QTO - Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ như hiện nay, lợi dụng tính ẩn danh và kết nối toàn cầu, tội phạm mạng có thể tấn công xuyên biên giới, từ đánh cắp dữ liệu, lừa đảo, tống tiền đến tấn công hạ tầng trọng yếu. Tại tỉnh Quảng Trị, chỉ riêng từ đầu năm 2025 đến nay, các cơ quan chức năng đã phát hiện và xử lý hàng nghìn vụ tấn công liên quan đến an toàn thông tin mạng. Điều này đặt ra những thách thức, đòi hỏi cần nâng cao hơn nữa năng lực và tinh thần chủ động trong "cuộc chiến" không tiếng súng trên không gian mạng.
Những con số “biết nói”
Theo số liệu từ Trung tâm An toàn thông tin VNPT, từ đầu năm 2025 đến nay, tại Việt Nam đã có khoảng 4,5 triệu tài khoản bị lộ lọt (chiếm 12,6% toàn cầu), 155 triệu bản ghi dữ liệu bị rò rỉ, rao bán (tăng 21,4%) so với cùng kỳ năm 2024.
Nổi lên là hoạt động của các nhóm tin tặc tấn công có chủ đích vào hệ thống thông tin của các cơ quan Đảng, Nhà nước, doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế mũi nhọn... để chiếm đoạt thông tin dữ liệu, đòi tiền chuộc, ảnh hưởng đến hoạt động điều hành và gây thiệt hại lớn về kinh tế.
Trung tâm An toàn thông tin VNPT đưa ra 3 nguyên nhân chính dẫn đến bị tấn công, đó là điểm yếu về con người, do lỗ hổng trên các nền tảng, dịch vụ cài trên máy chủ và do lỗ hổng trên website của các đơn vị tự phát triển.
“Trong bối cảnh chuyển đổi số, mọi giao dịch, hoạt động của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào môi trường mạng, vì thế các đối tượng lợi dụng để khai thác, chiếm đoạt dữ liệu, thông tin nhằm gây gián đoạn hoạt động điều hành, thực hiện các hành vi lừa đảo, tống tiền…”, ông Trần Cao Nguyên, chuyên gia an ninh mạng Trung tâm An toàn thông tin VNPT tại Đà Nẵng cho biết.
 |
| Các đội tham gia diễn tập thực chiến phòng, chống và phản ứng trước tình huống tấn công mạng - Ảnh: T.L |
Tại địa bàn Quảng Trị, trong năm 2025, Công an tỉnh đã rà soát, phát hiện 22 trang thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị tồn tại các đường dẫn quảng cáo bất hợp pháp; 5 trang thông tin điện tử tồn tại hơn 600 lỗ hổng bảo mật. Thông qua hệ thống giám sát an toàn thông tin mạng tập trung, Công an tỉnh đã phát hiện và xử lý hơn 2.000 vấn đề, sự cố về an toàn thông tin, chủ yếu liên quan đến hành vi dò quét trái phép; bị tấn công vào website và dịch vụ trực tuyến; máy tính có lỗ hổng bảo mật, bị nhiễm mã độc; thiết bị kết nối đến máy chủ điều khiển từ xa...
Tăng cường bảo đảm an ninh mạng
Trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số, các sở, ban, ngành, địa phương và khối doanh nghiệp tập trung xây dựng nhiều hệ thống thông tin quan trọng, phức tạp, lưu trữ nhiều dữ liệu, mang tính liên kết sâu rộng, dễ bộc lộ nguy cơ gây mất an toàn thông tin mạng. Vì vậy, tỉnh Quảng Trị đã triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo đảm an toàn thông tin cũng như nâng cao khả năng ứng cứu các sự cố an ninh mạng trong mọi tình huống.
Mới đây, Đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng tỉnh Quảng Trị được thành lập, do đại tá Lê Văn Hóa, Phó Giám đốc Công an tỉnh làm đội trưởng, cùng các thành viên là cán bộ có trình độ chuyên môn cao trong lĩnh vực an ninh mạng, công nghệ thông tin thuộc các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh; chuyên gia từ các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ an ninh mạng.
Theo đại tá Lê Văn Hóa, việc ra mắt Đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng tỉnh được kỳ vọng sẽ tăng cường khả năng phối hợp, phát hiện, xử lý kịp thời các mối đe dọa, chủ động bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng của tỉnh, góp phần phục vụ hiệu quả công tác chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh.
Công an tỉnh Quảng Trị cũng chủ trì, phối hợp với các đơn vị tổ chức tập huấn, diễn tập thực chiến phòng, chống và phản ứng trước tình huống tấn công mạng. Kịch bản diễn tập mô phỏng một cuộc tấn công mạng thực tế. Các đội tấn công giả định sẽ định kỳ thực hiện tấn công thông qua các lỗ hổng vào hạ tầng của các team và mã hóa server do đội chơi quản lí. Các đội phòng thủ sẽ điều tra nguyên nhân, phát hiện, xử lý lỗ hổng đang bị khai thác, gỡ bỏ mã độc, khôi phục dịch vụ đang chạy…
“Chương trình diễn tập thực chiến nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nhận diện, phân tích, đánh giá để triển khai hiệu quả phương án ứng cứu sự cố đối với các hệ thống thông tin trên địa bàn tỉnh. Tăng cường khả năng thích ứng, tính sẵn sàng, chủ động, linh hoạt trong điều phối ứng phó, xử lý, khắc phục hậu quả, giảm thiểu thiệt hại các sự cố an toàn thông tin mạng. Cùng với đó, kịp thời phát hiện những lỗ hỏng về công nghệ, con người và quy trình, từ đó nâng cao năng lực xử lý, bảo đảm sẵn sàng ứng phó khi sự cố xảy ra”, trung tá Trần Hà Đồng Hải, Phó trưởng Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Quảng Trị, chia sẻ.
Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Quảng Trị phối hợp với các đơn vị tổ chức chiến dịch truyền thông “Không một mình-Cùng nhau an toàn trực tuyến” tại các trường học trên địa bàn. Chiến dịch nhằm nâng cao nhận thức của thanh thiếu niên, phụ huynh, giáo viên và toàn xã hội về rủi ro trực tuyến, phương thức thủ đoạn của các loại tội phạm, đặc biệt là bảo đảm an toàn thông tin, dữ liệu cá nhân trên không gian số.
Trong thời đại chuyển đổi số mạnh mẽ như hiện nay, việc bảo vệ hệ thống thông tin, các dữ liệu, tài nguyên số là mặt trận quan trọng, cam go và lâu dài, đòi hỏi các cơ quan, đơn vị, địa phương phải nâng cao hơn nữa năng lực phòng, chống và ứng phó kịp thời khi có sự cố an ninh mạng xảy ra.
Tố Linh
