QTO - Chủ tịch UBND xã Nam Hải Lăng Trần Hữu Bắc bảo tôi: “Ở khúc ruột miền Trung, khó tìm mô ra được vùng đất giống vùng giáp ranh ni. Nơi hai con sông Ô Lâu, Ô Sa thầm lặng, cần mẫn, chất chứa những trầm tích lịch sử, văn hóa, tạo nên bản sắc, lối sống dung dị của người “hai quê”. Nơi phía Nam là địa phận TP. Huế, phía Bắc thuộc tỉnh Quảng Trị. Và cũng là nơi người dân hai tỉnh bao đời nay qua về, nghĩa tình, thủy chung”.

Những mạch nguồn yêu thương

Hôm tôi đến xã Nam Hải Lăng, các cụ cao niên ở vùng đất giáp ranh kể chuyện những dòng sông quê mình: Sông Ô Lâu chảy từ núi rừng phía Tây TP. Huế, xuôi về Phò Trạch, qua Phong Mỹ, Phong Thu tới Phong Điền... cắt đường thiên lý Bắc-Nam song song quốc lộ đến Mỹ Chánh là đất Quảng Trị. Nhắc đến Ô Lâu, thì phải nói tới Ô Sa-dòng sông chị em. Qua nhiều thác ghềnh, suối nguồn ở núi rừng phía Tây Quảng Trị, dòng Ô Sa xuôi về hướng Đông rồi gặp sông Ô Lâu...

 Vùng đất Nam Hải Lăng hợp thành từ các xã cũ của huyện Hải Lăng gồm: Hải Phong, Hải Sơn, Hải Chánh vốn có nhiều tiềm năng, lợi thế về đất đai, dân số. Với vị trí giáp TP. Huế, xã Nam Hải Lăng hội đủ những yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” để phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ, giao lưu, buôn bán hàng hóa, nông sản.

Dòng sông Ô Lâu và vùng đất giáp ranh giữa tỉnh Quảng Trị và TP. Huế - Ảnh: UBND xã Nam Hải Lăng

 Tại xã Nam Hải Lăng, chợ Mỹ Chánh và chợ Hải Hòa trở thành hai trung tâm thương mại, buôn bán, trao đổi hàng hóa lớn, không chỉ đối với Nhân dân trong vùng mà còn với người dân, tiểu thương ở TP. Huế ra. Chị Nguyễn Thị Hoa, ở phường Phong Dinh, TP. Huế, kinh doanh quần áo tại chợ Hải Hòa từ tháng 3/2025.

Chia sẻ với tôi, chị Hoa chân thành: “Đất lành chim đậu mà. Nơi mô buôn bán được thì tiểu thương chúng tôi có mặt. Không phân chia vùng miền, tỉnh này, địa phương nọ mô. Qua đây, mọi người sống hòa đồng, yêu thương nhau như người một nhà, một quê vậy”.

 Hơn 20 năm kinh doanh, buôn bán hàng tạp hóa tại chợ Hải Hòa, chị Phạm Thị Hảo ở phường Phong Dinh, TP. Huế cho biết: “Nhà chị tuy ở TP. Huế, nhưng sang tỉnh Quảng Trị lại gần hơn. Chị ra buôn bán tại chợ Hải Hòa từ hồi đang còn chợ xép. Quảng Trị đón nhận chị và rất nhiều tiểu thương, người dân ở TP. Huế ra buôn bán, trao đổi hàng hóa chân tình, yêu thương như truyền thống từ xa xưa của vùng đất giáp ranh này”.

Phát triển bền vững vùng đất cửa ngõ phía Nam

Đánh giá tổng quan về tình hình kinh tế-xã hội của vùng đất Nam Hải Lăng, Chủ tịch UBND xã Trần Hữu Bắc chia sẻ: Sau sáp nhập, Đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị sớm ổn định, bước đầu hoạt động hiệu quả, đồng bộ. Đảng bộ và Nhân dân kịp thời phát huy những thuận lợi và cơ hội như vị trí địa lý giao thương giữa hai tỉnh Quảng Trị và TP. Huế; tiềm năng đất đai vùng gò đồi, lao động dồi dào; truyền thống đoàn kết, hiếu học, cần cù; sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành; chủ trương, chính sách phát triển kinh tế-xã hội phù hợp với điều kiện địa phương... Nhờ thế, tổng giá trị sản xuất toàn xã năm 2025 có thể ước đạt con số trên 2.345 tỉ đồng.

 Nông-lâm-ngư nghiệp chuyển biến tích cực, trong đó tập trung các nguồn lực để tái cơ cấu ngành nghề gắn với xây dựng nông thôn mới. Phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo hướng tập trung trên cơ sở khai thác và phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương...

Lâm nghiệp duy trì theo hướng bền vững với 1.267ha rừng đạt chứng chỉ FSC; tỉ lệ che phủ rừng đạt 61%. Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả 5 cánh đồng lớn gồm: HTX Câu Nhi 20ha; HTX Hà Lỗ 13,6ha; HTX An Thơ 10,5ha; HTX Văn Quỹ 20ha; HTX Hưng Nhơn 20ha cùng với 130ha sản xuất lúa, rau màu theo tiêu chuẩn VietGAP tại HTX Lương Điền.

 Giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, xây dựng năm 2025 cố gắng đạt trên 839 tỉ đồng, chiếm 35,8% cơ cấu kinh tế; tăng trưởng bình quân 15,1%. Toàn xã duy trì ổn định 580 cơ sở sản xuất tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn, giải quyết việc làm hơn 1.475 lao động.

 Thương mại, dịch vụ chuyển dịch đúng hướng với giá trị sản xuất năm 2025 ước đạt 924 tỉ đồng, chiếm 39,4% cơ cấu kinh tế, tăng trưởng bình quân 7,34%. Các chợ trung tâm hoạt động ổn định. Mạng lưới dịch vụ phát triển theo các trục giao thông chính nhằm thúc đẩy giao thương, tiêu thụ hàng hóa, tạo việc làm, nâng cao thu nhập...

 Xác định các mục tiêu tăng trưởng giai đoạn 2025-2030, Chủ tịch UBND xã Trần Hữu Bắc cho biết thêm: Đảng ủy, HĐND, UBND xã thống nhất một số chỉ tiêu để phấn đấu thực hiện như: Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn bình quân hàng năm đạt 10-12%; tốc độ tăng trưởng 9-10%. Cụ thể: Nông-lâm-ngư nghiệp, 8-9%; công nghiệp-xây dựng, 10-11%; các ngành nghề dịch vụ, 9-10%; giá trị sản xuất đạt 89,6 triệu đồng/ha; huy động vốn đầu tư xã hội trên 300 tỉ đồng; thu nhập bình quân đầu người đến năm 2030 so với năm 2025 tăng 50-52%; tỉ lệ hộ nghèo hàng năm giảm 0,3-0,5%...

Ngô Thanh Long