(QBĐT) - Nhằm chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mùa vụ, tổ chức lại sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao thu nhập, ổn định sản xuất, đời sống cho nông dân..., huyện Minh Hóa đang tập trung thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Đây là việc làm hết sức quan trọng, cần thiết để đưa nền kinh tế-xã hội của huyện nhà đột phá đi lên.

Những năm qua, huyện Minh Hóa đã tận dụng tiềm năng, lợi thế của mình để phát triển nền nông nghiệp. Nhờ đó, nông nghiệp của huyện có những chuyển biến tích cực, từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội và ổn định an ninh lương thực trên địa bàn. Trong 5 năm qua, tỷ trọng nông nghiệp - lâm nghiệp - thủy sản toàn huyện chiếm 43,05%. Thu nhập bình quân đầu người đạt 13 triệu đồng/năm.

Trong sản suất nông nghiệp, huyện đã áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thâm canh, tạo ra các sản phẩm hàng hóa có chất lượng, giá trị kinh tế; hình thành và phát triển một số vùng trồng cây có giá trị kinh tế cao. Nhờ vậy, giá trị sản xuất nông nghiệp từng bước tăng lên. Tổng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản năm 2015 ước đạt 292,693 tỷ đồng, tăng 40,68% so với năm 2010. Sản lượng lương thực bình quân hàng năm 9.221,4 tấn. 

Chương trình phát triển chăn nuôi tiếp tục được triển khai thực hiện có hiệu quả, tạo chuyển biến tích cực trong cơ cấu nội bộ ngành. Huyện đã từng bước thay thế giống địa phương hiệu quả thấp, đưa giống vật nuôi có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất. Nhiều mô hình kết hợp chăn nuôi, trồng rừng, trang trại, gia trại tổng hợp phát triển có chất lượng.

Đến nay, tổng đàn gia súc trên địa bàn có trên 37.740 con, đạt 76,58% so với chỉ tiêu đề ra; tổng đàn gia cầm trên 76.000 con. Chương trình trồng rừng kinh tế được chú trọng đã mang lại hiệu quả kinh tế cao. Trong 5 năm, toàn huyện đã trồng được 3.959 ha rừng kinh tế; khoanh nuôi, bảo vệ rừng 105.376 ha, nâng tỷ lệ che phủ rừng lên 78% (chỉ tiêu 75%)...

Bên cạnh kết quả đó, ngành nông nghiệp Minh Hóa còn bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém: quy mô sản xuất nhỏ, chất lượng thấp, chưa có thương hiệu và sản phẩm nổi bật nên sức cạnh tranh kém, chưa thu hút được người tiêu dùng.

Đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp ở huyện Minh Hóa.

Việc áp dụng công nghệ tiên tiến, có hiệu quả vào sản xuất chưa mạnh nên năng suất lao động và thu nhập từ nông nghiệp không cao dẫn đến tình trạng lao động trong lĩnh vực nông nghiệp đi tìm công việc khác. Xuất phát từ thực trạng trên, huyện Minh Hóa đã tập trung chỉ đạo thực hiện đề án tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, trọng tâm là chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mùa vụ, tổ chức lại sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường...

Trên lĩnh vực tái cơ cấu trồng trọt, huyện Minh Hóa sẽ chuyển dịch cơ cấu cây trồng, gắn với thị trường tiêu thụ, tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị để nâng cao giá trị gia tăng. Sử dụng linh hoạt diện tích, sản lượng lúa hợp lý, tập trung phát triển chất lượng, nâng cao giá trị hàng hóa; phát triển mạnh cây cao su, sắn nguyên liệu, trồng rừng sản xuất; mở rộng diện tích, tăng năng suất ngô, lạc, ớt; hình thành và phát triển các vùng chuyên canh tập trung sản xuất hàng hóa gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ theo hướng giá trị trên cơ sở phát huy lợi thế của từng địa phương. Đồng thời áp dụng các biện pháp tiên tiến vào quá trình sản xuất, thu hoạch, bảo quản, chế biến nhằm tăng năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm.

Đối với cây lúa, huyện tận dụng diện tích đất tốt, không bị hạn hán, lũ lụt để trồng lúa 2 vụ nhưng phải chuyển đổi sang các giống lúa chất lượng cao, đồng thời áp dụng tốt các biện pháp kỹ thuật thâm canh tiên tiến. Những nơi ruộng lúa thường bị thiếu nước, năng suất thấp thì chuyển đổi sang gieo trồng ngô, lạc, ớt, đậu xanh, rau các loại hoặc trồng cỏ để chăn nuôi.

Trên đất lúa 2 vụ nhưng vụ hè - thu thường bị ảnh hưởng của mưa lũ thì sử dụng các giống ngắn, cực ngắn ngày như P6 đột biến. Đồng thời đưa các giống có chất lượng cao như CTX30, XT28, P6, PC6, HT1, Bắc thơm 7, QR1... vào sản xuất; tiếp tục khảo nghiệm để sớm đưa vào các giống mới tiềm năng như: SV1, SV5, SV7, SV55, SV47, CXT30, Gia Lộc 105... vào gieo trồng; đẩy nhanh, mạnh cơ giới hóa vào sản xuất từ khâu làm đất, thu hoạch đến bảo quản, chế biến.

