QTO - Với mục tiêu chỉnh trang đô thị, ngày 12/8/2020, UBND huyện Triệu Phong (cũ) ban hành Quyết định số 1447/QĐ-UBND về việc phê duyệt báo cáo kinh tế-kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình trồng cây xanh đường Nguyễn Hoàng, thị trấn Ái Tử (cũ), nay thuộc xã Triệu Phong. Tuyến đường này song song với Quốc lộ 1 và được kỳ vọng sẽ trở thành trục đường khang trang, rợp bóng cây xanh và hoa đẹp.

Hiện trạng nhếch nhác

Trái ngược với kỳ vọng ban đầu, hiện trạng đường Nguyễn Hoàng trở nên nhếch nhác đến khó tin. Điều đáng nói, sự nhếch nhác này không xuất phát từ tình trạng người dân đổ thải bừa bãi hay lấn chiếm vỉa hè mà lại đến từ chính dự án trồng cây xanh do UBND huyện Triệu Phong (cũ) làm chủ đầu tư.

Theo quyết định phê duyệt, dự án trồng 183 cây giáng hương trên tuyến đường này. Mật độ, khoảng cách trung bình giữa các cây được xác định là 8m. Tổng mức đầu tư dự án 2 tỉ đồng. Chủ đầu tư là UBND huyện Triệu Phong (cũ); Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện được giao quản lý dự án.

Ông Lê Ngọc Châu, cán bộ ban quản lý dự án cho biết, sau khi đơn vị thi công hoàn thành việc trồng và chăm sóc, toàn bộ hệ thống cây xanh đã được bàn giao cho Trung tâm Môi trường và Dịch vụ công ích huyện Triệu Phong (nay thuộc xã Triệu Phong) tiếp tục quản lý. Việc trồng hệ thống cây xanh được thực hiện đúng với thiết kế được duyệt. Theo bản vẽ, dự án chỉ bố trí trồng tại những vị trí đất trống, không vướng cây người dân đã trồng trước đó. Do đó, tuyến đường có nhiều đoạn không được trồng cây giáng hương của dự án, dẫn đến tình trạng đoạn có, đoạn không như hiện trạng.

Cây giáng hương được trồng chỗ thấp trũng dẫn đến còi cọc, gãy, xiêu vẹo - Ảnh: N.V

Ông Châu nhấn mạnh thêm, nếu hiện nay xảy ra cây chết hay mất, trách nhiệm thuộc về đơn vị tiếp nhận là Trung tâm Môi trường và Dịch vụ công ích xã Triệu Phong. Ông cũng khẳng định quá trình thi công nâng cấp tuyến đường Nguyễn Hoàng đến thời điểm này (đơn vị mới thi công hệ thống thoát nước vài trăm mét trên tổng chiều dài tuyến gần 2,5km-PV) không làm ảnh hưởng đến hệ thống cây xanh, không gây chết hoặc mất cây.

Giải thích nguyên nhân hàng cây được trồng lộn xộn, Giám đốc Trung tâm Môi trường và Dịch vụ công ích xã Triệu Phong Phan Văn Hào cho biết, dù nguồn kinh phí chăm sóc được bố trí rất ít nhưng sau khi tiếp nhận, đơn vị vẫn cố gắng duy trì tốt nhất có thể. Tuy nhiên, dự án này ngay từ đầu đã thực hiện thiếu bài bản, chỗ nào có đất trống thì trồng, thấp trũng cũng trồng, thậm chí trồng xen dưới tán cây khác dẫn đến cây mọc xiêu vẹo, còi cọc, một số cây không sống nổi. Gần đây, công ty xây dựng mới thi công vài trăm mét hệ thống thoát nước trên tuyến đường này đã khiến 6 cây bị chết.

Có kế hoạch mở rộng đường vẫn trồng cây?

