QTO - Tận dụng lợi thế đất gò đồi, nhiều nông dân trong tỉnh đã thành công với mô hình nông lâm kết hợp. Mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao, bền vững mà còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái.

Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh, sản xuất nông lâm kết hợp ngày càng khẳng định là phương thức sản xuất bền vững, đặc biệt phù hợp với vùng gò đồi. Ưu điểm của mô hình này là sự kết hợp hài hòa giữa cây nông nghiệp, cây lâm nghiệp và chăn nuôi trên cùng một diện tích. Cách làm này mang lại giá trị kinh tế ổn định, cải thiện sinh kế, đồng thời bảo vệ tài nguyên đất, tăng độ che phủ rừng và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã triển khai 2 mô hình nông lâm kết hợp tại xã Cồn Tiên, với các loại cây ăn quả có múi, như: Cam V2, cam Xã Đoài, bưởi da xanh, mít Thái, ổi lê Đài Loan. Các cây này được trồng xen cây ngắn ngày như chè vằng, dưa hấu, kết hợp với cây lâm nghiệp như dổi xanh, keo lai và chăn nuôi gà thả vườn.

Mô hình nông lâm kết hợp của ông Phan Quảng, ở xã Cồn Tiên, mang lại thu nhập cao - Ảnh: T.H

Anh Phan Văn Lộc, thôn Bình Sơn, xã Cồn Tiên, là một trong những điển hình thành công. Từ năm 2019, được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông tỉnh, gia đình anh đã triển khai mô hình nông lâm kết hợp trên diện tích 8ha. Trong đó có 3ha keo lai, 2ha bưởi, 2ha cam, 1ha ổi lê. Cùng đó, gia đình trồng xen 1,2ha dưa hấu và kết hợp chăn nuôi gà thả vườn. Anh Lộc cho biết, ban đầu, các cây dài ngày chưa cho thu hoạch, nhưng nhờ trồng xen dưa hấu, anh thu về được 150 triệu đồng trong 2 năm đầu. Diện tích ổi lê sau hơn 2 năm đã cho thu hoạch, mang lại hơn 120 triệu đồng mỗi năm.

Ngoài ra, anh còn chăn nuôi 200-300 con gà ri lai, thu nhập 10-12 triệu đồng/lứa. Cuối năm 2024, gia đình anh thu được 230 triệu đồng từ việc khai thác 3ha keo lai; hơn 100 triệu đồng từ bưởi, cam cho quả bói. Anh Lộc còn đầu tư hệ thống tưới tiêu, máy móc để chăm sóc vườn cây.

Một trường hợp khác là ông Phan Quảng, thôn Thiện Thành, xã Cồn Tiên. Ông đang chuyển đổi 2,2ha cao su già cỗi và sắn năng suất thấp sang mô hình nông lâm kết hợp. Trong đó chủ đạo là các loại cây ăn quả có múi kết hợp với cây dổi xanh trồng vành đai. Giữa các luống cam, bưởi, ông Quảng trồng xen chè vằng phủ bạt ni-lon.

Ông Quảng cho biết, trước khi thực hiện mô hình, ông và các hộ nông dân trong vùng đã được Trung tâm Khuyến nông tỉnh tập huấn quy trình kỹ thuật canh tác, từ khâu làm đất đến cách chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại... Năm 2024, ông còn được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ thêm phân bón chăm sóc cây ăn quả và 310 con gà giống. Nhờ áp dụng đúng quy trình kỹ thuật, đàn gà tăng trọng đúng chỉ tiêu đề ra, sau khi trừ chi phí, gia đình ông  lãi gần 10 triệu đồng; cây chè vằng đã cho thu hoạch, sau 2 lần cắt bán, thu về 4 triệu đồng. Ông còn tận dụng quỹ đất liền kề vườn cây để đầu tư chăn nuôi lợn, mỗi năm thu lãi 150 triệu đồng. Hiện tại, vườn cây của gia đình ông đang sinh trưởng tốt, tỉ lệ sống trên 95%.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Trần Thanh Hải cho biết: Mô hình nông lâm kết hợp là hướng phát triển bền vững. Đặc biệt, mô hình này cho phép "lấy ngắn nuôi dài". Các loại cây ngắn ngày như dưa, lạc, đậu hay cây dược liệu mang lại thu nhập nhanh chóng trong những năm đầu, giúp người nông dân trang trải chi phí và ổn định cuộc sống. Cùng lúc đó, các loại cây ăn quả, cây công nghiệp dài ngày có thời gian để sinh trưởng, phát triển.  

Thanh Hoa