QTO - Thời gian qua, cùng với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên địa bàn xã Hoàn Lão đã mang lại hiệu quả tích cực. Thông qua các mô hình chuyển đổi, từng bước hình thành vùng sản xuất nông sản, tạo ra những sản phẩm hàng hóa có giá trị cao, góp phần tăng thu nhập cho nông dân, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội địa phương.

Theo chân cán bộ Phòng Kinh tế xã Hoàn Lão, chúng tôi đến thăm mô hình trồng kiệu của người dân thôn Võ Thuận 1. Hiện ra trước mắt chúng tôi là một màu xanh mướt, trải dài mênh mông của cánh đồng kiệu.

Anh Đặng Quang Sáng, hộ trồng kiệu ở thôn Võ Thuận 1 cho hay: “Năm nay là năm thứ 2 gia đình tôi chuyển đổi từ 4 sào đất trồng ngô kém hiệu quả sang trồng kiệu. Mỗi sào cho thu hoạch khoảng 3 tạ, với giá bán từ 25.000-30.000 đồng/kg, kiệu mang lại lợi nhuận cao hơn nhiều so với trồng ngô. Cây kiệu ngoài việc dễ chăm sóc, ít sâu bệnh, còn có thời gian trồng ngắn (tháng 7-12 âm lịch) nên sau khi vụ kiệu kết thúc, gia đình vẫn tranh thủ trồng thêm được một vụ cây trồng ngắn ngày khác để tăng thu nhập”.

Cũng như gia đình anh Sáng, nhiều hộ dân tại thôn Võ Thuận 1, Võ Thuận 2, Võ Thuận 3 (xã Hoàn Lão) đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả sang trồng kiệu. Theo nhận xét của nông dân, ngoài việc dễ chăm sóc, mang lại lợi nhuận cao, cây kiệu còn góp phần cải tạo, thay đổi môi trường đất, giúp đất giàu dinh dưỡng hơn, sau khi thu hoạch kiệu, chuyển sang trồng ngô, lạc... năng suất cũng cao hơn trước.

Cán bộ nông nghiệp xã Hoàn Lão và thôn Võ Thuận 1 thăm mô hình trồng kiệu của nông dân - Ảnh: L.M

Trò chuyện với chúng tôi, ông Đặng Quang Trường, Trưởng thôn Võ Thuận 1 chia sẻ: “Thôn chúng tôi hiện có khoảng 6ha kiệu. Trước đây, những diện tích này là đất trồng ngô, sắn, lạc... nhưng sau một thời gian, nhận thấy cây cho năng suất thấp, kém hiệu quả, bà con đã chuyển dần sang trồng kiệu. Nếu thời tiết thuận lợi, giá cả ổn định, cây kiệu sẽ cho thu nhập từ 100-120 triệu

đồng/ha, hiệu quả gấp 4-5 lần so với trồng sắn, ngô...”.

Hiện nay đã là cuối tháng 10 âm lịch, chỉ còn khoảng 2 tháng nữa, các hộ nông dân xã Hoàn Lão sẽ thu hoạch kiệu. Tranh thủ những ngày khô ráo, bà con lại ra đồng vun xới đất, nhổ cỏ, hy vọng một mùa kiệu mới bội thu.

Theo báo cáo của Phòng Kinh tế xã Hoàn Lão, năm 2025, xã Hoàn Lão có diện tích gieo trồng là 4.573,6ha, với các cây trồng chủ lực, như: Lúa, ngô, sắn, khoai, dưa hấu... Để bảo đảm cây trồng cho năng suất, sản lượng cao, thời gian qua, UBND xã đã chỉ đạo Phòng Kinh tế thường xuyên theo dõi, hướng dẫn nông dân về kỹ thuật, thời vụ gieo trồng, chăm sóc, phòng, trừ sâu bệnh... Nhờ đó, tổng sản lượng lương thực năm 2025 ước đạt hơn 12.251 tấn, đạt 115% kế hoạch đề ra.

Nhằm nâng cao giá trị kinh tế trên diện tích sản xuất đất nông nghiệp, UBND xã Hoàn Lão đã quan tâm, hướng dẫn nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên những diện tích đất sản xuất kém hiệu quả. Ngoài mô hình kiệu, năm 2025, xã cũng chuyển đổi trên 60ha diện tích trồng sắn bị nhiễm bệnh khảm lá qua trồng dưa hấu, cây ăn quả. Đồng thời, xã tiếp tục duy trì chuyển đổi 27ha diện tích lúa kém hiệu quả sang rau màu các loại và trồng lúa kết hợp với nuôi trồng thủy sản.

Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên diện tích đất nông nghiệp kém hiệu quả đã mang lại giá trị kinh tế cao, giúp nông dân cải thiện thu nhập. Riêng đối với diện tích chuyển đổi trên đất lúa còn giúp nông dân giảm được áp lực nước tưới trong điều kiện biến đổi khí hậu, nhất là hạn hán diễn ra gay gắt, khó lường; góp phần nâng cao độ phì nhiêu cho đất; giảm được tình trạng sâu bệnh hại… Mô hình trồng sen lấy hạt trên các vùng trồng lúa thấp trũng đã giải quyết được một phần tình trạng bỏ hoang ruộng, tránh lãng phí diện tích canh tác. Các mô hình chuyển đổi khác mang lại thu nhập cao hơn cho nông dân trung bình từ 2-5 lần so với trồng lúa.

Trưởng phòng Kinh tế xã Hoàn Lão Bùi Quốc Thanh cho biết, bước sang năm 2026, xã sẽ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo thực hiện việc chuyển đổi cơ cấu giống, hướng dẫn người dân lựa chọn các giống lúa, ngô, lạc năng suất cao, chất lượng tốt theo định hướng trung và ngắn ngày gắn với nhu cầu thị trường đầu ra sản phẩm. Xã cũng tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn, vận động Nhân dân thực hiện gieo trồng theo cơ cấu giống và khung lịch thời vụ đề ra; tăng cường tính dự báo và phòng trừ sâu bệnh kịp thời; không để sâu bệnh phát triển thành dịch, gây hại trên diện rộng; thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết để điều chỉnh kế hoạch sản xuất, hạn chế tối đa thiệt hại do diễn biến thất thường của thời tiết.

Xã tập trung phát triển liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, đẩy mạnh thâm canh, áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời, vận động Nhân dân tiếp tục chuyển đổi diện tích đất gò đồi, đất lúa, đất nương rẫy kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng khác có hiệu quả kinh tế cao hơn theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với lợi thế, đặc trưng riêng của mỗi vùng. Trọng tâm là chuyển đổi các vùng trồng sắn bị bệnh khảm lá và các vùng có nhiều diện tích đất lúa bỏ hoang trong vụ hè-thu…

Lê Mai