QTO - Vùng đệm của Vườn Quốc gia (VQG) Phong Nha-Kẻ Bàng có diện tích hơn 219.855ha, thuộc địa bàn các xã: Phong Nha, Thượng Trạch, Kim Phú, Kim Điền, Dân Hóa. Đây là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào các dân tộc thiểu số với điều kiện kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, hiểu biết pháp luật hạn chế, dễ bị đối tượng xấu lợi dụng, lôi kéo vào những hành vi xâm hại tài nguyên rừng. Vì vậy, Trung tâm Bảo vệ rừng và Di sản thế giới luôn chú trọng công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia bảo vệ rừng (BVR).

Trạm BVR Chà Nòi nằm trên địa bàn xã Phong Nha, được giao quản lý, bảo vệ hơn 18.849ha rừng, gồm có 18 tiểu khu và 151 khoảnh. Toàn bộ diện tích rừng nằm trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt.

Trạm trưởng Trạm BVR Chà Nòi Trần Quang Đồng cho biết, ở một số thôn, bản của các xã vùng đệm VQG do trạm quản lý còn xảy ra tình trạng người dân thiếu việc làm ổn định nên vẫn lén lút vào rừng mưu sinh. Trước tình hình đó, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng trong công tác BVR, bảo vệ đa dạng sinh học, trạm đã thực hiện nghiêm các kế hoạch của cấp trên, từ đó áp dụng thực tế vào địa bàn được giao.

“Hằng tháng, trạm tổ chức ít nhất 1 đợt tuyên truyền pháp luật cho người dân vùng đệm; đồng thời cử nhân viên đến các cuộc họp thôn, bản để lồng ghép tuyên truyền về công tác quản lý BVR; phòng cháy, chữa cháy rừng; không khai thác gỗ, săn bắt động vật rừng; không khai thác lâm sản phụ, tự ý phát, đốt nương rẫy, lấn chiếm đất rừng làm đất nông nghiệp và một số nghị định về bảo vệ động vật hoang dã. Từ đầu năm đến nay, trạm đã tổ chức 8 đợt tuyên truyền cho hơn 70 lượt người dân”, Trạm trưởng Trạm BVR Chà Nòi Trần Quang Đồng cho biết.

Phối hợp tuần tra bảo vệ rừng tại Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng- Ảnh: N.H

Trước đây, nhận thức về công tác BVR của người dân bản Phú Minh, xã Kim Phú còn nhiều hạn chế, tình trạng khai thác gỗ trái phép, bẫy bắt động vật rừng vẫn diễn ra. Tuy nhiên, từ khi thực hiện nhiệm vụ giao khoán BVR, ý thức của người dân đã chuyển biến rõ rệt.Trưởng bản Phú Minh Cao Quý Nông chia sẻ, bản có 40 hộ với hơn 175 nhân khẩu. Từ nguồn kinh phí BVR, bán tín chỉ các-bon rừng và hỗ trợ từ chương trình mục tiêu quốc gia, bản đã thành lập 2 tổ BVR cộng đồng với 26 thành viên.

“Các tổ BVR cộng đồng bản Phú Minh được giao khoán bảo vệ hơn 800ha rừng. Các tổ được trang bị phương tiện để kiểm tra, xử lý kịp thời các hành vi xâm hại rừng. Hằng tháng, tổ phối hợp với lực lượng BVR của Trung tâm BVR và Di sản thế giới tổ chức các đợt tuần tra, kiểm soát tại các vùng tiếp giáp với rừng cộng đồng, các tuyến đường dễ bị xâm nhập nhằm chủ động ngăn chặn khai thác lâm sản trái phép”, ông Nông thông tin.

Trạm BVR số 6 (xã Phong Nha) được xem là cửa ngõ theo dõi, kiểm soát hoạt động của người và phương tiện ra vào VQG Phong Nha-Kẻ Bàng. Vì thế, công tác tuyên truyền, vận động người dân các xã vùng đệm được trạm xác định là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm.

Trạm trưởng Trạm BVR số 6 Phan Thanh Xuân cho biết, vào mùa mưa bão cũng là thời điểm gia tăng hoạt động bẫy, bắt động vật hoang dã nên trạm đã chủ động nắm bắt thông tin, đồng thời tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, truy quét, tháo gỡ bẫy tại các khu vực trọng điểm. Từ đầu năm đến nay, lực lượng BVR của trạm đã thực hiện 272 đợt tuần tra với 479 ngày, 207 đêm, quãng đường tuần tra trên 2.635km; tháo gỡ 187 dây bẫy và 2 điểm nghỉ tạm bợ.

Từ đầu năm đến nay, Trung tâm BVR và Di sản thế giới đã tổ chức 291 đợt tuyên truyền, vận động, giáo dục pháp luật đến 237 lượt tổ dân phố, thôn, bản trên địa bàn các xã vùng đệm VQG, với sự tham gia của 5.478 người dân; phối hợp tổ chức 662 đợt tuần tra, trực chốt, kiểm soát với các tổ BVR ở các xã.

“Nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về lâm nghiệp cho cộng đồng, nhận thức của người dân các xã vùng đệm VQG Phong Nha-Kẻ Bàng đã có sự chuyển biến rõ rệt; số vụ vi phạm giảm mạnh qua từng năm; đồng thời người dân đã tích cực tham gia BVR, phòng cháy, chữa cháy rừng; hỗ trợ, giúp đỡ lực lượng chuyên trách trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm hại tài nguyên rừng”, Giám đốc Trung tâm BVR và Di sản thế giới Phạm Văn Tân nhấn mạnh.

Ngọc Hải