Bên cạnh đó, huyện chủ trương phát triển mạnh cây cao su theo quy hoạch, xem đây là cây trồng mang tính đột phá của huyện. Trước mắt, tập trung chuyển đổi mạnh diện tích rừng nghèo kiệt, rừng trồng kém hiệu quả sang trồng cao su theo quy hoạch, phấn đấu nâng diện tích lên 2.500 ha vào năm 2020, sản lượng mủ đạt 500 tấn. Để đạt được mục tiêu này, trước mắt huyện sẽ chỉ đạo bà con khôi phục, chăm sóc diện tích cao su bị gãy, đổ sau bão số 10 năm 2013; khẩn trương rà soát quy hoạch cao su để loại bỏ những diện tích không phù hợp (thấp trũng, độ dốc lớn...).

Thực hiện nghiêm ngặt quy trình trồng cao su, đặc biệt là sử dụng giống có năng suất, khả năng chống đổ, kháng sâu bệnh như: RRIM600, RRIM712, RRIC100, RRIC121, GT1,... và các giống chịu rét như IAN 873, VN772, VN774 để trồng. Đồng thời, trồng đai rừng phòng hộ, kết hợp chọn lập địa, tạo tán; khuyến khích đầu tư, liên kết trồng cao su với các doanh nghiệp, nhất là với Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam để tranh thủ nguồn vốn đầu tư và quá trình tiêu thụ sản phẩm. Mở rộng trồng sắn nguyên liệu, đẩy mạnh trồng cây có tiềm năng như: ngô, lạc, rau màu...

Trên lĩnh vực chăn nuôi, Minh Hóa sẽ tập trung đẩy mạnh phát triển chất lượng đàn; từng bước chuyển chăn nuôi phân tán sang chăn nuôi tập trung, trang trại, gia trại theo hướng công nghiệp; chú trọng phát triển chăn nuôi nông hộ đối với những xã khó khăn; khuyến khích áp dụng công nghệ cao, tổ chức sản xuất khép kín hoặc liên kết giữa các khâu trong chuỗi giá trị từ sản xuất giống, thức ăn đến chế biến nâng cao chất lượng, giảm chi phí, tăng hiệu quả sản xuất.

Tranh thủ sự hỗ trợ của tỉnh để cải tạo đàn trâu, bò bằng thụ tinh nhân tạo nhằm thay đổi giống, giảm bò địa phương, tăng tỷ lệ bò lai sind, lai zebu. Phấn đấu đến năm 2020, đàn bò toàn huyện đạt 13.000 con (bò lai trên 20%). Chuyển đổi tập quán nuôi trâu, bò thả rong sang nuôi bán thâm canh, vỗ béo để tăng chất lượng thịt; xây dựng mô hình nông trại, gia trại trồng cỏ nuôi trâu, bò thịt thâm canh; chuyển đổi một số diện tích đất trồng các loại cây kém hiệu quả sang trồng cỏ, kết hợp sử dụng các loại phụ phẩm trồng trọt (rơm rạ, thân cây ngô, lạc....) làm thức ăn cho trâu, bò.

Đối với đàn lợn, duy trì và phát triển chất lượng tổng đàn. Phấn đấu đến năm 2020, đàn lợn của toàn huyện đạt 22.000 con, trong đó lợn có máu ngoại chiếm 10%. Từng bước thực hiện nạc hóa đàn lợn bằng các giống ngoại có năng suất cao, chất lượng như: Landrace, Yorshire, Pietrian, Duroc... Đồng thời áp dụng phương thức chăn nuôi tiên tiến, chuồng trại hiện đại kết hợp với làm tốt công tác phòng trừ dịch bệnh.

Đối với các xã vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn chưa có điều kiện chăn nuôi lợn ngoại tiếp tục áp dụng phương thức lai tạo giữa lợn đực giống thuần ngoại với lợn nái F1 hoặc lợn Móng Cái để tạo con lai có 50-75% máu ngoại nuôi thịt; hướng dẫn người dân cải tiến phương thức chăn nuôi, sử dụng nguồn thức ăn sẵn có để chế biến, áp dụng tốt quy trình phòng trừ dịch bệnh. Tiếp tục phát triển các trang trại quy mô vừa và nhỏ. Đối với chăn nuôi nông hộ, tổ chức theo hướng hình thành hợp tác xã, tổ hợp tác, câu lạc bộ chăn nuôi an toàn; đẩy mạnh mạng lưới tư thương để tiêu thụ, tạo ra sản phẩm lớn để kết nối thị trường chế biến thực phẩm hoặc giết mổ tập trung ngay trong huyện...

Mặt khác, khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, huyện đẩy mạnh phát triển lâm nghiệp theo hướng nâng cao giá trị, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu; nâng cao năng suất, chất lượng gỗ rừng trồng. Tổ chức thực hiện hiệu quả quy hoạch 3 loại rừng đến năm 2020. Tăng cường công tác khoanh nuôi rừng; đẩy mạnh công tác trồng rừng, phấn đấu đến năm 2020, diện tích rừng trồng ở Minh Hóa đạt 4.850 ha, độ che phủ rừng lên 79%...

Việc thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp là hướng đi đúng góp phần nâng cao giá trị nông nghiệp của huyện Minh Hóa trước mắt cũng như trong tương lai. Để thực hiện thắng lợi đề án, huyện Minh Hóa đang huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân trên địa bàn.

Xuân Vương