QTO - Để phát triển bền vững ngành thủy sản thì công tác tuyên truyền chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định  (IUU) có vai trò hết sức quan trọng và cần được triển khai tích cực, thường xuyên. Thời gian qua, các đồn biên phòng trên vùng biển, đảo phía Nam tỉnh Quảng Trị đã tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức, hướng dẫn ngư dân chấp hành các quy định khi hoạt động đánh bắt trên biển; góp phần  khai thác nguồn lợi thủy sản bền vững và bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Tuyên truyền, hướng dẫn trực tiếp cho ngư dân trên tàu cá

Những ngày giữa mùa trăng không thể ra khơi, tại khu bến cảng tàu thuyền phía Nam cảng Cửa Việt, hàng chục tàu cá công suất lớn ngoại tỉnh đang neo đậu nghỉ chuyến. Nhiều ngư dân tại đây đã được lực lượng bộ đội biên phòng Đồn Biên phòng Triệu Vân đến thăm hỏi, động viên, trao tặng cờ Tổ quốc và tuyên truyền về chống khai thác IUU.

Ngư dân Trần Đình Dương, thuyền trưởng tàu cá trú xã Tân Mai, tỉnh Nghệ An cho biết, những ngày neo tại cảng, anh em trên tàu đã được cán bộ, chiến sĩ biên phòng đến nhắc nhở cũng như hỗ trợ, giúp đỡ những phần việc, thủ tục cần thiết nên rất yên tâm. “Nhờ lực lượng biên phòng và các cơ quan chức năng thường xuyên tuyên truyền nên ngư dân chúng tôi biết rõ tác hại khi khai thác hải sản bất hợp pháp. Vì vậy, tôi luôn chấp hành đúng mọi quy định của pháp luật khi đánh bắt trên biển và luôn dặn anh em thuyền viên phải thực hiện nghiêm túc”, anh Dương cho hay. Quá trình khai thác hải sản, khi có sự việc, tình huống xảy ra trên biển anh Dương đều chủ động báo cho lực lượng biên phòng và cơ quan chức năng biết để xử lý kịp thời.     

Đồn Biên phòng Cồn Cỏ trao tặng cờ Tổ quốc cho ngư dân - Ảnh: Đ.V

Từ đầu năm 2024 đến nay, Đồn Biên phòng Triệu Vân đã phát hiện và tiếp nhận, bàn giao các đơn vị chức năng xử lý 13 vụ với 13 tàu cá/13 trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; xử phạt vi phạm hành chính thu nộp ngân sách nhà nước hơn 180 triệu đồng. Đồng thời đã tổ chức 8 đợt tuyên truyền với 256 lượt người tham gia; cấp phát 1.500 tờ rơi, hướng dẫn 45 ngư dân viết bản cam kết về chống khai thác IUU.

Trung tá Nguyễn Thanh Minh, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Triệu Vân cho biết, thời gian qua, đơn vị đã xây dựng kế hoạch chuyên đề cũng như kế hoạch riêng về chống khai thác IUU. Đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương cử cán bộ đến tận gia đình ngư dân để tuyên truyền về các quy định chống khai thác IUU. Bên cạnh đó, đơn vị đã tổ chức tuần tra trên sông, biển nhằm ngăn chặn những tàu không đủ điều kiện xuất, nhập bến. “Trong đó có những cuộc tuyên truyền đặc biệt với ngư dân về việc không được đánh bắt hải sản sai vùng, sai tuyến, xâm phạm vùng biển nước ngoài. Đơn vị xác định chống khai thác IUU không chỉ gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu mà còn để bảo vệ nguồn lợi thủy sản bền vững cho con cháu sau này”, Trung tá Minh cho biết.

Tăng cường phối hợp các lực lượng

Tại đặc khu Cồn Cỏ công tác tuyên truyền chống khai thác IUU cũng được lực lượng biên phòng chú trọng. Trung tá Lê Quốc Học, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cồn Cỏ cho biết, thời gian qua, tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn khu vực biên giới biển do đồn phụ trách cơ bản ổn định. Tuy nhiên, hoạt động khai thác thủy hải sản trái phép, đặc biệt là tình trạng ngư dân khai thác hải sản không theo quy định IUU vẫn còn diễn ra, gây khó khăn trong công tác quản lý và gỡ “thẻ vàng” IUU cho nước ta.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cồn Cỏ phát tờ rơi tuyên truyền chống khai thác IUU cho ngư dân - Ảnh: Đ.V

Đặc biệt, qua nắm bắt các nguồn tin, trong thời gian gần đây, hoạt động tàu thuyền đánh bắt hải sản không đúng quy định và sử dụng thuốc nổ đánh bắt hải sản trái phép trên vùng biển quản lý có chiều hướng hoạt động mạnh trở lại. Chấp hành sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, thời gian qua Đảng ủy, Ban Chỉ huy đồn đã lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, đồng thời phối hợp với các lực lượng chức năng chủ động nắm chắc tình hình trên biển. Đặc biệt là tình hình hoạt động của các tàu cá hoạt động trên biển (kể cả tàu nội tỉnh và ngoại tỉnh), qua đó kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp tàu thuyền vi phạm trong khai thác IUU. Đồn Biên phòng Cồn Cỏ đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng đứng chân trên địa bàn tổ chức 7 đợt tuyên truyền cho 432 lượt ngư dân, cấp phát hơn 400 tờ rơi và 400 lá cờ Tổ quốc. Phối hợp với lực lượng công an, Ban quản lý khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ, Kiểm ngư tỉnh Quảng trị tổ chức 12 lượt tuần tra vùng biển xung quanh đảo với 120 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia.

Song song đó, đơn vị đã chủ động bám, nắm tình hình địa bàn trên bờ, trên biển về việc thực thi pháp luật của các tàu cá hoạt động trong khu vực đảo, đảm bảo các hành vi vi phạm về giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình đối với các tàu cá được phát hiện, ngăn chặn kịp thời. Đơn vị đã kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản theo Nghị định số 38/2024/NĐ-CP ngày 5/4/2024 của Chính phủ và các hành vi đánh bắt hải sản trái phép.

Có thể thấy, nhờ công tác tuyên truyền chống khai thác IUU được triển khai thường xuyên, trong đó có vai trò nòng cốt của lực lượng biên phòng đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong cộng đồng ngư dân về ý thức tôn trọng, chấp hành quy định pháp luật của Việt Nam và quốc tế về khai thác thủy sản trên biển. Qua đó, góp phần làm hạn chế thấp nhất các vi phạm, sớm gỡ bỏ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu về khai thác thủy sản đối với Việt Nam; không để ảnh hưởng uy tín của ngành thủy sản nước ta cũng như các hoạt động hợp tác song phương giữa Việt Nam với các nước trong khu vực; không để tác động tiêu cực đến đời sống, sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển.

Đức Việt