QTO - Với chủ đề: “Đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, đẩy mạnh chuyển đổi số, đưa nền văn học nghệ thuật (VHNT) Quảng Trị bước vào kỷ nguyên mới”, Đại hội Hội VHNT tỉnh Quảng Trị lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đánh dấu thời điểm lịch sử khi hợp nhất Hội VHNT tỉnh Quảng Trị (cũ) và Hội VHNT tỉnh Quảng Bình (cũ) thành Hội VHNT tỉnh Quảng Trị. Đại hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong giai đoạn cả hệ thống chính trị đang tiến hành công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy bước vào kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc. Trước thềm đại hội, phóng viên (P.V) Báo và phát thanh, truyền hình Quảng Trị đã có cuộc trao đổi với nhà văn Nguyễn Thị Lê Na, Phó Chủ tịch phụ trách Hội VHNT tỉnh Quảng Trị, Tổng Biên tập Tạp chí Nhật Lệ.

P.V: Thưa nhà văn Nguyễn Thị Lê Na, nhiệm kỳ 2020-2025, Hội VHNT tỉnh đã có những dấu ấn nổi bật nào?

- Nhà văn Nguyễn Thị Lê Na: Nhiệm kỳ vừa qua, Hội VHNT tỉnh đã góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền địa phương về mọi mặt, hội đã tích cực triển khai các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển VHNT. Nhờ đó, phong trào hoạt động của Hội VHNT tỉnh và quá trình lao động sáng tạo của văn nghệ sĩ luôn hướng đến những giá trị chân-thiện-mỹ, góp phần tôn vinh các giá trị tư tưởng, đạo đức, văn hóa truyền thống của dân tộc, khơi dậy niềm tự hào về lịch sử hào hùng của quê hương, đất nước trong công chúng. Hình ảnh quê hương đổi mới, phát triển hiện lên trong mỗi tác phẩm ngày càng hiện đại, góp phần xứng đáng vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng-an ninh của tỉnh nhà, cổ vũ tinh thần thi đua yêu nước của Nhân dân trên mọi lĩnh vực.

Hội đã tổ chức 30 chuyến đi tham quan thực tế sáng tác về các địa danh lịch sử cách mạng, các vùng đất văn hóa trong và ngoài địa bàn 2 tỉnh với gần 500 lượt hội viên ở các phân hội chuyên ngành, văn nghệ sĩ trẻ, văn nghệ sĩ cựu chiến binh, văn nghệ sĩ nữ… Hội cũng tổ chức 20 trại sáng tác trong và ngoài tỉnh cho các chuyên ngành, như: Văn học, nhiếp ảnh, mỹ thuật, âm nhạc… với gần 300 lượt hội viên tham gia. Qua các trại sáng tác đã công bố nhiều tập thơ, văn xuôi, ca khúc, tác phẩm mỹ thuật, nhiếp ảnh, sưu tầm nghiên cứu văn hóa văn nghệ dân gian với chất lượng nội dung và nghệ thuật cao.

Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức chuyến đi thực tế cho các hội viên là cựu chiến binh nhân dịp kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam - Ảnh: NVCC

Hội cũng đã tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ chuyên ngành về văn học đương đại, mỹ thuật, nhiếp ảnh đương đại thu hút đông đảo hội viên tham gia; đồng thời, cử gần 100 lượt hội viên, cán bộ hội tham gia các hội thảo, giao lưu, tập huấn nghiệp vụ.

Công tác đầu tư sáng tạo tác phẩm chất lượng cao, hỗ trợ xuất bản được quan tâm đúng mức. Trong đó, đầu tư sáng tạo 20 công trình, tác phẩm chất lượng cao, gồm các thể loại tiểu thuyết, trường ca, công trình lý luận phê bình văn học, tuyển tập âm nhạc, mỹ thuật, tượng công viên... Đặc biệt trong 5 năm, văn nghệ sĩ Quảng Trị vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng và trao tặng các danh hiệu cao quý, như: Giải thưởng Hồ Chí Minh cho cố nhà văn Xuân Đức; Giải thưởng Nhà nước cho Nghệ sĩ nhiếp ảnh Sỹ Sô, họa sĩ Trịnh Hoàng Tân; Nghệ sĩ nhân dân cho các nghệ sĩ: Xuân Đàm, Kim Quý, Thùy Linh và nhiều hội viên được phong tặng Nghệ sĩ ưu tú, Nghệ nhân ưu tú…

Hội VHNT tỉnh cũng đã tích cực trong thực hiện cuộc vận động văn nghệ sĩ sáng tác, quảng bá tác phẩm VHNT về đề tài “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, các cuộc thi của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, cũng như các ban, ngành, đoàn thể địa phương tổ chức. Hội đã tổ chức nhiều chương trình kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện trọng đại của quê hương, đất nước...

P.V: Bên cạnh những thành công, Hội VHNT tỉnh cũng đối mặt với không ít khó khăn trong hành trình sáng tạo. Xin nhà văn chia sẻ thêm về những thách thức này?

