QTO - Để hạn chế rủi ro, giảm thiệt hại cho người chăn nuôi, xã Tuyên Bình đã triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch tả lợn châu. Phi (DTLCP) và bệnh viêm da nổi cục (VDNC) trên đàn trâu, bò. Sau khi dập dịch thành công, UBND xã tiếp tục xây dựng phương án hỗ trợ người dân tái đàn.

Chủ động chống dịch

Xã miền núi Tuyên Bình có nhiều lợi thế để phát triển chăn nuôi gia súc. Tính đến trước ngày 1/7/2025, tổng đàn gia súc của toàn xã đạt gần 4.500 con (đàn trâu trên 500 con, bò gần 1.800 con, đàn lợn gần 2.200 con). Tuy nhiên, ngay sau khi thành lập đơn vị hành chính mới, xã đã phải căng mình phòng, chống dịch “kép” khi DTLCP và bệnh VDNC cùng lúc bùng phát.

Có thời điểm DTLCP đã lan rộng ra 69 ổ, tại 69 hộ chăn nuôi, với 15/20 thôn có dịch. Tổng số lợn mắc bệnh là 735 con, trọng lượng trên 48,6 tấn. Toàn bộ lợn bệnh đã được UBND xã phối hợp với hộ chăn nuôi tiêu hủy theo đúng quy định. Cũng trong thời gian này, dịch bệnh VDNC làm cho 5 con bò/4 hộ chăn nuôi mắc bệnh, trong đó có 3 con chết buộc tiêu hủy; 2 con được điều trị, chăm sóc, nay đã khỏe mạnh trở lại.

Nguyên nhân xảy ra dịch bệnh "kép" là do điều kiện thời tiết thay đổi, cùng với công tác vệ sinh tiêu độc, khử trùng của một số hộ chăn nuôi chưa tốt. Tình trạng này đã gây thiệt hại nặng nề, khó khăn lớn cho công tác phòng, chống dịch của cấp ủy, chính quyền, ngành thú y và người dân.

Người dân xã Tuyên Bình chăm sóc đàn bò - Ảnh: X.V

Ngay sau khi phát hiện các ổ dịch, UBND xã Tuyên Bình đã phối hợp với Trạm Chăn nuôi và Thú y khu vực 2 tổ chức triển khai đồng bộ các biện pháp ngăn chặn, khống chế dịch bệnh, lấy mẫu xét nghiệm và công bố dịch. Phó Chủ tịch UBND xã Tuyên Bình Hoàng Vĩnh Lợi cho biết: “Ngay khi dịch bệnh xảy ra, UBND xã đã phối hợp với Trạm Chăn nuôi và Thú y khu vực 2 cử cán bộ thường xuyên túc trực tại các thôn để triển khai chống dịch; thành lập ban chỉ đạo, tổ tham gia phòng chống dịch, tổ phản ứng nhanh để kiểm soát dịch bệnh; hỗ trợ hóa chất để tiêu độc, khử trùng”.

Ngoài ra, UBND xã Tuyên Bình còn thành lập nhiều điểm chốt kiểm dịch động vật tại cửa ngõ ra vào các thôn; thành lập 1 tổ liên ngành lưu động để kiểm tra, kiểm soát; tuyên truyền rộng rãi, hướng dẫn người dân cách phòng, chống dịch nhằm giảm thiểu thiệt hại. Đồng thời khoanh vùng, quản lý chặt việc giết mổ, vận chuyển trâu, bò, lợn và sản phẩm liên quan tại khu vực xảy ra dịch bệnh…

Để nâng cao hiệu quả phòng, chống dịch, các lực lượng chống dịch đã sử dụng 222 lít hóa chất, 3.760kg vôi bột để phun tiêu độc, khử trùng tại các khu vực chăn nuôi. UBND xã cũng đã đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân trên địa bàn về tác hại của dịch bệnh; vận động người dân chấp hành nghiêm túc các quy định, đặc biệt là cấm tuyệt đối hành vi “bán chạy” hoặc vứt xác động vật chết ra môi trường.

Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, lực lượng chức năng và người dân, đến đầu tháng 9/2025, xã Tuyên Bình đã công bố hết dịch VDNC trên đàn trâu, bò và đến tháng 10/2025 công bố hết DTLCP.

Tập trung tái đàn

Gia đình ông Trần Văn Hợi, ở thôn Liên Sơn  có 16 con lợn bị chết do mắc DTLCP. Sau khi tiến hành tiêu hủy, gia đình ông cũng đã chủ động phun tiêu độc, khử trùng khu vực chăn nuôi và chờ thời điểm thích hợp để tái đàn.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Tuyên Bình Hoàng Vĩnh Lợi, UBND xã đang tuyên truyền, nhắc nhở người dân tập trung chăm sóc, phòng, chống dịch bệnh cho đàn gia súc còn lại. Đối với việc tái đàn, nhất là đối với đàn lợn, chính quyền địa phương đã nhắc nhở người dân tuân thủ chặt chẽ các quy trình an toàn sinh học như: Vệ sinh, khử trùng chuồng trại và môi trường xung quanh, mua con giống có nguồn gốc rõ ràng, tiêm phòng đầy đủ… Để hỗ trợ người dân, UBND xã đã tổng hợp danh sách thiệt hại gửi cấp trên để đề nghị hỗ trợ kinh phí tái đàn. Theo đó, mỗi kg lợn hơi chết do DTLCP sẽ được hỗ trợ 40.000 đồng. Bên cạnh đó, UBND xã cũng đã chỉ đạo các tổ chức, đoàn thể đứng ra tín chấp với các ngân hàng để hội viên, người dân vay vốn tái đàn, khôi phục chăn nuôi.

Bà Trần Thị Phương, ở thôn Liên Sơn cho biết: "Sau dịch bệnh, vốn liếng của gia đình tôi cũng như các hộ chăn nuôi gần như cạn kiệt, vì trước đó đã đầu tư vào con giống, thức ăn, thuốc thú y. Để tái đàn, chúng tôi rất cần được hỗ trợ về nguồn vốn để sớm khôi phục, phát triển sản xuất".

Việc tái đàn gia súc sau dịch bệnh là bước quan trọng nhằm khôi phục ngành chăn nuôi. Về lâu dài, UBND xã Tuyên Bình hướng đến mục tiêu giúp người dân đổi mới tư duy sản xuất, nhất là chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi tập trung, từ phòng bệnh thụ động sang chủ động, đồng thời áp dụng an toàn sinh học để phát triển chăn nuôi theo hướng bền vững.

Xuân Vương