các ứng dụng; hỗ trợ trực tiếp người dân tại các Trung tâm PVHCC. Đây được xem là lực lượng nòng cốt, "cánh tay nối dài" của chính quyền trong công cuộc CĐS tại cơ sở.

 Phó Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Nguyễn Quốc Toản cho biết, thời gian qua, tất cả các tổ chức cơ sở đoàn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đều “dốc hết sức, nỗ lực hết mình” cho phong trào “Bình dân học vụ số”. Với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, tính đến nay, toàn tỉnh đã triển khai 95 đội hình với hơn 2.500 tình nguyện viên tuyên truyền, giáo dục, tập huấn và phổ cập kỹ năng số cho người dân, đặc biệt là các đối tượng yếu thế, người cao tuổi, người dân vùng sâu, vùng xa. Ngoài ra, các cơ sở đoàn cũng đã tổ chức nhiều buổi tập huấn, diễn đàn phổ cập kiến thức số thông qua các nền tảng “Phổ cập AI”, “Bình dân học vụ số”; đồng thời mời chuyên gia về chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và tích cực ứng dụng các sản phẩm truyền thông số trên mọi nền tảng.

Mặt trận góp phần xây dựng xã hội số bền vững

Những ngày này, anh Nguyễn Phong, chuyên viên phụ trách CĐS, Ủy ban MTTQVN tỉnh bận rộn hơn với các lớp tập huấn hướng dẫn, hỗ trợ các đơn vị cơ sở về CĐS.

Anh cho biết, dù công việc bộn bề, lịch tập huấn dày đặc, nhưng khi thấy tinh thần ham học hỏi của anh chị em, mọi mệt nhọc như tan biến. Nhiều anh chị không chỉ học tại lớp mà khi về nhà, tranh thủ buổi tối, ngày cuối tuần cũng nhắn tin, gọi điện nhờ anh tư vấn, hỗ trợ thêm. Chưa bao giờ, tinh thần học tập, hưởng ứng phong trào “Bình dân học vụ số” lại sôi nổi như hiện nay.

Một lớp tập huấn về AI do Đoàn các cơ quan Đảng tỉnh tổ chức - Ảnh: M.N

Theo Phó Chủ tịch kiêm Chánh Văn phòng Ủy ban MTTQVN tỉnh Lê Công Cường, thời gian qua, Ủy ban MTTQVN tỉnh đã đẩy mạnh công tác truyền thông về CĐS và phong trào “Bình dân học vụ số” trên các phương tiện thông tin đại chúng, nền tảng số và mạng xã hội. Ủy ban Mặt trận các cấp đã huy động sự vào cuộc của hội, đoàn thể và sự tham gia của người có uy tín trong cộng đồng để lan tỏa phong trào đến từng hộ gia đình. Đồng thời, tổ chức “Ngày hội toàn dân học tập số” với các hoạt động trực tuyến và trực tiếp nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng số cho người dân, tạo khí thế thi đua sôi nổi, góp phần xây dựng xã hội số bền vững.

Thông qua hệ thống “Mặt trận số”, Ủy ban MTTQVN tỉnh là một trong những đơn vị đầu tiên hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu. Mặt trận tỉnh cũng tổ chức thành công các lớp tập huấn trực tuyến thông qua Google Meet, Ultra Viewer để hỗ trợ “bắt tay chỉ việc” giúp cơ sở giải quyết những khó khăn trong quá trình triển khai các hệ thống và phong trào.

Thực tế cho thấy, thời gian qua, tất cả các cơ quan, đơn vị từ cấp tỉnh đến cấp xã đều ban hành kế hoạch hưởng ứng phong trào, yêu cầu 100% cán bộ, công chức, viên chức tham gia các khóa học trên nền tảng “Bình dân học vụ số”. Công tác đào tạo, bồi dưỡng được đẩy mạnh với nhiều hình thức đa dạng, sáng tạo, như: Ủy ban MTTQVN tỉnh phối hợp tổ chức trên 2.000 buổi tuyên truyền, tập huấn lồng ghép cho trên 90.000 lượt người; Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy phối hợp tổ chức các khóa đào tạo về AI và ChatGPT với hơn 38.000 người tham gia tại 284 điểm cầu…

Có thể khẳng định, thông qua phong trào “Bình dân học vụ số” và các hoạt động truyền thông, đào tạo sâu rộng, nhận thức của cán bộ, đảng viên và người dân về CĐS đã được nâng cao rõ rệt. Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh phong trào, tăng cường các lớp đào tạo, tập huấn chuyên sâu về kỹ năng số, an toàn thông tin, vận hành hệ thống cho cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời, duy trì và nhân rộng các tổ công nghệ số cộng đồng và đội hình thanh niên tình nguyện, xem đây là lực lượng nòng cốt trong việc hỗ trợ, lan tỏa kỹ năng số đến từng người dân.

Mai Nhân