- Nhà văn Nguyễn Thị Lê Na: Thực tế cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, so với mục tiêu mà Đại hội nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra vẫn còn một số nội dung hoạt động chưa đạt được như mong muốn, như: Tác phẩm VHNT công bố đều qua từng năm nhưng vẫn còn nhiều tác phẩm chất lượng thấp, còn ít tác phẩm đỉnh cao. Thành tựu chủ yếu tập trung ở một số gương mặt quen thuộc ở các lĩnh vực, tác phẩm của tác giả mới còn ít. Các phong trào thi đua không được tổ chức thường xuyên, chủ yếu dựa vào các sự kiện chính trị, các ngày lễ của quê hương, đất nước. Công tác phát hiện, bồi dưỡng và kết nạp hội viên mới chất lượng chưa cao, số hội viên trẻ không nhiều…

Đội ngũ hội viên đông so với các hội VHNT khác trong cả nước (khi sáp nhập) nhưng chất lượng hoạt động không đồng đều. Có hơn 30% trong số đó hoạt động không thường xuyên, tác phẩm hạn chế. Khi tham gia trại sáng tác, vẫn còn một số tác giả thiếu nhiệt tình, trăn trở trong quá trình sáng tạo nên tác phẩm xuất bản với số lượng nhiều nhưng chất lượng chưa đáp ứng với yêu cầu sự nghiệp cách mạng của Đảng và sự hưởng thụ của Nhân dân. Số lượng hội viên mới kết nạp luôn được bổ sung qua từng năm, tuy nhiên, lực lượng trẻ được kết nạp chiếm tỉ lệ nhỏ, đội ngũ hội viên già hóa. Nguồn kinh phí hạn chế, việc đầu tư chiều sâu cho sáng tác VHNT chưa đúng mức, văn nghệ sĩ khó khăn trong quá trình sáng tạo tác phẩm…

P.V: Nhiệm kỳ 2025-2030, Hội VHNT tỉnh Quảng Trị sẽ hướng đến những mục tiêu, giải pháp cụ thể nào, thưa nhà văn Nguyễn Thị Lê Na?

- Nhà văn Nguyễn Thị Lê Na: Trong nhiệm kỳ mới, Hội VHNT tỉnh sẽ tiếp tục nâng cao vai trò của tổ chức hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ. Từ đó, đoàn kết lực lượng, nâng cao bản lĩnh chính trị và năng lực sáng tạo, tâm huyết với quê hương, tham gia đắc lực vào thực tiễn cuộc sống, khai thác tiềm năng văn hóa và lịch sử của vùng đất Quảng Trị trong hoạt động sáng tác; tổ chức và xây dựng phong trào thi đua lao động sáng tạo sôi nổi với một đội ngũ nối tiếp tài năng, phấn đấu có nhiều tác phẩm đạt giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao tương xứng với tầm vóc vùng đất và con người Quảng Trị mới, phục vụ nhiệm vụ chính trị của quê hương và góp phần tích cực vào sự phát triển nền VHNT nước nhà. 

Hội tiếp tục chú trọng kết nạp hội viên vào Hội VHNT tỉnh, đặc biệt là hội viên trẻ. Thông qua các chi hội chuyên ngành Trung ương giới thiệu hội viên ưu tú kết nạp vào các hội chuyên ngành Trung ương. Hàng năm, đầu tư sáng tạo tác phẩm, công trình VHNT chất lượng cao; hỗ trợ xuất bản các đầu sách văn học, văn hóa văn nghệ dân gian… Trong nhiệm kỳ, tổ chức các trại sáng tác, chuyến đi thực tế sáng tác trong và ngoài tỉnh. Thực hiện việc chuyển đổi số về VHNT để phù hợp với sự phát triển chung của quê hương, đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Để hoàn thành các chỉ tiêu này, hội sẽ triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, trong đó, chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng và nhận thức cho đội ngũ văn nghệ sĩ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ, đa dạng của VHNT, từng bước nâng cao chất lượng tác phẩm VHNT. Đồng thời, nỗ lực nâng cao chất lượng sáng tác; thông qua các tác phẩm VHNT để quảng bá hình ảnh, tiềm lực phát triển tỉnh Quảng Trị và xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển mạnh mẽ của VHNT Quảng Trị trong kỷ nguyên mới. Hội tiếp tục củng cố, đổi mới hoạt động của Hội VHNT, chi hội, phân hội chuyên ngành, qua đó, nâng cao khả năng tập hợp hội viên, động viên phát huy năng lực sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ. Tăng cường hoạt động của Hội đồng nghệ thuật, các ban công tác hội; đẩy mạnh công tác kiểm tra; phát triển hội viên mới; làm tốt công tác thi đua, khen thưởng. Đáng chú ý, việc từng bước xây dựng và đẩy mạnh phát triển sáng tạo, chuyển đổi số chính là một trong những giải pháp trọng tâm của hội trong nhiệm kỳ này.

P.V: Xin cảm ơn nhà văn Nguyễn Thị Lê Na về cuộc trao đổi này!

Mai Nhân (thực hiện)