QTO - Nằm trên Hành lang kinh tế Đông-Tây, có 3 cửa khẩu quốc tế đường bộ và 2 cảng biển với tần suất giao thương sôi động, Quảng Trị hiện đang khẩn trương triển khai các giải pháp nhằm chủ động kiểm soát, ngăn chặn sự xâm nhập của dịch bệnh Chikungunya ngay từ khu vực cửa ngõ tỉnh.

Nguy cơ dịch bệnh xâm nhập

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), dịch bệnh Chikungunya hiện đang có xu hướng gia tăng và lây lan mạnh sang một số khu vực của châu Phi, Nam Á và châu Âu. Riêng tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), trong nửa đầu năm 2025 đã ghi nhận hơn 4.800 ca mắc bệnh Chikungunya, đây là đợt bùng phát dịch lớn nhất từ trước đến nay tại khu vực này.

Chikungunya là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Chikungunya gây ra, bệnh không lây trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua trung gian là muỗi Aedes (cùng loại muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết). Bệnh có nhiều điểm tương đồng với bệnh sốt xuất huyết Dengue.

Triệu chứng thường gặp bao gồm sốt cao, đau nhức khớp, đau đầu, mệt mỏi và nổi ban, đa số người bệnh hồi phục sau vài ngày đến một tuần, tuy nhiên một số trường hợp có thể gặp tình trạng đau khớp dữ dội và kéo dài trong nhiều tháng. Dù tỉ lệ tử vong ít hơn so với các bệnh truyền nhiễm khác song ở những trường hợp xảy ra biến chứng nặng, người bệnh có thể tử vong.

Kiểm tra hành khách nhập cảnh tại cửa khẩu - Ảnh: Phương Thảo

Tại Quảng Trị, hiện chưa ghi nhận ca mắc Chikungunya. Tuy nhiên, với khoảng 1.600-1.900 lượt công dân từ các nước láng giềng nhập cảnh vào tỉnh qua các cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, La Lay, Cha Lo cùng với hàng hóa, phương tiện di chuyển qua lại khiến nguy cơ vi rút gây bệnh Chikungunya xâm nhập và lây lan trong cộng đồng.

Đối diện nguy cơ dịch bệnh Chikungunya có thể xâm nhập vào tỉnh qua đường biên giới, ngành Y tế Quảng Trị đã xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh. Trong đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh đang khẩn trương triển khai đồng loạt các biện pháp chủ động giám sát, phát hiện nhằm kiểm soát kịp thời dịch bệnh Chikungunya.

“Là một người thường xuyên qua lại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, những ngày này tôi thấy quy trình thông quan tại đây được thực hiện chặt chẽ, kỹ càng hơn, nhất là việc khai báo thông tin về lịch trình di chuyển, kiểm tra thân nhiệt của hành khách. Bên cạnh đó, chúng tôi còn được cung cấp thông tin về diễn biến dịch bệnh Chikungunya và hướng dẫn cách phòng bệnh. Điều này hết sức bổ ích cho tôi cũng như tất cả mọi người trong thời điểm hiện nay”, anh Lê Văn Hòa ở xã Lao Bảo chia sẻ.

Chủ động phòng bệnh

Ghi nhận tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh cho thấy, thời điểm này, Khoa Kiểm dịch y tế quốc tế thuộc CDC tỉnh đã kiểm dịch y tế chặt chẽ đối với công dân nhập cảnh từ các nước, các loại phương tiện, hàng hóa lưu thông trong khu vực cửa khẩu nhằm phát hiện sớm trường hợp nghi ngờ để kịp thời xử trí, ngăn chặn dịch bệnh Chikungunya xâm nhập vào nội địa.

Ông Lê Công Chuyên, Phó trưởng Khoa Kiểm dịch y tế quốc tế, CDC tỉnh cho biết: “Đơn vị tăng cường quy trình giám sát dịch tễ học chặt chẽ tại tất cả các cửa khẩu, sân bay, cảng biển trên địa bàn; duy trì lực lượng trực 24/24 giờ tại các khu vực này để giám sát sức khỏe người nhập cảnh, nhất là những người đến từ các quốc gia, vùng lãnh thổ đang có dịch lưu hành, người điều khiển phương tiện, thuyền viên khi nhập cảnh. Việc triển khai biện pháp phòng, chống dịch với mục tiêu cao nhất là kiểm soát và ngăn chặn sự xâm nhập dịch bệnh Chikungunya ngay tại tuyến đầu”.

Cùng với đó, Khoa Kiểm dịch y tế quốc tế chủ động phối hợp liên ngành trong công tác phòng, chống dịch; tăng cường giám sát, kiểm soát chặt chẽ người và phương tiện nhập cảnh, đặc biệt là những người nhập cảnh từ vùng dịch nhằm phát hiện kịp thời các trường hợp nghi ngờ, mắc bệnh để quản lý ngay tại cửa khẩu, không để dịch bệnh lây lan và bùng phát trong cộng đồng.

“Ngoài việc chú trọng giám sát người, phương tiện nhập cảnh, đơn vị chủ động phối hợp giữa y tế cửa khẩu, kiểm dịch động vật, kiểm dịch thực vật, hải quan, biên phòng, cảng vụ giám sát chặt chẽ hàng hóa nhập khẩu nhằm phát hiện sớm hàng hóa nghi ngờ mang véc tơ, muỗi trung gian truyền bệnh để có phương án xử lý kịp thời. Thường xuyên cập nhật hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật của Bộ Y tế trong công tác giám sát phòng, chống dịch bệnh Chikungunya nhằm có các giải pháp ứng phó hiệu quả với diễn biến dịch bệnh phù hợp với tình hình thực tế. Theo dõi, cập nhật tình hình dịch bệnh trong nước và quốc tế để chủ động đề xuất các biện pháp phòng, chống dịch. Chủ động phối hợp giám sát muỗi truyền bệnh, thực hiện diệt muỗi tại khu vực cửa khẩu; chuẩn bị đầy đủ vật tư, hóa chất, thiết bị y tế, phương tiện để đáp ứng kịp thời trong trường hợp có dịch xảy ra; đẩy mạnh thông tin tuyên truyền cho các công dân nhập cảnh cũng như người dân trong tỉnh về dịch bệnh Chikungunya nhằm góp phần nâng cao hiệu quả phòng, chống dịch toàn diện”, Phó trưởng Khoa Kiểm dịch y tế quốc tế, CDC tỉnh Lê Công Chuyên cho biết thêm.

Nguy cơ dịch Chikungunya xâm nhập vào nội địa Quảng Trị là hoàn toàn có thể. Do đó, cùng với những biện pháp chủ động kiểm soát dịch bệnh từ sớm, từ xa của ngành Y tế, yếu tố then chốt chính là mỗi người dân cần nâng cao ý thức phòng bệnh thông qua việc tích cực thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các khuyến cáo về chủ động phòng, chống dịch bệnh Chikungunya.

Phương Thảo