Ông Hào nhớ lại, cách đây khoảng 5 năm, khi được UBND huyện mời họp, ông cùng một số đại biểu đã đề nghị nên chuyển dự án trồng cây bóng mát ở đường Nguyễn Hoàng sang các tuyến đã quy hoạch, vì tuyến đường này sắp được mở rộng. Tuy vậy, UBND huyện cho rằng đường Nguyễn Hoàng đã có dân cư ổn định nên vẫn triển khai; sau này mở rộng đường sẽ có phương án di dời để thi công.

Bất cập càng rõ hơn khi nhìn lại quá trình chuẩn bị các dự án liên quan tuyến đường Nguyễn Hoàng. Căn cứ Nghị quyết số 20, ngày 8/6/2021 của HĐND huyện về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án hệ thống giao thông kết nối thị trấn Ái Tử với các vùng kinh tế trọng điểm của huyện, ngày 20/12/2021, UBND huyện Triệu Phong ban hành Quyết định số 2988/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình này với mặt cắt ngang 26m, mặt đường 14m, vỉa hè 6m/bên. Tổng mức đầu tư dự án 69 tỉ đồng.

Đến ngày 22/3/2023, UBND huyện Triệu Phong (cũ) tiếp tục ban hành Quyết định số 662/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh dự án. Lý do, mặt cắt 26m theo quy hoạch không trùng tim tuyến hiện trạng, ảnh hưởng đến nhiều nhà dân và công trình công cộng đã ổn định, kéo theo chi phí giải phóng mặt bằng quá lớn. Đồng thời, điều chỉnh nhằm giải quyết kiến nghị của người dân. Theo quyết định mới, đoạn từ nút giao Quốc lộ 1 đến đường Hai Bà Trưng có mặt cắt ngang 26m, mặt đường 14m, dải phân cách giữa 2m, vỉa hè mỗi bên 5m; đoạn từ đường Hai Bà Trưng đến nút giao Nguyễn Trãi mặt cắt ngang rộng 23,5m, mặt đường 14m, dải phân cách giữa 1,5m, vỉa hè mỗi bên 4m...

Điều khiến người dân đặt câu hỏi, dự án trồng cây xanh được UBND huyện Triệu Phong (cũ) phê duyệt tháng 8/2020 và cũng trong thời gian này, huyện cũng đã tính toán đến công tác chuẩn bị các thủ tục để nâng cấp, mở rộng tuyến đường. Việc trồng cây trên tuyến đường dự báo sẽ mở rộng khiến nhiều người cho rằng dự án trồng cây xanh có phần vội vàng, thiếu tính toán.

Trưởng Ban Kinh tế xã Triệu Phong Nguyễn Ngọc Hải cho rằng việc di dời hệ thống cây xanh để thi công mở rộng đường là rất khó khả thi. Mỗi cây nếu đào bứng chuyển tập kết tạm thời, sau khi làm xong đường lại đưa về sẽ tăng chi phí nhưng tỉ lệ sống sẽ rất thấp do cây đã lớn, thời tiết lại khắc nghiệt.

Giám đốc Trung tâm Môi trường và Dịch vụ công ích xã Triệu Phong Phan Văn Hào cho rằng, việc di dời công trình điện chiếu sáng thì đơn giản, nhưng với cây trồng đã cao 4-5m, nếu bứng đi trồng lại gần như không hiệu quả. Nếu cây chết hàng loạt thì ai chịu trách nhiệm?

Nhiều hộ dân sống gần đường Nguyễn Hoàng bức xúc rằng cả dự án trồng cây xanh và dự án nâng cấp mở rộng đường đều do cấp có thẩm quyền huyện Triệu Phong (cũ) phê duyệt, chỉ cách nhau khoảng mấy tháng. Việc chuẩn bị mở rộng đường mà vẫn trồng cây đã gây lãng phí ngân sách, cảnh quan đô thị trở nên nhếch nhác như hiện nay.

Nguyễn Vinh